Amerykańsko-niemieckie rozmowy o bezpieczeństwie w Waszyngtonie

Świat ulega jednak dużym zmianom, i federalny minister obrony RFN Boris Pistorius zapewniał podczas swojej wizyty w Stanach, że Niemcy wyciągnęły wnioski ze swoich zaniedbań oraz są gotowe na nowe wyzwania.

• Federalny minister obrony Boris Pistorius (SPD) złożył oficjalną wizytę w USA.
• Niemcy chcą udowodnić, że aktywnie angażują się w zdolności obronne NATO.
• Minister Pistorius wygłosił gościnny wykład na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa.
• Głównym tematem rozmów ministra Pistoriusa z sekretarzem obrony Austinem były wojna na Ukrainie oraz przygotowania do szczytu NATO w lipcu.
• Minister Pistorius złożył również wizytę na cmentarzu wojskowym i w zakładach produkcyjnych Boeinga.

Relacje Berlina z Waszyngtonem w ostatnich trzech dekadach nie zawsze układały się pozytywnie. Kanclerz Gerhard Schröder odmówił wzięcia udziału w wojnie z Irakiem, co doprowadziło do spięcia w relacjach transatlantyckich. Co prawda, stosunki kanclerz Angeli Merkel z prezydentem Georgiem Bushem były przyjazne, to w czasach prezydentury Baracka Obamy problemy wróciły.

To właśnie za kadencji Obamy, amerykańska administracja zauważyła, że główne wyzwania w polityce zagranicznej znajdują się na Pacyfiku. W związku z tym Amerykanie zaczęli wymagać, aby państwa europejskie przejęły większą część odpowiedzialności za kwestie bezpieczeństwa. Zwłaszcza Niemcy budziły największą frustrację w Waszyngtonie, ponieważ wydawały śmiesznie mało na obronność w stosunku do wielkości swojej gospodarki. Gdy prezydenturę objął Donald Trump, konflikt retoryczny z Niemcami tylko się zaostrzył.

Do niedawna, z przyczyn historycznych i tożsamościowych, zwiększanie wydatków na zbrojenia było tematem tabu w Berlinie. Niemcy chciały uniknąć oskarżeń o remilitaryzację i chęć używania siły w stosunkach międzynarodowych. Ponadto, istniał społeczny opór przeciwko zwiększaniu budżetu obronnego, a armia nie cieszyła się tak dużym szacunkiem jak w innych państwach członkowskich NATO.

Kiedy wojna wróciła do Europy, a kalkulacje względem Rosji okazały się błędne, Niemcy zostały zmuszone do rewizji swojego stanowiska. Aktualny federalny minister obrony Boris Pistorius (SPD) postawił sobie za cel modernizację i zwiększenie możliwości bojowych niemieckiej armii. Potrzebny jest też pozytywny PR i ocieplenie wizerunku sił zbrojnych w społeczeństwie.

Niemiecki rząd pogodził się z faktem, że zwiększenie budżetu obronnego jest koniecznością. W związku z dalszymi próbami przywracania zaufania do militarnego zaangażowania Berlinia, minister Pistorius odbył oficjalną wizytę w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Zwłaszcza amerykańska część wizyty wzbudziła najwięcej emocji i zainteresowania mediów.

Pistorius wykorzystał swoją wizytę w stolicy Stanów Zjednoczonych do wymiany poglądów z senatorami i swoim odpowiednikiem Lloydem Austinem - z myślą o lipcowym szczycie Paktu Północnoatlantyckiego NATO. Skupiono się na wsparciu Ukrainy w walce z rosyjską agresją, a także na europejskim, a zwłaszcza niemieckim zaangażowaniu w Pakt Północnoatlantycki NATO.

Szefowie resortów obrony dyskutowali o wspólnych projektach głównie w kontekście następnego szczytu NATO, które odbędzie się w lipcu w Waszyngtonie. Wspomniane projekty obejmują Inicjatywę Europejskiej Tarczy Nieba (ESSI European Sky Shield Initiative) na rzecz europejskiej tarczy obronnej przed atakami z powietrza oraz Model Sił Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego NATO, dla którego Niemcy przeznaczą 35 000 żołnierzy i 200 samolotów. Minister Pistorius podkreślił również w odniesieniu do podziału obciążeń w ramach sojuszu: „Wielu w USA nawet nie zdaje sobie sprawy, że osiągamy cel dwóch procent”. Istnieje również ścisła współpraca między Niemcami a USA, świadczy o tym na przykład duża liczba kontraktów obronnych z amerykańskimi firmami. Według ministra obowiązuje obecnie 380 umów o wartości 23 miliardów euro.

Niemiecki minister oprócz spotkania ze swoim amerykańskim odpowiednikiem, odwiedził również zakłady Boeinga w Filadelfii. Jest to związane z zamówieniem dla Bundeswehry śmigłowców CH-47 „Chinooks”. Pistorius złożył także wizytę na grobie nieznanego żołnierza w historycznym cmentarzu wojskowym w Arlington. Są tam pochowani amerykańscy żołnierze od czasu wojny secesyjnej aż do poległych w inwazji na Irak. Oprócz tych wizyt, minister Pistorius dał gościnny wykład na elitarnym Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa, gdzie stwierdził, że Niemcy potrzebują przywrócenia jakiejś formy obowiązkowej służby wojskowej.

Wizyta ministra Pistoriusa w Stanach Zjednoczonych nie jest przełomowa, ale odbywa się w przełomowych czasach. Niemcy chcą zwrócić uwagę amerykańskich partnerów, że coraz bardziej angażują się na rzecz wspólnego bezpieczeństwa (minister Pistorius podkreślał znaczenie niemieckiej brygady na Litwie). Waszyngton chciałby, aby Niemcy przejęły większą odpowiedzialność za obronę europejskich sojuszników, a wtedy USA mogłyby się intensywniej zaangażować w rywalizację z Chinami na Pacyfiku. Czy jednak niemieckie społeczeństwo jest gotowe ponieść ciężar tych zmian?

Źródła:

• https://www.bmvg.de/de/aktuelles/pistorius-verkuendet-in-washington-himars-fuer-die-ukraine-5778634
• https://www.tagesspiegel.de/internationales/wir-sind-bereit-fuhrung-zu-ubernehmen-pistorius-kauft-in-den-usa-raketenwerfer-fur-die-ukraine--und-sendet-eine-botschaft-11640749.html
• https://www.dw.com/pl/minister-obrony-niemiec-w-usa-zmienili%C5%9Bmy-si%C4%99/a-69042542

Stefan Kasprzyk, ISW, Fot. Jackelberry/Pixabay.com – zdjęcie ilustracyjne.