Ocieplenie klimatu w Małopolsce: powodzie i pyłki

Raport Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przedstawiono dzisiaj (20 czerwca), a ma on  przygotować naukę, gospodarkę i społeczeństwo do potencjalnych zmian klimatycznych  oraz pomóc wypracować działania adaptacyjne do nowych warunków. Zgodnie z raportem zimy w Polsce będą bowiem coraz cieplejsze, a klęski żywiołowe - coraz częstsze. Wzrośnie częstotliwość i intensywność występowania zjawisk ekstremalnych, mających niekorzystne skutki dla środowiska.

Powinniśmy się spodziewać częstszych fal upałów, intensywniejszych i szczególnie dotkliwych w miastach - podkreślała prof. Joanna Wibig z Wydziału Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. Wzrost ocieplenia wpłynie na spadek częstości i intensywności fal mrozów zimą. - Przy coraz wyższej temperaturze, większym parowaniu przy braku zmian sum opadów, może to spowodować niedobory wody dostępnej w rolnictwie i gospodarce wodnej - ostrzegała prof. Wibig.

Z coraz dłuższymi okresami suszy przeplatać się jednak będzie większa liczba krótkotrwałych, za to intensywnych opadów deszczu. - Będą powodować nagłe powodzie. Zagrożone będą nimi w szczególności województwa południowe, jak Małopolska, Dolny Śląsk i Podkarpacie. W Tatrach coraz częstsze będą lawiny śnieżne - wyliczała dr Halina Lorenc z IMGW.

Zwiększą się też maksymalne prędkości wiatru, powodujące m.in. trąby powietrzne, huragany i wichury. Również mgły i gołoledź, szczególnie niebezpieczne dla komunikacji. - W pasie od Suwalszczyzny, przez Mazowsze, Świętokrzyskie po Dolny Śląsk, będą one intensywniejsze - zaznaczyła dr Lorenc. Według niej coraz częstsze będą również susze i dni o szczególnym nasłonecznieniu latem. Będą one zagrożeniem dla rolnictwa i mogą powodować dyskomfort ludzi. Powstała nawet strona internetowa „Posucha” z diagnozami i prognozami suszy.

Z powodu zagrożenia powodziowego i obaw o zapewnienia dostaw wody , naukowcy IMGW badali też zbiorniki retencyjne. „Pojemność dyspozycyjna tych zbiorników w Polsce jest zdecydowanie za mała w porównaniu z potrzebami. Sytuację pogarsza fakt ich naturalnego zamulania - podkreślili w raporcie. Naukowcy badali muł ze zbiorników retencyjnych, dochodząc do zaskakujących wniosków:  materiał ten, z zachowaniem odpowiednich ograniczeń, może być wykorzystywany do celów budowlanych, rekultywacji terenów i uprawy roślin nieprzeznaczonych do produkcji żywności.

Dr Leszek Ośródka, który koordynował badania nad zanieczyszczeniem powietrza w Polsce i jego wpływie na jakość życia, podkreślił, że głównymi zagrożeniami będą: ozon, pyły i smog. - A obszarami o szczególnym natężeniu pyłów już są województwa śląskie i małopolskie, a może być jeszcze gorzej - powiedział, wskazując na Kraków, gdzie - według badań - pyłów i smogu jest najwięcej. Jednym z najbardziej zanieczyszczonych miejsc jest Nowy Sącz.

Wnioski naukowców potwierdzają ostatnie lata: powodzie, trąby powietrzne, które w zeszłym roku nawiedziły m.in. gminę Stary Sącz, zamulone Jezioro Rożnowskie i wysychający zbiornik podgorlicki Klimkówka, susze nękające także mieszkańców Sądecczyzny. W ostatnich kliku dniach IMGW wydawała dla Małopolski ostrzeżenia przed falą upałów do 32 st. C w cieniu. Teraz donosi, że od czwartku będzie nieco chłodniej, temperatura spadnie nawet do 18 st. C. w sobotę. Instytut ostrzega przy tym przed groźnymi burzami i opadami deszczu w Polsce, ale ostrzeżenia te na razie nie dotyczą naszego regionu.

Projekt „Klimat” był realizowany na obszarze całego kraju w ramach projektu innowacyjna gospodarka współfinansowanego z europejskiego funduszu rozwoju regionalnego. Rozpoczął się 1 kwietnia 2008, a zakończy 31 lipca 2012. W przedsięwzięciu brało udział 224 osoby w tym eksperci, naukowcy oraz przedstawiciele instytutów branżowych.

(BW)

Źródło: Ministerstwo Gospodarki/PAP, Onet.pl, IMGW/pogodynka.pl

Fot. WZK, UG Łososina Dolna