Niezwykła saga rodzinna. Wspomnienia Zofii z Odrowąż-Pieniążków Skąpskiej to samo życie

Trzy tomy tej potężnej publikacji opracował Rafał Skąpski. Zofia z Odrowąż-Pieniążków Skąpska była jego babcią. Rafał Skąpski pracował nad tą publikacją kilka lat. Odczytywał rękopis babci – jej niewyraźne pismo. W rękopisie było mnóstwo słów pochodzących z epoki.

Czytaj także: TOP 2023 „Sądeczanina”. Ile razy zdawał egzamin na prawo jazdy rekordzista sądeckiego MORD? No, no...

Czytaj także: TOP 2023 „Sądeczanina”. Ten dramat poruszył cały region. 32 – latka nie udało się uratować

Książkowa trylogia obejmuje:

Tom I – „Wspomnienia galicyjskie”

Tom II – „Wspomnienia z Pomorza i Hebdowa”

Tom III – „Wspomnienia z Ząbkowic i Krakowa”.

Pierwszy tom ukazał się w 2019 roku. W 2023 roku ukazała się drukiem ostatnia część trylogii.

- Edycja tomu trzeciego wspomnień Zofii z Odrowąż-Pieniążków Skąpskiej kończy prezentację niezwykłego zapisu życia, niestrudzenie dokonywanego przez autorkę przez sześćdziesiąt lat, w 21 stukartkowych zeszytach – czytamy we wstępie do trzeciego tomu pióra Rafała Skąpskiego.

To historia jednej, ale bardzo rozgałęzionej o wielu ciekawych koligacjach, rodziny, której losy ściśle powiązane są z dziejami narodu i kraju. Wielka historia najczęściej jest tłem dla życia najbliższych autorki.

Ostatni – trzeci tom – tej niezwykłej sagi rodzinnej to zapis ostatnich 16 lat życia Zofii z Odrowąż-Pieniążków Skąpskiej. Tom zaczyna zapis z dnia, w którym pojawiają się wojska radzieckie.

Autorka, w powojennej sytuacji politycznej kraju, podejmuje z mężem raz jeszcze wyzwanie pracy zawodowej, tym razem w Ząbkowicach Śląskich. Zofia z Odrowąż-Pieniążków Skąpska owdowiała w 1950 roku. W listopadzie zmarł jej mąż Jan. Ostatnie dziesięć lat życia spędziła w Krakowie. Bohaterami, jak w całej trylogii, są prawdziwe osoby, a tłem autentyczne wydarzenia.

Teatr Polskiego Radia zrealizował dwa słuchowiska na kanwie poprzednich tomów.

- Niecierpliwie i z nadzieją czekałem na ostatni tom wspomnień. Nie zawiodłem się. Pisarstwo narracyjne, obserwacyjne i emocjonalne to walory tej niewymyślonej sagi rodzinnej. Dla współczesnego czytelnika plusem winna być autentyczność i obiektywizm zapisów z pierwszych lat powojennych, niezafałszowanych dyktowaną dziś interpretacją tamtego okresu. Autorka nie jest apologetką nowych czasów, ale rozumie, że innych nie może być i nie będzie. Trzeba żyć, pracować i dbać o właściwe ukształtowanie postaw wnuków – pisze Józef Hen

- Można by nazywać ten tom „Kres ziemiaństwa”, ale dla autorki emocjonalnie i duchowo kresem nie jest. Pomimo świadomości tego, co niosą przemiany lat 1944/1945 i mimo podeszłego już wieku, imperatyw pracy na rzecz ziemi nie gaśnie w sercach jej i męża. Prowadzą zakład ogrodniczy na ziemiach zachodnich. Starają się przekazać wnukom wszystkie wartości, które były dla nich tak ważne w czasie zaborów i odrodzonej II Rzeczpospolitej. Wspomnienia opisane w dobrym literackim stylu – warto je zekranizować – dzieli się swoimi uwagami Wiesław Myśliwski

- Wspomnienia Zofii Skąpskiej to samo życie. Pracowite, radosne, naturalne, niewolne od kłopotów, czasami nieoszczędzające autorce osobistych tragedii, nie licząc narodowych. Tom trzeci równie ciekawy. Poza okresem w Ząbkowicach, a więc czasem niedostatku i konfrontowania się z nieustanną polityczną opresją, to rekapitulacja tego życia. To namysł nad starością, przemijaniem, odchodzeniem własnym i najbliższych. Pani Zofia, wyzwolona już z obowiązków, oddaje się temu, co jest istotą natury jej i każdego wrażliwego, inteligentnego człowieka ‒ rozmyślaniom. Spróbujmy asystować autorce w tych rozmyślaniach – zachęca czytelników Eustachy Rylski, pochodzący z Nawojowej polski prozaik, dramaturg, scenarzysta.

„Dziwne jest serce kobiece…tom 3. Wspomnienia z Ząbkowic i Krakowa” zawiera wiele archiwalnych zdjęć rodzinnych, bardzo bogate przypisy. Książkę zamykają: spis ilustracji, indeks osób oraz spis rzeczy.

Opracowanie wspomnień przepisanych z rękopisu, wstęp, komentarze, przypisy, dobór materiału ilustracyjnego i tablice genealogiczne – Rafał Skąpski.

Opracowanie graficzne i typograficzne Maciej Sadowski.

Redakcja, korekta i indeks nazwisk Hanna Wachnowska.

Partnerem wydania jest Stowarzyszenie Autorów ZAiKS.

Książka ma 736 stron. Oprawa miękka. Wydawnictwo: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”

Te trzy tomy to wartościowe dzieło ukazujące znaczący fragment historii Polski począwszy od zaborów po czasy PRL.

([email protected], fot „Czytelnik”), © Materiał chroniony prawem autorskim.