WSB-NLU: 25 lat samorządu – więcej blasków czy cieni?

Ćwierćwiecze samorządności organizatorzy postanowili podsumować naukową refleksją. Konferencję zaszczycili obecnością goście z Białegostoku (prof. dr hab. Jacek Breczko) i Warszawy (dr Tomasz Kozłowski z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Marek Woch - prawnik i społecznik, prezes Stowarzyszenia Centrum Społecznej Demokracji). Z referatami wystąpili także nasi politycy: poseł Andrzej Romanek przedstawił „Blaski i cienie samorządu terytorialnego w Polsce - przyczynek do dyskusji”. Mówił, że wiele inwestycji, projektów, inicjatyw zawdzięczamy samorządom, jednak podkreślił także, iż dziś Polaków łączy wspólnota obaw dotycząca niepewnego jutra, do której przyczynia się niska jakość rządzących „elit”: klasa polityczna. Zaufanie społeczne jest w poważnym kryzysie, co obserwujemy widząc coraz większe rzesze młodych Polaków koczujących z walizkami na dworcach i lotniskach… Burmistrz Krynicy – Zdroju dr Dariusz Reśko mówił na temat gmin uzdrowiskowych w obliczu zmian otoczenia prawno-ustrojowego, a Jacek Lelek o samorządowych sukcesach i porażkach 25-lecia na przykładzie Miasta i Gminy Stary Sącz. W konferencji uczestniczyła młodzież z Zespołu Szkół Ekonomicznych. Uczniowie realizują projekt „Młodzi dla Sądecczyzny”, zakładający m. in. propagowanie postaw obywatelskich: zachęcanie do uczestnictwa w wyborach i wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za własny los.

Jako że konferencja miała charakter interdyscyplinarny, nie zabrakło refleksji nad polskim prawem, gwarantowanym konstytucyjnie dostępem do opieki zdrowotnej, czy wartościami szerzonymi przez środki masowego przekazu. Dr Tomasz Kozłowski ze Stowarzyszenia Kultury Europejskiej SEC (powstałego w 1950 r. w Wenecji, którego członkowie głoszą ideę pokoju, tolerancji, pokojowego współistnienia społeczeństw), podniósł w dyskusji od dawna proponowaną kwestię wprowadzenia etyki i filozofii do szkół oraz zastąpienia religii religioznawstwem. Mecenas z Częstochowy, prof. dr hab. Piotr Lisowski, autor książki pt. „Wielkanoc życia” poświęconej papieżowi Benedyktowi XVI, zauważył w opozycji, że za mało na życie publiczne oddziałuje katolicka nauka społeczna, której nie znają często nawet sami księża. Filozof, prof. dr hab. Jacek Breczko z Białegostoku, wskazał na konsekwencje tzw. „żeńskiego tsunami” – zjawiska, które przedstawił w 2005 r. socjolog prof. Józef Czapiński. Czy fakt, że coraz więcej młodych kobiet chcąc upodobnić się do mężczyzn, przejawia agresję, sięga po przemoc, wyzbywa się wrażliwości, powinien już mocno niepokoić?

Filozofowie wyrazili ponadto krytykę wobec upadku edukacji. Zastanawiano się nad rolą człowieka w kształtowaniu samorządnego społeczeństwa obywatelskiego. Wspólna dla uczestników stała się konstatacja, iż pomimo wielu sukcesów polskiej samorządności po transformacji ustrojowej w 1989 r., wciąż nie jesteśmy ani społeczeństwem obywatelskim ani zgodnym. Obywatelskości sprzyja co prawda w pewnym zakresie trzeci sektor: działalność stowarzyszeń, fundacji, organizacji non-profit, ale do zgody (o ile to w ogóle możliwe), jeszcze bardzo daleka droga. Potrzeba nam odświeżenia skostniałych struktur samorządowych i nowych pomysłów na rozwój. I to nie tylko w naszym mieście.

Agnieszka Małecka
Fot. Archiwum konferencji, JB