​Pieniądze potrafią cieszyć

Pieniądze potrafią cieszyć

Choć dary nadzwyczajne często mogą przybierać formę materialną, dla niektórych ważniejsze jest bycie rozpoznanym i docenionym albo otrzymanie emocjonalnego wsparcia. Na tę różnorodność składa się wiele czynników: historia życia, indywidualne potrzeby, oczekiwania, system wartości. Abraham Maslow, twórca psychologii humanistycznej, którego Martin Seligman nazywa „wybitnym przodkiem psychologii pozytywnej”, opracował znaną i cenioną teorię ludzkich potrzeb. Wśród ważnych motywatorów działania wylicza: potrzeby fizjologiczne, poczucie bezpieczeństwa, przynależności, potrzebę szacunku i uznania, przeżycia piękna, poznania oraz samorealizacji. 

Współcześni badacze, nie tylko utożsamiani z nurtem psychologii pozytywnej, wyraźnie podkreślają, że dla budowania szczęścia bardziej znaczące jest doświadczenie i przeżycie prawdziwej radości niż kumulowanie dóbr materialnych. Kilka lat temu pojawiła się książka Elizabeth Dunn i Michaela Nortona pt. „Szczęśliwe pieniądze. Nauka o inteligentnym wydawaniu” (Happy Money: The Science of Happier Spending). Przedstawiony jest w niej związek między dobrami materialnymi a szczęściem, które nie polega na ich gromadzeniu, ale raczej na umiejętnym ich wykorzystaniu do budowania jakości przeżyć. I tak na przykład poczujemy się „szczęśliwsi na dłużej”, gdy zapłacimy za bilety na koncert, na który jeszcze zaprosimy przyjaciela, niż gdybyśmy kupili dla siebie nową wersję telefonu komórkowego. Dzieje się tak dlatego, że dłużej i głębiej zapamiętujemy pozytywne przeżycia niż przedmioty materialne, których wartość się zmienia i dewaluuje, a ponadto człowiek dość szybko oswaja się z tym, co nowe. Psychologia pozytywna nazywa ten proces „adaptacją hedonistyczną”. (...)

Jeśli dziś nie potrafię cieszyć się życiem, zatrzymywać nad dobrem i pięknem czy mądrze korzystać z jego zasobów, to kiedy zdobędę tę życiową mądrość? W sprawach własnego szczęścia jesteśmy podobni do człowieka, który na ścianie w swoim pokoju napisał: „od jutra będę szczęśliwy”. Każdego dnia budząc się i kładąc spać, czytał ten napis i ciągle czekał na jutro. 

Piotr Kwiatek OFMCap, Ucieszyć się życiem, wydawnictwo Serafin, 2022