Autorka historii starosądeckiego klasztoru z Nagrodą ks. Kumora

Konkurs, który ma na celu popularyzację najlepszych książek o Sądecczyźnie i uhonorowanie najlepszych sądeckich twórców, bez względu na uprawiany gatunek, organizowany jest przez Fundację Sądecką oraz Instytut Studiów Wschodnich w Warszawie. Nagrody przyznawane są w dwóch kategoriach: „Książka o Sądecczyźnie”, „Sądecki autor”.
W tym roku Konkurs odbywał się po raz drugi. W kategorii pierwszej zgłoszonych zostało 12 publikacji, w drugiej 10 autorów. O zwycięstwie decydowali internauci portalu Sądeczanin.info oraz Kapituła Konkursu, która obradowała pod przewodnictwem Marioli Berdychowskiej.
Zwycięzców Konkursu o Nagrodę im. ks. Prof. Bolesława Kumora ogłoszono 22 lutego podczas Gali Sądeczan, która odbyła się w Małopolskim Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu. Gościem specjalnym uroczystości był bp Tadeusz Pieronek, który podzielił się z uczestnikami swoimi wspomnieniami związanymi z Patronem Konkursu, urodzonym w podsądeckiej miejscowości – Niskowej wybitnym historyku Kościoła, ks. prof. Bolesławem Kumorem.
- W pewnym sensie był moim starszym kolegą. Interesowałem się nim miedzy innymi dlatego że moje poszukiwania, moje zainteresowania naukowe obracały się wokół historii. (…)Profesor Kumor był tytanem pracy. W czasach, kiedy pojawiały się nowe techniki takie jak mikrofilmowanie, on jeździł po archiwach, zbierał materiały i bardzo dużo pisał – mówił biskup Pieronek. - Stworzył szkołę historyczną, mógłbym to tak nazwać, na Papieskiej Akademii Teologicznej. Dziś troszkę w innym kierunku poszły te studia, które on rozpoczął, nie mniej jednak jest wybitnym człowiekiem, gwiazdą nauki polskiej. Warto wskazywać tę postać i fundować nagrody jego imienia bo to jest dobry kierunek dla młodzieży i jej kształcenia – dodał.
W kategorii „Książka o Sądecczyźnie” zwyciężyła publikacja Danuty Sułkowskiej „Za klauzurą. Starosądecki klasztor klarysek od założenia do współczesności”.
- Bardzo się cieszę i to nie tylko jako autorka, ale także jako osoba, która kocha i bardzo szanuje klasztor sióstr klarysek w Starym Sączu. Ta nagroda to nie tylko uznanie dla mnie, jako autorki, ale również ukłon dla klasztoru, który od ponad 700 lat jest sercem Sądecczyzny i hołd dla św. Matki Kingi, założycielki Starego Sącza i jego patronki – powiedziała Danuta Sułkowska.
Książka jest publikacją popularnonaukową o historii klasztoru sióstr klarysek w Starym Sączu oraz o współczesnym życiu jego wspólnoty zakonnej. Dzieje konwentu są nierozerwalnie związane z historią miasta i ziemi sądeckiej. Związki te są w tej publikacji wyraźnie ukazane. Rzecz o losach klasztoru na przestrzeni wieków jest również opowieścią o przeszłości Starego Sącza i Sądecczyzny, a także związanych z osobą świętej Kingi miejsc i instytucji.
Jest to pozycja nowatorska; nigdy wcześniej w sposób tak całościowy i dokładny temat ten nie został opracowany. Podczas pisania, autorka współpracowała z klasztorem, który udostępniał jej materiały źródłowe oraz służył inną pomocą merytoryczną. Książka otrzymała pozwolenie władz kościelnych na publikację (imprimatur).
„Za klauzurą” opowiada o wielu sprawach i zdarzeniach, o których jeszcze dotychczas nie pisano wcale lub pisano w sposób ogólny, m.in. o funkcjonowanie gospodarstwa klasztornego od przywrócenia nowicjatu przez zaborców, wykupywaniu małych działek ziemi (należącej przez wieki do klasztoru, a skonfiskowanej przez Austriaków) w celu założenia ogrodu, powiększaniu gospodarstwa w okresie międzywojennym (za kwoty wniesione przez siostry w posagu), nacjonalizacja ziemi i części budynków klasztornych po II wojnie światowej, trudach odzyskania części przejętych przez Skarb Państwa dóbr itp.
Czytelnicy mogą także przeczytać o życiu zgromadzenia zakonnego w czasach współczesnych. Klasztor klarysek jest częścią Starego Sącza, lecz oddzieloną od niego i świata potężnymi murami obronnymi. Życie wspólnoty toczy się za klauzurą, nawet mieszkańcy miasta niewiele o nim wiedzą. Podczas lektury książki, można „zajrzeć za klauzurę”, wejść w wyobraźni do tajemniczego świata klariańskiego konwentu. Ponadto czytelnik zapoznaje się z różnymi ważnymi i pięknymi obrzędami i uroczystościami zakonnymi m.in. z obrzędem obłóczyn oraz ślubów zakonnych, dowiaduje się, jaki jest rytm klasztornego dnia, tygodnia i roku. To nigdy wcześniej nie zostało tak dokładnie opisane. Publikacja obala liczne mity dotyczące życia klasztornego w dawnych wiekach oraz współcześnie. Od wydania tej książki zaczęło się większe zainteresowanie klasztorem klarysek, co wpłynęło też na szersze udostępnianie przez klasztor wiedzy na swój temat, a także na pokazywanie posiadanych zabytków. Stary Sącz odwiedzają rzesze pielgrzymów i turystów, polskich i zagranicznych, którzy przybywają do Sanktuarium Świętej Kingi i ołtarza papieskiego, a także by zwiedzić to zabytkowe, liczące ponad 750 lat miasto. Ważne, aby wiedza o jego historii, a szczególnie o dziejach i współczesnym życiu klasztoru klarysek była jak najpowszechniejsza.
Pierwsze wydanie „Za klauzurą” ukazało się w ostatnich dniach 2006 roku, tuż przed jubileuszem 750-lecia miasta (2007 rok). Książka była sensacją wydawniczą. Wykupywana masowo przez mieszkańców miasta i okolic oraz przybyszów, była wysyłana do krewnych i znajomych w kraju i za granicą. Kilkutysięczny nakład szybko się wyczerpał, zatem władze miasta i klasztor podjęły starania o wznowienie książki. Udało się to dzięki sponsorom w 2013 roku.
Nagrodę – statuetkę oraz czek na 10 tys. zł wręczył laureatce podczas Gali poseł Wiesław Janczyk. W kategorii „Sądecki autor” nagrodę otrzymał Antoni Kroh - etnograf, pisarz, tłumacz prozy czeskiej i słowackiej, związany z Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu.

(KB)
Fot. JB, JEC