Wizyta Xi Jinpinga we Francji: bez demonstracji, bez ceł na koniak

Dyskusje podczas wizyty zdominował przede wszystkim kontekst wojny w Ukrainie oraz europejsko-chińskiej konkurencji handlowej i gospodarczej. Zaplanowana część programu wizyty o charakterze „osobistym” miała z kolei umożliwić stronom bardziej bezpośredni dialog na tematy budzące napięcia.

Chiński prezydent został we Francji przywitany przez premiera Gabriela Attala. Emmanuel Macron zdecydował się zaprosić do udziału w pierwszych dyskusjach z chińskim przywódcą przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen. Poruszono kwestie napięć gospodarczych i geopolitycznych, gdzie von der Leyen zapowiedziała, że Bruksela podejmie „stanowcze decyzje”, aby „chronić swoją gospodarkę”, potępiając przede wszystkim napływ masowo dotowanych chińskich pojazdów elektrycznych.

W UE wszczęto dochodzenia w sprawie możliwej nieuczciwej konkurencji ze strony chińskich firm na poziomie europejskim. Na celowniku UE leżą m.in. ogromne dotacje, jakie Pekin miałby przyznawać chińskim producentom pojazdów elektrycznych importowanych do krajów europejskich (według danych marże chińskich producentów samochodów elektrycznych są znacznie wyższe niż marże branż europejskich oferując firmom nawet dziesięciokrotny zysk.

Do tego należy dodać niskokosztową produkcję dzięki regulowanym cenom energii elektrycznej, co w efekcie “pozwala inwestować w nowe moce produkcyjne, co ostatecznie doprowadziłoby do zalania rynku światowego”). „Tak zwany „problem nadmiernej zdolności produkcyjnej w Chinach” nie istnieje” – podsumował tymczasem podczas spotkania Xi Jinping.

Tymczasem Francja liczy na chińskie inwestycje właśnie w sektorze pojazdów elektrycznych. Jak pokazują liczby, deficyt handlowy krajów europejskich w stosunku do chińskiego przemysłu, który w 2023 roku sięgnął 400 miliardów euro, świadczy o uzależnieniu europejskiej konsumpcji od rynku chińskiego.

Chiński prezydent powiedział dziennikarzom „Le Figaro”, że Chiny „z chęcią powitają na chińskim rynku więcej wysokiej jakości francuskich produktów rolnych i kosmetyków, aby zaspokoić stale rosnące potrzeby Chińczyków w zakresie lepszego życia”. Od 2023 r. chińscy urzędnicy nasilają swoje komunikaty o otwartości gospodarczej, próbując przywrócić inwestorów po trzech latach zamknięcia z powodu polityki kraju realizowanej w ramach ochrony przed epidemią Covid. Czy tym samym chiński prezydent stara się dać gwarancje swojej dobrej wiary w zamian za zawieszenie gróźb handlowych?

Prezydenci uczestniczyli również w formalnej ceremonii powitalnej w Les Invalides, delegacje spotkały się także bilateralnie w Pałacu Elizejskim, by omówić palące kwestie polityczno-ekonomiczne, a następnie odbyła się konferencja prasowa, podczas której prezydent Macron zaaprobował chińskie „zobowiązanie” do „powstrzymania się od jakiejkolwiek sprzedaży broni do Rosji”. Potwierdził także swój szacunek dla „długotrwałych więzi łączących Chiny i Rosję, a także wysiłków podejmowanych przez dziesięciolecia w celu ustabilizowania tych stosunków”.

„Bez bezpieczeństwa Ukrainy nie może być bezpieczeństwa Europy” – podkreślił francuski prezydent. Z francuskiego punktu widzenia Chiny są jedynym aktorem mogącym wpłynąć na Rosję, Paryż ma zatem nadzieję nakłonić Pekin, aby „przyczynił się do rozwiązania tego konfliktu”, a to zgodnie z warunkami wybranymi przez Pałac Elizejski. Podczas wizyty miało także miejsce spotkanie gospodarcze przedsiębiorców z obu krajów.

Emmanuel Macron po raz kolejny wezwał do globalnego „rozejmu olimpijskiego” podczas Igrzysk w Paryżu w 2024 roku, “zwracjąc się do wszystkich zainteresowanych stron” trwających konfliktów.
Macron podziękował również swojemu chińskiemu odpowiednikowi za nienałożenie w ramach środka zapobiegawczego „tymczasowych” podatków celnych na francuski koniak (koniak i armaniak odpowiada za ok. 90% importu alkoholu mocnego do Chin), co jest przedmiotem dochodzenia antydumpingowego wszczętego w odwecie za dochodzenie UE w sprawie dotacji dla chińskich pojazdów elektrycznych.

