Lokalne Grupy Działania – aktywni partnerzy samorządów

Lokalne Grupy Działania, to rodzaj partnerstwa terytorialnego tworzonego zwykle na obszarach wiejskich, zrzeszającego przedstawicieli lokalnych organizacji z sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego oraz mieszkańców danego obszaru wyznaczonego granicą gmin członkowskich. W Polsce podstawą prawną funkcjonowania LGD są ustawy: o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich oraz o stowarzyszeniach.
LGD przygotowuje Lokalną Strategię Rozwoju. Obszar nią objęty powinien być spójny i liczyć co najmniej 10 tys. i nie więcej niż 150 tys. mieszkańców. Po akceptacji LGD przez samorząd danego województwa, może ona korzystać z funduszy Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.
- Generalnie wszystkie grupy mają dosyć podobne strategie, bo teren upatruje swojej szansy w turystyce. Wszystkie stawiają na rozwój turystyki i poprawę infrastruktury wsi – mówił dla naszego portalu Jan Migacz, prezes LGD Brama Beskidu. 
Brama Beskidu  obejmuje gminy Stary Sącz i Podegrodzie.
- Kładziemy nacisk na dwa działania. Rozwój turystyki, rozwój obszaru, zwiększenie dochodu ludności, drugi to poprawa warunków zamieszkania na obszarach wiejskich – dodaje Jan Migacz. – Dzięki pieniądzom pozyskanym przez lokalną grupę działania uzyskaliśmy 4 mln zł na realizację lokalnej strategii rozwoju i blisko milion złotych na funkcjonowanie do połowy do 2015 roku. Wybudowaliśmy kilka placów zabaw, doposażyliśmy kilka świetlic, stworzyliśmy punkt widokowy na Miejskiej Górze z Starym Sączu. W tym roku o dofinansowanie starały się stowarzyszenia i instytucje kulturalne, parafie, gminy, straże pożarne, gospodarstwa agroturystyczne i osoby prywatne, które prowadzą działalność związaną z turystyką. Pomoc finansową przyznano projektom takim jak: Festiwal Folkowy Pannonica, remont zagrody lachowskiej „Kubalówka”, Starosądecki Jarmark Rzemiosła, instalacja systemu alarmowego w Muzeum „Dom na Dołkach”, wydanie słownika gwary Lachów Sądeckich, cykl koncertów „Cztery pory roku” w Dworze w Brzeznej, plener malarski „Ziemia podegrodzka pędzlem malowana”, czy konserwacja siedemnastowiecznego obrazu „Św. Anna Samotrzeć” z kościoła św. Elżbiety w Starym Sączu. Uznanie komisji zyskało też sporo mniejszych projektów, m.in.: doposażenie Punktu Informacji Turystycznej, modernizacja miejsc noclegowych w Brzeznej, zakup tradycyjnych strojów dla zespołu „Sądeczanie”, utworzenie miejsc noclegowych w ośrodku w Barcicach, budowa altany w gospodarstwie agroturystycznym, czy dofinansowanie zakupu wyposażenia restauracji.

LGD Korona Sądecka powstała w 2008 roku jako Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Chełmiec. Dwa lata później, po przyłączeniu się do LGD gmin Grybów i Kamionka Wielka zmieniono nazwę na Korona Sądecka. Stowarzyszenie stawia sobie za cel „podejmowanie inicjatyw i działań mających na celu pobudzenie aktywności społeczności lokalnych oraz ich czynny udział w opracowywaniu i realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju, upowszechnianie i wymianę informacji o inicjatywach związanych z aktywizacją ludności na obszarach wiejskich położonych w obszarze działania LGD, propagowanie działań na rzecz realizacji LSR w obszarze działania LGD, pozyskiwanie partnerów i źródeł finansowania LSR, w tym z programów pomocowych, promocja obszarów wiejskich położonych w obszarze działania LGD, udzielanie wsparcia mieszkańcom obszaru objętego LSR w zakresie przygotowania projektów i pozyskiwania środków na ich realizację, w tym z programów pomocowych, prowadzenie działalności szkoleniowej i wydawniczej.”
- Dla tych trzech gmin ogłaszamy konkursy minimum raz w roku, w ramach czterech dziedzin. Te działania, to odnowa i rozwój wsi, gdzie głównie gminy startują, a kwota dofinansowania wynosi do 500 tys. zł, małe projekty, gdzie dofinansowanie maksymalne wynosi 25 tys. zł, trzecie to mikroprzedsiębiorcy, a czwarte to działania skierowane do rolników, którzy chcą zmienić specjalizację - mówi Marcin Bulanda, prezes LGD Korona Sądecka.
W ramach pierwszego działania Korona Sądecka rozdysponowała 2,5 mln zł. Gminy musiały przedstawić wkład własny w wysokości 20 proc. 80 proc. dofinansowywała LGD.
- Największe sukcesy mamy w zakresie działania małe projekty. W ciągu trzech lat blisko 70 projektów zostało złożonych do naszej LGD. Zakres realizowanych projektów jest olbrzymi – od wyposażenia lokalnego zespołu muzycznego czy ludowego, poprzez budowę placów zabaw, wyjazdów szkoleniowych dla Ludowych Klubów Sportowych, Kół Gospodyń Wiejskich czy spotkania integracyjne w najmniejszych miejscowościach. Lokalna Grupa Działania „Korona Sądecka” ogłosiła też konkurs na najprężniejszą organizację pozarządową. Celem konkursu jest krzewienie idei społeczeństwa obywatelskiego, promocja aktywnych postaw oraz oddolnych inicjatyw ukierunkowanych na rozwój społeczności i jej mieszkańców.
Konkurs adresowany jest do organizacji pozarządowych mających siedzibę, filię bądź prowadzących działalność na terenie gmin Chełmiec, Grybów oraz Kamionka Wielka. Stowarzyszenie rozstrzygnęło również konkurs, którego przedmiotem było wyłonienie najciekawszych pomysłów na stały kalendarz imprez kulturalnych obszaru LGD „Korona Sądecka”. Wygrał Gminny Ośrodek Kultury z Chełmca.

