Po kwietniowych wyborach samorządowych więcej kobiet w samorządzie. To dobra tendencja

Mimo coraz liczniejszych kampanii nawołujących kobiety do angażowania się w życie społeczne i samorządowe, patrząc na ostatnie wybory samorządowe widzimy, że jako społeczeństwo mamy jeszcze sporo pracy do wykonania w tym obszarze.

– Jest poprawa, ale nie ma rewolucji. Być może nie jesteśmy przygotowani na takie głosowanie, w którym faktycznie wybieramy osoby, których postulaty są nam najbliższe. Ciągle jednak idziemy po linii najmniejszego oporu. Głosujemy na pierwsze miejsce na liście. A pierwsze miejsca na liście są zarezerwowane głównie dla mężczyzn – komentuje Weronika Jóźwiak, antropolożka kultury, inicjatorka kampanii „Dziewczyny do polityki”, która zachęca kobiety do aktywnego angażowania się w politykę krajową i lokalną i wspiera je w tych działaniach. 

Jak wyliczyły „Dziewczyny do polityki” w wyborach do rad gmin powyżej 20 tys. mieszkańców kobiety zdobyły 32,5 proc. mandatów. W mniejszych niecałe trzy procent więcej. Podobnie przedstawiają się statystyki w wyborach do sejmików wojewódzkich, w których kobiety zdobyły 32 proc. mandatów. To wzrost o 3,2 proc. – Jest poprawa o kilka procent w stosunku do sytuacji, którą mieliśmy przed wyborami i to jest mniej więcej pułap, na jaki możemy liczyć od jakiegoś czasu, z wyborów na wybory – puentuje Weronika Jóźwiak. Z czego na 107 prezydentów miast kobiet na tym stanowisku mamy 17. Prezydentki mamy w Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Słupsku, Kołobrzegu i Świnoujściu, a także w Łodzi, Kielcach, Kędzierzynie-Koźlu, Ostrowie Wielkopolskim, Pile, Świdnicy i Nowej Soli. Kobiety rządzą także na Śląsku: w Zabrzu, Zawierciu, Gliwicach i Piekarach Śląskich.

Problemem miejsca „biorące” i stereotypy

Jednym z głównych problemów wciąż jeszcze małej liczby kobiet w samorządzie – jak podkreśla inicjatorka kampanii „Dziewczyny do polityki” – nie jest brak chętnych kobiet do startowania w wyborach, bo było ich bardzo dużo na listach w trakcie kwietniowych wyborów, ale umiejscowienie pań na listach wyborczych. Miejsca biorące, czyli „jedynki” obsadzają głównie mężczyźni.

- Prócz tego kobiety cały czas muszą jeszcze pokonywać dodatkowe bariery, takie jak uprzedzenia czy wciąż jeszcze tendencyjny sposób myślenia, dotyczący ich roli w społeczeństwie, aby zdobyć zaufanie mieszkańców i osiągnąć stanowiska decyzyjne – zaznacza Urszula Barbara Krawczyk, prezes Akademii Skutecznych Kobiet, redaktor naczelna magazynu „Czerwona Szpilka”.

Jak zdaniem brak równowagi płciowej w samorządach nie tylko narusza zasady sprawiedliwości społecznej, ale również wpływa negatywnie na skuteczność i reprezentatywność tych struktur.

– Różnorodność płciowa przyczynia się do zrównoważonego i efektywnego zarządzania, eliminując ryzyko przesunięcia uwagi na kwestie istotne jedynie dla jednej grupy społecznej. Do tego kreatywność, empatia oraz różnorodność perspektyw, jaką kobiety wprowadzają do procesu podejmowania decyzji, mają istotne znaczenie dla kompleksowego rozwoju społeczeństwa – dodaje Krawczyk.

Elastyczne spojrzenie i nowe wyzwania

W świetle badań przeprowadzonych przez INFOR PL S.A, kobiety zaangażowane w pracę samorządową wielokrotnie częściej od mężczyzn wskazują na potrzebę kształcenia pracowników gminy i zdobywanie dodatkowych kwalifikacji. Dobrze wykształcone, wykwalifikowane kadry stanowią trzon każdej organizacji, umożliwiając jej rozwój.

Z badań wynika, że współczesny samorząd powinien wykazywać cechy instytucji elastycznie reagującej na zmiany, nowoczesnej i przyjaznej człowiekowi. W realizacji tego zadania pomaga bezcenne, kobiece spojrzenie. Dzięki niemu zmienia się wizerunek gmin, powiatów i województw.

Okazało się, że panie odpowiedzialne za zarządzanie samorządem nie boją się podejmować nowych wyzwań, a ich wkład w rozwój społeczności jest niepodważalny. Kobiety doskonale zarządzają konfliktami i potrafią gospodarować nawet najbardziej ograniczonymi zasobami. Często piastują stanowiska, na których ciąży odpowiedzialność za potrzeby dzieci, młodzieży i osób z niepełnosprawnością. Kobiety są zazwyczaj bardziej zdeterminowane i wytrwalsze w dążeniu do celu.

W Polsce więcej kobiet na stanowiskach kierowniczych niż w UE

Mimo, że w samorządzie mamy jeszcze sporo do nadrobienie w procentowym udziale kobiet jako włodarzy, to Polska przoduje w Europie jeśli chodzi o udział kobiet na stanowiskach kierowniczych. Jak wynika z danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego liczba kobiet w Polsce w tym obszarze wynosi 43 proc., a średnia w Unii Europejskiej to 35 proc. Co oznacza, że w naszym kraju sytuacja nie jest
aż taka zła, jak mogłoby się wydawać. „Obecna w całej Unii Europejskiej dysproporcja kobiet na stanowiskach kierowniczych w Polsce jest stosunkowo niewielka. Kobiety stanowią 43 proc. osób pełniących takie funkcje, podczas gdy średnia dla Unii Europejskiej wynosi 35 proc." – zaznacza PIE. Wyższy wskaźnik niż Polska ma Łotwa (46 proc.). Szwecja, podobnie jak Polska, odnotowuje 43-proc. Udział kobiet na stanowiskach kierowniczych, dalej jest Estonia - 41 proc., Bułgaria, Irlandia, Portugalia, Francja i Islandia – po 38 proc. Kraje o najniższym udziale kobiet na stanowiskach kierowniczych to: Cypr (21 proc.), Luksemburg - 22 proc. i Holandia - 26 proc. Dane te mogą napawać nas optymizmem, że za kilka kadencji wzrośnie również liczba kobiet we władzach samorządowych na stanowiskach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. 

Źródło:

• https://tvn24.pl/rzeszow/wybory-samorzadowe-2024-w-samorzadach-bedzie-wiecej-kobiet-jest-poprawa-ale-nie-ma-rewolucji-st7864786
• https://magazynczerwonaszpilka.pl/2024/02/22/kobiety-rzadza-w-samorzadach/
• https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8677039,kobiety-na-kierowniczych-stanowiskach.html
• https://www.humanitas.edu.pl/Aktualnosci/?id=20147/Kobiety_w_samorzadzie

Magdalena Szefernaker, ISW, fot. whitesession/Pixabay.com – zdjęcie ilustracyjne.