W czasie okupacji niemieckiej przemierzali góry. W zakopiańskich Kuźnicach upamiętnili Kurierów Tatrzańskich
Na placu w zakopiańskich Kuźnicach, we czwartek (20 czerwca) w samo południe odsłonięto i poświęcono pomnik ku czci Kurierów Tatrzańskich.
Uroczystość odbyła w asyście Kompanii Reprezentacyjnej Karpackiego Oddziału Straży Granicznej z Nowego Sącza, pocztów sztandarowych policji, a także władz samorządowych miasta i powiatu, konsula generalnego Węgier Tibora Gerencséra, harcerzy, klubów sportowych i szkół.
W czasie II wojny światowej działalność kurierska na trasie Zakopane-Budapeszt-Zakopane łączyła okupowany kraj i rodzące się Polskie Państwo Podziemne z rządem działającym na emigracji.
Kurierzy tatrzańscy, dzięki swojej sprawności fizycznej, znajomości topografii gór, brali udział w przeprowadzaniu ludzi, transportowaniu ważnych dokumentów czy pieniędzy przez granicę.
Byli sportowcami, przewodnikami czy ratownikami górskimi. Wśród nich znależli się olimpijczycy, mistrzowie Polski w skokach narciarskich Bronisław Czech i Stanisław Marusarz, taternik i ratownik TOPR, nazywany "królem kurierów" Józef Krzeptowski, mistrzyni sportów narciarskich Helena Marusarzówna.
Dyskusja o wzniesieniu pomnika Kurierów Tatrzańskich trwała kilkanaście lat. Inicjatorami powołania Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Kurierów Tatrzańskich byli Zbigniew Mrowca i Andrzej Stanek. W skład jego weszli też Józef Pitoń, Apoloniusz Rajwa, Kazimierz Gąsienica Byrcyn.
- Wszystko zaczęło się w 2020 roku, od pomysłu, aby uhonorować Kurierów Tatrzańskich, którzy zostali niemalże zapomniani - mówił Zbigniew Mrowca.
- Czekaliśmy na to długie lata, aby w końcu ci odważni ludzi zostali upamiętnieni.
Na kilkunastotonowym głazie umieszczono, odlane z brązu dwie postaci kurierów, którzy z narażeniem życia przez góry przeprowadzają emisariusza.
Oprócz tego, na pomniku widnieje inskrypcja:
- W hołdzie Kurierom Tatrzańskim, żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego, ratownikom TOPR, przewodnikom tatrzańskim, sportowcom, którzy podczas okupacji niemieckiej w latach 1939-1945 wielokrotnie przemierzali Tatry.
Pomnik wybudowano wyłącznie dzięki publicznej zbiórce.
W czasie okupacji niemieckiej kurierzy przerzucali ludzi i przesyłki za granicę nie tylko przez Tatry, ale również przez Beskid Sądecki, przez Muszynę czy Piwniczną. Trasa przez Eliaszówkę była jedną z głównych tras przerzutowych Polski Walczącej. Działalność tych kurierów upamiętnia głaz, znajdujący się w górnej części osiedla Kosarzysk. (MK) fot. (MK).