Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Czwartek, 28 marca. Imieniny: Anieli, Kasrota, Soni
21/06/2018 - 16:35

Zawsze budzi emocje. Ranking gmin subregionu sądeckiego. Kto za tym stoi?

Kto zostanie liderem? Kto straci, a kto zyska? Doroczny ranking Ocena Aktywności Gmin Subregionu Sądeckiego wśród samorządowców zawsze budzi emocje. Jak przygotowuje się takie zestawienie, kto wykonuję tę mrówczą pracę. Czy ranking jest narzędziem, które pozwala samorządom poznać swoje słabe i mocne strony?

Z prof. dr hab. Tadeuszem Kudłaczem, dyrektorem Instytutu Ekonomicznego Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu rozmawia Jagienka Michalik

Czy przygotowanie takiego rankingu jest dużym logistycznym przedsięwzięciem?
Przez te wszystkie lata, wypracowaliśmy pewną metodologię, nie jest więc tak, że do tego przedsięwzięcia przygotowujemy się od nowa. Jedynym problemem jest to, że rokrocznie musimy się zwracać do Regionalnej Izby Obrachunkowej o przesłanie materiałów.  Ranking przygotowywany jest wiosną, natomiast RIO pełną sprawozdawczością z gmin dysponuje dopiero w marcu, kwietniu. Czasem więc bywa nerwowo, czy na czas otrzymamy komplet danych, które są przecież niezbędne do opracowania.  Potem zespół, zabiera się do pracy i przygotowuje zestawienie. Następnie wszystko jeszcze dokładnie sprawdzamy, bo jakiekolwiek pomyłki byłyby katastrofą.

Czyli przygotowanie rankingu tak naprawdę wymaga morderczego tempa.
Na pewno praca byłaby bardziej komfortowa, gdybyśmy mieli większy zapas czasu. Na szczęście kierownictwo Regionalnej Izby Obrachunkowej podchodzi do nas z pełną przychylnością i nie ma problemów z uzyskaniem danych.

Za tą tytaniczną pracą stoi zespół ludzi z Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej. Czy jest liczny? Czy jego skład jest stały, zaprawiony w bojach, czy też, co roku się zmienia.
Do tej pory było to osiem, dziewięć osób, natomiast w tegorocznej edycji rankingu, zespół zmniejszył się do pięciu członków, ponieważ trzech pracowników uczelni jest na urlopie. W ich miejsce nikogo nie dokooptowaliśmy.

Tak skromny pod względem liczebnym zespół daje radę to wszystko ogarnąć?
To zespół, który działa bardzo operatywnie, tym bardziej, że jest to powtarzalne przedsięwzięcie. Nie musimy robić spotkań, żeby wszystko tłumaczyć czy ustalać pewne zasady. Nawet terminy wszyscy mają zakodowane w głowach. Towarzyszy temu przekonanie, że po prostu mamy z tym wszystkim zdążyć na konkretny, uzgodniony termin.

Ranking obejmuje aż dwadzieścia szczegółowych wskaźników oceny i sześć kategorii. Czy któreś z tych czynników są szczególnie ważne, spektakularne?
Są takie, które mają charakter bardziej informacyjny i takie, które mają charakter ściśle ocenny. Uważamy, że te części, które składają się na całe opracowanie, dobrze nakreślają wszystkie ważne aspekty rozwoju. Przy czym warto podkreślić, co uzgodniliśmy z organizatorem przedsięwzięcia, że rezygnujemy z jakichś wyszukanych metod oceny, przy których wyniki byłyby nie do końca jasne w interpretacji. Przy naszej metodologii interpretacja każdego ze wskaźników jest dość oczywista.

Czy ten ranking jest narzędziem, które pozwala samorządom poznać swoje słabe i mocne strony?
Mam nadzieję, że tak jest, ale jak to zwykle bywa, z punktu widzenia odbiorcy, ten, kto się lokuje wyżej jest bardziej zadowolony, ten, kto lokuje się niżej, zadowolony jest mniej. Jak każdy ranking, może budzić nie tyle wątpliwości, co pewien niedosyt, bo są pewne trudno cenne ilościowe osiągnięcia.

Na przykład….
Na przykład takie, które strictepozycjonują starania się o jakieś środki finansowe.  Niektórzy mówią: „zrobiliśmy wszystko, żeby otrzymać fundusze unijne, ale nie udało się, mimo, że projekty były przygotowane, mimo, że mnóstwo czasu na to poświęciliśmy”. Ale tak już jest, że liczba ubiegających się o dofinansowanie w jakiejś dziedzinie na ogół przekracza liczbę tych, którzy fundusze otrzymają. To siłą rzeczy zostało pominięte. Biorąc pod uwagę pozycje budżetu, kierunki wydatków, zdecydowaliśmy, że będziemy się opierać na tych, które są najbardziej reprezentatywne, a inne można pominąć. Rzecz w tym, że do tych 38 jednostek podchodzimy tak samo.

Czyli nie ma różnicowania.
Tak, bo jeśli nieco inaczej będziemy oceniali jedną gminę, a inaczej drugą, to wtedy w rankingu wyszłoby pomieszanie z poplątaniem. Natomiast znaczenie tych osiągnięć w konkretnej gminie może być inaczej rozumiane niż w przypadku innych gmin. To wszystko zależy, w jakim momencie swojego procesu rozwojowego znajduje się dany samorząd. Załóżmy, że w konkretnej gminie szczególnie ważna jest budowa jakiegoś odcinka drogi, w stosunku do innej gminy. Do tego nie damy rady indywidualnie podchodzić. Nie można tej dwoistości uwzględniać. Operujemy więc oceną względną, przeciwstawiając to ocenie bezwzględnej. Inaczej rankingu nie da się zrobić.

Czy doroczne zestawienie obrazuje również, jaki potencjał tkwi w poszczególnych samorządach, jakie znaczenie dla ich rozwoju ma to, kto nimi rządzi?
Gdyby patrzeć na historię rankingu to na pewno można się doszukiwać w sposób pośredni oceny potencjału. Proszę zwrócić uwagę, że tegoroczny ranking jest jubileuszowy. To już dziesięć lat, jak przygotowujemy zestawienie. Przez pierwszych pięć lat były to gminy powiatu nowosądeckiego, a kolejne lata zestawienie obejmowało już gminy subregionu sądeckiego. Tak więc to już pewna historia, co zostanie przez nas na gali w Krynicy wyeksponowane. Będziemy się starali zauważyć pewną możliwość porównania w czasie. Takie porównanie zostanie przez nas zaprezentowane.

Czy można mówić o tym, że w ciągu tych dziesięciu lat wyłoniła się grupa liderów?
Nie da się nie zauważyć, że jest pewna grupa gmin, które powtarzają się w czołówce. To Muszyna, Krynica,  miasto Limanowa oraz Stary Sącz rzadko trafiają się jakieś nagłe skoki, nad czym trochę ubolewamy.  Jest pewien problem z oceną Nowego Sącza, bo pozostałe gminy są z nim mniej porównywalne.

Dlatego, że sytuuje się w grupie miast subregionalnych?
Tak i jest pewnym biegunem rozwoju dla całego subregionu. Problem zunifikowania tych wskaźników, również dla Nowego Sącza, sprawia, że miasto nie zawsze trafia do ścisłej czołówki.

Czy w tym roku szykują się jakieś rankingowe niespodzianki?
Tego nie mogę zdradzić. Wyniki rankingu trzymane są w tajemnicy do chwili ich ogłoszenia. Wszystko rozstrzygnie się już 22 czerwca.

[email protected] fot. archiwum







Dziękujemy za przesłanie błędu