1 Pułk Strzelców Podhalańskich: żołnierze "z piórkiem" - to sól Sądecczyzny
1 grudnia ubiegłego roku minęła 100. rocznica od powstania sądeckiego 1 Pułku Strzelców Podhalańskich.
Pokojowa i wojenna historia tego pułku, jak można przeczytać we wstępie tej publikacji jest mocno zrośnięta z lokalną społecznością. Pułk cieszył się wśród mieszkańców Sądecczyzny wyjątkowym uznaniem i szacunkiem.
- To uzasadnia zamiar opisania i pozostawienia potomnym dziejów tej jednostki - wyjaśnia Jacek Paluch, autor książki. - Pułk nie doczekał się pełnego monograficznego i naukowego opracowania jego dziejów.
Dlaczego? Otóż pułkowe archiwum zostało zniszczone w drugiej połowie września 1939 roku w trakcie ewakuacji Ośrodka Zapasowego 21 Dywizji Piechoty Gorskiej do Rumunii lub - jak podają niektóre przekazy - jeszcze w trakcie ewakuacji tego archiwum na wschód.
Okoliczności powstania pułku i lata jego międzywojennej historii zachowały się na nielicznych drukach służbowych, zaświadczeniach, zdjęciach i notatkach znajdujących się w posiadaniu rodzin żołnierzy pułku. Natomiast sporo jest materiałów dotyczących poszczególnych aspektów historii jednostki, wyposażenia, umundurowania i losów jej żołnierzy.