Skąd to hrabstwo? Wjeżdżając do tej miejscowości każdy się dziwi

"Hrabstwo" w Krużlowej Wyżnej

Zazwyczaj drogowskazy i tablice z nazwami miejscowości są dla kierowców niezwykle pomocne. Choć obecnie niemal wszyscy korzystają z nawigacji, znaki informujące gdzie się znajdujemy są nadal dużym ułatwieniem. Przyzwyczajeni jesteśmy do tego przy wjeździe do każdej miejscowości.

Z niecodzienną sytuacją mamy jednak do czynienia w Krużlowej Wyżnej. Nad nazwą miejscowości mamy tutaj bowiem napis… hrabstwo. Jak widać, ktoś celowo podoklejał te litery. Całość wygląda dość zaskakująco. O sprawę zapytaliśmy sołtysa Krużlowej i jednocześnie prezesa Stowarzyszenia Sołtysów Ziemi Sądeckiej – Marcina Bednarza.

- To sprawka jakiś żartownisiów. Tego typu napisy znajdują się niemal na każdej tablicy wjazdowej do naszej miejscowości. Sam się kiedyś zastanawiałem, do czego się to odnosi. Ktoś się musiał nieźle natrudzić żeby coś takiego zrobić, bo nie jest to spray tylko naklejki – mówi sołtys.

- Z tego, co mi wiadomo to w Krużlowej nigdy żadnego hrabiego nie było. W przeszłości na pewno mieszkali tu jednak szlachcice, możny ród Pieniążków – dodaje Marcin Bednarz.

Całość wygląda zatem z jednej strony nieco komicznie, z drugiej natomiast budzi zastanowienie i ciekawość, zwłaszcza wśród przyjezdnych. Może to inspiracja pobytem w w Anglii lub USA; tam hrabstwa są jednostkami administracyjnymi - odpowiednikiem naszego powiatu.

Hrabstwa występują zarówno w Anglii, jak i w Stanach Zjednoczonych. W obu krajach hrabstwa są podzielone na mniejsze jednostki, jak dystrykty. W Anglii hrabstwa mają długą historię i są częścią tradycyjnego podziału kraju. Obecnie istnieje 48 hrabstw ceremonialnych, które są uznawane za jednostki administracyjne, ale funkcje administracyjne są tam wykonywane przez dystrykty. Hrabstwa ceremonialne są wykorzystaywane przy nadawaniu tytułów szlacheckich czy organizacji uroczystości.

W USA hrabstwa są jednostkami podziału administracyjnego, ale ich rola i funkcje mogą się różnić w zależności od stanu. Wśród zadań administracyjnych hrabst domunuje organizacja sądów, wydawanie licencji na prowadzenie działalności gospodarczej czy świadczenie usług publicznych, np. ochrona przeciwpożarowa czy ratownictwo medyczne.

Hrabstwa zarówno w USA jak Anglii mają swoje władze, które są odpowiedzialne za wykonywanie określonych zadań i świadczenie usług dla mieszkańców. W Anglii te władze są zazwyczaj nazywane radami hrabstwa lub radami dystryktów, w Stanach Zjednoczonych władzami są zazwyczaj komisje hrabstw lub rady hrabstw.

A wracając do Krużlowej... Po raz pierwszy jej nazwa pojawia się w 1370 roku Była to wieś rycerska - czytamy w historii miejscowości, leżącej w gminie Grybów. W XVI i XVII wieku wytwarzano tu saletrę i proch strzelniczy. Krużlowa Wyżna leży w dolinie potoku Krużlówka u podnóży wzgórza Rosochatka (753 m).  Atrakcją jest drewniany kościółek z 1520 r,  w którym znajduje się kopia figury Matki Boskiej z Dzieciątkiem - oryginał tego arcydzieła snycerstwa gotyckiego trafił do Muzeum Narodowego w Krakowie. We wnętrzu starego kościoła w Krużlowej zachowały się również polichromowane stropy z 1520 r.

Krużlowa to malownicza wieś, w której można poczuć ducha przeszłości. Warto odwiedzić ją też ze względu na piękne krajobrazy, liczne atrakcje turystyczne oraz zabytki kultury i historii. ([email protected], fot.: TK)