Michał Kalisz - historyk IPN

Przedstawiamy sylwetkę i dorobek twórczy Michała Kalisza, młodego historyka rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, pochodzącego ze Stróż, zgłoszonego do nagrody w kategorii "sądecki autor". Osobno zaprezentowaliśmy książkę o zagładzie gorlickich Żydów, której M. Kalisz jest współautorem.

**
Michał Kalisz – historyk, prawnik, kolekcjoner, regionalista. Ur. 1 marca 1981 r. w Gorlicach, mieszka w Stróżach, skąd pochodzi. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza w Bobowej. Ukończył studia magisterskie, kierunek historia oraz prawo na Uniwersytecie Rzeszowskim. Doktorant w Instytucie Historii na Wydziale Socjologiczno-Historycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego. Inspektor Referatu Badań Naukowych Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie. W ramach swoich obowiązków służbowych prowadzi działalność naukową i edukacyjną, m.in. w ramach projektów badawczych: „Zagłada Żydów na ziemiach polskich” oraz „Struktury i metody działania aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej”. Prowadzi wykłady z zakresu historii najnowszej Polski. Uczestnik konferencji międzynarodowych i krajowych. Autor oraz współautor czterech publikacji książkowych oraz licznych artykułów naukowych, które publikował m.in. w „Biuletynie IPN” i „Roczniku Sądeckim”. Współpracuje z Polskim Radiem Rzeszów w ramach cyklu historycznego „Ślad Pamięci”, a obecnie „Historia duża i mała”. Konsultant historyczny kilku programów TVP, m.in. „Było… nie minęło” oraz „Z Archiwum IPN”, które były poświęcone obozowi NKWD w Trzebusce i miejscu straceń w Turzy. Ponadto autor sześciu haseł do internetowej wersji „Encyklopedii Solidarności”. W 2013 r., prowadził nadzór merytoryczny nad upamiętnieniem sześciu mieszkańców Kozłówka i Markuszowej (gmina Wiśniowa), którzy zginęli z rąk Niemców za pomoc udzielaną ludności żydowskiej. 14 września 2013 r. nastąpiło odsłonięcie i poświęcenie pomnika. Z jego inicjatywy zawiązał się Społeczny Komitet budowy pomnika rotmistrza Mariana Jureckiego i majora Romana Proszka w Stróżach. Równocześnie pełnił  funkcje Przewodniczącego tego Komitetu. Jego staraniem 17 czerwca 2015 roku został odsłonięty pomnik ku pamięci obu oficerów.
 

Publikacje:

Adolf Boratyński. Moje Stróże, zapiski i wspomnienia czasu wojny i okupacji 1939–1945, oprac. i red. nauk. Michał Kalisz, Stróże 2006;
Franciszek Banaś, Moje wspomnienia, oprac. i red. nauk. Michał Kalisz, Elżbieta Rączy, Rzeszów 2009 (seria wydawnicza IPN Rzeszów);
Wincenty Witos 1874 – 1945, oprac. i red. nauk. Tomasz Bereza, Marcin Bukała, Michał Kalisz, Rzeszów 2010;
Michał Kalisz, Elżbieta Rączy, Dzieje społeczności żydowskiej powiatu gorlickiego podczas okupacji niemieckiej 1939 – 1945, Rzeszów 2015 (seria wydawnicza IPN Rzeszów);

Ważniejsze artykuły:

Ludowiec, poseł, „sprawiedliwy”, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2009, nr 10–11 (105–106);
Rzeszowska golgota, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2009, nr 4 (99);
Nasi sąsiedzi Steinlaufowie, „Rocznik Sądecki” 2009, t. 37;
Sprawiedliwi z Czermnej, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2009, nr 3 (98);
Katarzyna i Sebastian Kazakowie – cisi bohaterowie z Brzózy Królewskiej [w:] „Kto w takich czasach Żydów przechowuje?...” Polacy niosący pomoc ludności żydowskiej w okresie okupacji niemieckiej, red. Aleksandra Namysło, Warszawa 2009 (seria IPN „Kto ratuje jedno życie...”, t. 4);
Trzebuska, Turza – mały Katyń pod Rzeszowem, dodatek historyczny IPN do „Naszego Dziennika”, 26 X 2007;
Okupacyjny dramat w Wilczyskach, „Rocznik Sądecki” 2010, t. 38;
„Moi rodzice ukrywali Bloumów”. Z dziejów pomocy Żydom w powiecie gorlickim, „Kwartalnik Gorlicki”, styczeń – marzec 2011, nr 55;
Pobyt Wincentego Witosa w Jarosławiu podczas okupacji niemieckiej, Rocznik Jarosławski;
Józef Laska – policjant i żołnierz konspiracji, „Rocznik Sądecki”, 2011, t. 39;
Zginęli za pomoc Żydom. Tragedia Karoliny Marciniec i Bartłomieja Gielarowskiego, „Kurier Sokołowski”, październik – grudzień 2011, nr 5 (211);
Policjant z Bobowej. Historia Józefa Laski, „Kwartalnik Gorlicki”, styczeń – marzec 2012, nr 59;
Zamordowanie Karoliny Marciniec i Bartłomieja Gielarowskiego. Zapomniana karta ratowania Żydów w Trzebusce, „Rocznik Sokołowski”, 2012, nr 9;
W jesieni życia, dodatek historyczny IPN do „Naszego Dziennika”, 12/2010 (43), 29 XII 2010;
Placówka Bahnschutzpolizai w Stróżach 1939–1945, „Rocznik Sądecki”, 2012, t. 40;
W obiektywie wroga. Gorlice na fotografiach niemieckiego okupanta, „Kwartalnik Gorlicki”, lipiec – wrzesień 2012, nr 61;
Pułkownik Kazimierz Iranek – Osmecki [w:] Ślady przeszłości. Sejmik Kultury Powiatu Strzyżowskiego w latach 2006 – 2012, Strzyżów 2012;
(HSZ)