Realizując bardziej osobisty aspekt wizyty, Emmanuel Macron wraz z żoną zabrali chińską parę prezydencką w Pireneje na Col du Tourmalet, w legendarną przełęcz wyścigu kolarskiego Tour de France, gdzie francuski prezydent spędzał z dziadkami wakacje w dzieciństwie i gdzie goście po podziwianiu tradycyjnych lokalnych tańców zjedli typowy lokalny obiad i napili się alkoholu w górskiej restauracji hodowcy i dobrego znajomego prezydenta.

Była to swego rodzaju odpowiedź na ceremonię parzenia herbaty, którą zorganizowano podczas wizyty francuskiego prezydenta w Kantonie, w oficjalnej rezydencji, w której mieszkał ojciec chińskiego prezydenta, gdy pełnił funkcję gubernatora prowincji Guangdong.

„Dyplomacja Emmanuela Macrona zawsze polegała, być może w nadmiernym stopniu, na sile uwodzenia” – analizował dla France Info specjalista ds. stosunków międzynarodowych w Sciences Po. „Zawsze towarzyszył mu pogląd, że jego osobiste relacje mogą obalić struktury nie znając Xi Jinpinga, który tak naprawdę nie jest wielkim sentymentalistą” – zauważył.

Jednocześnie eurodeputowany Raphaël Glucksmann (do ubiegłego roku Przewodniczący Komisji Specjalnej ds. obcej ingerencji we wszystkie procesy demokratyczne Unii Europejskiej, w tym dezinformacji), potępił „przyjazny ton” tej oficjalnej wizyty. „Człowiek, który deportuje Ujgurów, który represjonuje mieszkańców Hongkongu i Tybetańczyków, nie jest naszym przyjacielem” – oznajmił w radiu RTL. Tymczasem karawanę prezydencką wiwatowały grupy studentów i członków chińskiej diaspory machający ogromnymi chińskimi flagami.

„To zadowoli chińską telewizję. Żadnych demonstrantów na rzecz praw człowieka, ale wsparcie dla Chin: to pokazuje, że Chiny stały się potężne, a Francja milczy w tych kwestiach” - wyjaśniał dla dziennika Le Monde prof. Jean-Pierre Cabestan z Uniwersytetu Baptystów w Hong Kongu. Podczas wizyty miały miejsce wiece poparcia dla Ujgurów i Tybetańczyków, ale wprowadzone środki bezpieczeństwa oraz setki policjantów i żandarmów skutecznie zapobiegły demonstracjom.

Według Pałacu Elizejskiego temat praw człowieka był omawiany w poniedziałek, ale „prywatnie” ze względu na skuteczność, gdyż Paryż uważa, że „dyplomacja megafonowa” przynosi efekt przeciwny do zamierzonego.

Tymczasem podczas typowej dla wizyty stanu uroczystej kolacji, która miała miejsce w Pałacu Elizejskim, Xi Jinping podczas oficjalnej przemowy zapewnił ze swojej strony, że „tylko poprzez pomnożenie wymian i interakcji będziemy w stanie zbudować więcej konwergencji”. Wśród gości wieczoru znaleźli się liderzy największych francuskich przedsiębiorstw: Bernard Arnault (LVMH), François Pinault (Kering), Patrick Pouyanné (TotalEnergies), Luca de Meo (Renault), Carlos Tavares (Stellantis), Luc Rémont (EDF), Henri Poupart-Lafarge (Alstom), Sébastien Bazin (AccorHotels).

Obecne były także osobistości ze świata kultury, takie jak reżyser Luc Besson, aktorka Sophie Marceau, kompozytor Jean-Michel Jarre i chińsko-singapurska aktorka Gong Li, piosenkarka Mireille Mathieu czy światowej sławy chiński pianista, obecnie mieszkający w Paryżu Lang Lang. (Karolina Zawitaj) Fot. Pixabay

Źródła:
https://www.leparisien.fr/politique/ukraine-cognac-treve-olympique-ce-quil-faut-retenir-de-la-conference-de-presse-demmanuel-macron-et-xi-jinping-06-05-2024-T2AQCSWMGBDKJCA2M7UL7NR2ZY.php
https://www.lesechos.fr/monde/enjeux-internationaux/tensions-diplomatiques-sur-tapis-rouge-la-visite-de-xi-jinping-en-images-2093718
https://www.francetvinfo.fr/monde/chine/visite-d-etat-de-xi-jinping-en-france-emmanuel-macron-emmene-le-president-chinois-dans-les-pyrenees-pour-une-escapade-personnelle_6530309.html
https://www.huffingtonpost.fr/international/article/xi-jinping-rencontre-emmanuel-macron-en-france-le-programme-et-les-enjeux-du-voyage-du-president-chinois-clx1_233497.html
https://www.revolutionpermanente.fr/Entre-tensions-commerciales-et-escalade-militaire-en-Ukraine-la-visite-de-Xi-Jinping-en-France
https://www.lemonde.fr/en/international/article/2024/05/08/xi-jinping-s-visit-to-france-fails-to-dispel-clouds-hanging-over-bilateral-relations_6670765_4.html