Miasteczko Galicyjskie architekturą na miarę XXI wieku

Konkurs na najlepszy obiekt architektury, który powstał w latach 2000-2012, ogłosił prezydent Ryszard Nowak. Spośród 40 nominowanych do nagrody jury do finału wybrało 26 obiektów. Dziś (17 grudnia) najlepsze obiekty architektury Nowego Sącza, a właściwie ich projektanci i inwestorzy, nagrodzeni zostali statuetkami Baszty Kowalskiej Zamku Jagiellonów w Nowym Sączu.
– Do konkursu zostało zgłoszonych około 40 obiektów, z których jury konkursowe wybrało 26. Dwa zostały wyróżnione i dwa nagrodzone. Przy ocenie wchodziło w grę wiele czynników, głównie brano pod uwagę tożsamość architektury z miejscem, w którym się znajduje. Chodzi o to, że nie mieszkamy w Nowym Jorku czy Paryżu tylko w mieście galicyjskim i chodziło o nawiązanie do klimatu tego miejsca oraz o zerwanie z tradycyjnym podejściem do architektury, czyli zastosowanie nowych materiałów, łamanie pewnych barier i stosowanie architektury na miarę XXI wieku – mówi Mirosław Trzupek, dyrektor Wydziału Architektury i Budownictwa.
Jury Konkursu pod przewodnictwem architekta Ryszarda Jurkowskiego postanowiło wyróżnić dwa obiekty: budynek biurowy Fabryki Okien DAKO przy ulicy Piłsudskiego (projekt: Włodzimierz Tracz, NFA Biuro Architektoniczne) oraz Salon Firmowy „MEBLE BUGAJSKI" przy ulicy Tarnowskiej (projekt: Firma Projektowa „KWADRAT" Robert Kamirski). Pierwsza nagroda w konkursie przypadła Galerii Sztuki Współczesnej BWA SOKÓŁ przy ulicy Kościuszki (projekt: KKM KOZIEŃ Architekci s.c.).
– Ten budynek poza bardzo współczesnym charakterem znakomicie został wkomponowany w przestrzeń. Skala jego rozbicia geometrycznego sprawiła, że jest on tłem dla architektury historycznej. To mistrzostwo podejścia do rozumienia miejsca i skali, a materiały użyte do realizacji i detale architektoniczne są najwyższej jakości – podkreśla architekt Stanisław Deńko, członek jury.
– Galeria to obiekt na wskroś współczesny, zarówno bryła jak i detale. Obiekt do którego się dostawialiśmy, czyli budynek Sokoła, jest obiektem wielowarstwowym kulturowo – mówi Marek Kozień, autor projektu.
Grand Prix w konkursie Architektura Nowego Sącza pierwszej dekady XXI wieku otrzymało Miasteczko Galicyjskie przy ulicy Lwowskiej (projekt: JAR sp. z o.o. - Autorska Pracownia Architektoniczna Zenon Remi, Zakopane, wraz z doraźnym zespołem, w skład którego wchodzili m.in. arch. Zygmunt Lewczuk, pierwszy kierownik Sądeckiego Parku Etnograficznego w latach 1969 – 1982 oraz arch. Jacek Najbar, obaj z Nowego Sącza).
– W niewielu polskich miastach udało się stworzyć zespoły w skali urbanistycznej, które posiadają swój specyficzny klimat, posiadają oryginalne cechy wywodzące się z danego miejsca. Będąc tam na miejscu uznaliśmy, że ta atmosfera może być zalążkiem wspaniałej przestrzeni publicznej, bo nie jest to zespół o charakterze tylko wyłącznie muzealnym – argumentuje wybór Stanisław Deńko.
– Chwała pomysłodawcom Miasteczka Galicyjskiego, współpracownikom, a przede wszystkim architektom. Ten aglomerat urbanistyczno-kulturalny powstał dzięki pieniądzom województwa i środkom unijnym – mówi dr Robert Ślusarek. – Jeśli wielcy reżyserzy doceniają nasz trud, to znaczy, że inwestycja poszła w dobrym kierunku – dodaje dyrektor Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, mając na myśli niedawną wizytę Krzysztofa Krauzego z filmem „Papusza” i Wojciecha Smarzowskiego z planem zdjęciowym „Pod Mocnym Aniołem”.
Projekt Miasteczka Galicyjskiego to dzieło Zenona Andrzeja Remiego (zaprojektował m.in. Ołtarz Papieski w Starym Sączu), trzeciego z pokolenia słynnych sądeckich architektów. Spod rąk jego dziadka wyszły najwspanialsze nowosądeckie kamienice, zaś jego ojciec był architektem powiatowym w okresie eksperymentu sądeckiego, zaś syn – Zenon Bartosz - jest autorem komputerowych wizualizacji do projektu tego laureata konkursu.
– Ta nagroda to duże wyróżnienie, bo to nie tylko sam projekt, ale i jego pomyślna realizacja. Nowatorski pomysł Muzeum Okręgowego na sektor małomiasteczkowy przy sądeckim skansenie był bardzo ciekawy, do naszego zespołu należało jego rozpracowanie i zaplanowanie, na podstawie muzealnych założeń koncepcyjnych. Sprawdziliśmy około 250 obiektów, głównie nieistniejących, na terenie Małopolski Zachodniej. Potem przystąpiliśmy do sporządzenia szczegółowej koncepcji urbanistyczno-architektonicznej, a następnie projektu wykonawczego. Niektóre obiekty zostały zinwentaryzowane wcześniej przez służby ochrony zabytków, inne robiliśmy na podstawie zachowanych fotografii, zaś projekt rekonstrukcji zewnętrznego wyglądu ratusza starosądeckiego (praktycznie nigdy nie zrealizowanego) wykonaliśmy bazując na archiwalnych, nieprofesjonalnych rysunkach sprzed 200 lat. W trakcie projektowania i przy realizacji wzorowaliśmy się na historycznych układach urbanistycznych. Chociaż nie do końca, bo musieliśmy wyjść poza układ samego rynku. Obok znalazły się przecież fragmenty dwóch pierzei ulicznych, remiza strażacka oraz dwór szlachecki – przybliża kulisy projektu architekt Zenon Andrzej Remi.
Nagrody i wyróżnienia w sali reprezentacyjnej ratusza wręczyli wiceprezydent Bożena Jawor, Mirosław Trzupek i Józef Kantor. Bardzo miłym akcentem było pośmiertne wyróżnienie Marka Smagi, twórcy Agencji Projektowej „A-4" Smaga i Wspólnicy Sp. J. Aż 11 z 26 obiektów, które znalazły się w finale konkursu, wyszło spod jego ręki.

(JB)
Fot. JB, archiwum konkursu