Zaloguj się
Most Stacha: jeden człowiek wzniósł największą taką budowlę na świecie
Most Stacha to wedle wielu oficjalnych źródeł prawdopodobnie największa na świecie tego typu budowla wzniesiona przez jednego człowieka bez użycia ciężkiego sprzętu. Co znamienne, ów kamienny most to pokłosie sąsiedzkiego konfliktu. Jeden z mieszkańców miejscowości zablokował dojazd do posesji Jana Stacha, mieszkańca przysiółka Zalesie. Ten nie zamierzał się ani poddać i zamiast szukać sprawiedliwości w sądach – co mogło trwać latami – postanowił wybudować własną drogę. I tak w ciągu zaledwie trzech lat (1968 – 1971) powstała przeprawa o wysokości 13 metrów, szerokości do 7,5 metra i długości 20 metrów.
Janowi Stachowi we zniesieniu tej niesamowitej budowli pomagała jedynie żona Helena i dwóch synów. Do transportu kamieni Stach wykorzystywał krowy. Mężczyzna potrafił nocować pod drzewem przy placu budowy, byle jak najwięcej czasu spędzić na wznoszeniu konstrukcji. Nie bez kozery most określa się też mianem Mostu Mocarza.
Zobacz też: Wieża na Eliaszówce: dla takich widoków warto być Aktywnym Sądeczaninem!
Konstrukcja spina dwa zbocza głębokiego na 10 metrów jaru, po którego dnie płynie strumień wpadający do Jeziora Rożnowskiego. Światło pozostawione dla wody jest tak duże, że śmiało może przejść tędy dorosły, wysoki człowiek bez konieczności schylania się. Zejść na dno jaru można tylko z jednej strony, ale most widziany z tej perspektywy zapiera dech w piersiach. Z miejsca uprzedzamy, że warto mieć na stopach odpowiednie buty – trampki czy sandały albo pantofle raczej tu się nie sprawdzą.
Dziś na moście pamiątką po Janie Stachu jest kamienna tablica z jego portretem i wymownym napisem „Wielkość człowieka nie zależy od sławy i pieniędzy, ale od tego co po sobie zostawił”. By tu dojechać najlepiej kierować się na pobliską przystań jachtową PTTK. Potem poprowadzą nas tablice informacyjne.
Zobacz też: Czary, mary i nieprzebrane skarby. Muszyński zamek to magiczne miejsce
Wszystkich zainteresowanych szczegółami tej niesamowitej historii odsyłamy do książki autorstwa Jacka Turka – dalekiego krewnego Stacha – "Jan Stach. Twórca największego kamiennego mostu. Historia Prawdziwa".
O Janie Stachu nakręcono również w 1971 roku film pt. „Wznoszę pomnik”. Autorem dokumentu był Jerzy Jaraczewski. Sam Mocarz ze Znamirowic zmarł w 2011 roku w wieku 93 lat.
Most leży w pobliżu znakowanego (kolor niebieski) szlaku turystycznego Tarnów – Wielki Rogacz. Z Nowego Sącza najlepiej dojechać tu samochodem, co zajmie około pół godziny. Trzeba jechać drogą krajową nr 75 a na wysokości miejscowości Tęgoborze odbić w prawo na Znamirowice. Szczegóły na mapie powyżej.
Aby go obejrzeć należy udać się drogą biegnącą przez Znamirowice do przystanku autobusowego Znamirowice-Skała. Następnie przy przystanku należy skręcić w kierunku Jeziora Rożnowskiego, drogą biegnącą w dół, wzdłuż skraju lasu. Nie ma tu wyznaczonych miejsc parkingowych. By zejść w głąb jaru trzeba być bardzo ostrożnym, jest tu stromo i bywa bardzo ślisko. Radzimy zabrać ze sobą kijki. Ale tak naprawdę dopiero oglądając budowlę z dołu w pełni docenimy ogrom pracy jego konstruktora.
Jakie to miejsce zrobiło wrażenie na Was? Cały czas zapraszamy wszystkich seniorów do dzielenia się doświadczeniami i wspomnieniami z własnych wypraw, o typowanie miejsce gdzie wybrać się trzeba obowiązkowo i tych, których z różnych względów nie polecają. Informacje ze zdjęciami można przesyłać na adres [email protected] i korzystając z formularza dostępnego TUTAJ
Projekt dofinansowany ze środków Programu Rządowego na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020
ES [email protected] Fot.: ES, mapa Google