LGD Perły Beskidu Sądeckiego tworzy sześć gmin - Krynica-Zdrój, Łabowa, Nawojowa, Piwniczna-Zdrój, Rytro i Muszyna. Misją Stowarzyszenia - jest działanie na rzecz rozwoju społeczno – gospodarczego wspólnot mieszkańców poprzez inwestowanie w ludzi, w ich rozwój i edukację, kultywowanie lokalnych tradycji i kultury, sztuki ludowej. Podejmowane są różnorodne działania dla wykorzystania walorów turystycznych i rekreacyjnych terenu, oraz rozwój infrastruktury komunalnej. Cele priorytetowe Stowarzyszenia to: ochrona dziedzictwa kulturowego, podniesienie atrakcyjności turystycznej, ochrona środowiska przyrodniczego i kształtowanie ładu przestrzennego, poprawa warunków życia mieszkańców, zapewnienie optymalnych warunków kształcenia dzieci, młodzieży i dorosłych.
-Stawiamy na rozwój naszych gmin poprzez turystykę, promocję, poprzez współdziałanie z urzędami gmin, domami kultury. Zajmujemy się działalnością wydawniczą, znakowaniem tras i szlaków narciarskich. Organizujemy Wyszehradzki Festiwal Kultur. To duża impreza, w której biorą udział Węgrzy, Czesi, Słowacy, na scenie występuje 700 osób od dzieci po Koła Gospodyń Wiejskich – wylicza Zbigniew Jeremenko, prezes Pereł Beskidu Sądeckiego. – Robiliśmy też konkurs na produkt lokalny. Do listy dokonań można doliczyć pokrycie dachu kościoła w Kamiannej blachą miedzianą i naprawę dachu straży Pożarnej w Żegiestowie.

Stowarzyszenie Górali Białych i Lachów Sądeckich powstałe w 2008 roku w Łącku stawia na rozwój turystyki i wspieranie małych przedsiębiorstw.
- Naszą działalność można podzielić na dwa rodzaje. Pierwsza część to działalność związana z udzielaniem dotacji, czyli rozdysponowaniem środków z osi Lider. Najbardziej spektakularne projekty będą dotyczyć odnowy wsi. Zbudujemy obiekt wielofunkcyjny w Jazowsku z pomieszczeniami dla Straży Pożarnej – mówi Jan Koza, kierownik biura LGD Stowarzyszenie Górali Białych i Lachów Sądeckich. – W planach jest także rewitalizacja rynku łąckiego. W ramach programu Małe Projekty zorganizowano obchody 600-lecia Bitwy pod Grunwaldem. Za pośrednictwem Lokalnej Grupy Działania Stowarzyszenie Białych Górali i Lachów Sądeckich składano wnioski o przyznanie środków m.in. na „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” i "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

LGD Korzenna (dawniej „Pogórze Sądeckie – Kochełm”) obejmuje zasięgiem działania obszar tej gminy. W 2008 roku Stowarzyszenie opracowało Lokalną Strategię Rozwoju, której głównym celem jest wzmocnienie kapitału społecznego poprzez aktywizację mieszkańców i budowanie potencjału społecznego na terenie Gminy Korzenna. Cel ten jest realizowany w 3 głównych kierunkach: rozwój biznesu – mikro, małych i średnich lokalnych przedsiębiorstw; rozwój produktu regionalnego; rozwój miejscowości w zakresie komunikacji. Stowarzyszenie pozyskało fundusze unijne, aplikując do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Środki finansowe pozyskane przez LGD na wdrażanie Osi IV Leader na lata 2008 - 2015 a zarazem na realizację działań zawartych w Lokalnej Strategii Rozwoju, to ponad 2 mln zł.

Stowarzyszenie na Śliwkowym Szlaku ma siedzibę w Iwkowej w powiecie brzeskim, ale należą do niego dwie sądeckie gminy – Łososina Dolna i Gródek nad Dunajcem, poza tym Czchów, Gnojnik, Iwkowa, Lipnica Murowana i Laskowa. Stowarzyszenie powstało w 2008 roku, a przyświecała mu idea Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich i możliwość udziału w Osi 4 tego programu – Leader.
Siedem gmin należących do Stowarzyszenia to bogactwo historii, tradycji i kultury. Motywem przewodnim obszaru stał się śliwkowy szlak, a charakterystycznym łącznikiem śliwka, będąca symbolem tradycji i kultury mieszkańców. Przyszłość „Śliwkowego Szlaku” wyznaczają różnorodne działania w oparciu o najważniejszy cel, jakim jest rozwój tego obszaru skoncentrowany na podniesieniu jakości życia mieszkańców z wykorzystaniem i poszanowaniem wartości dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. 
W sąsiedztwie powiatu sądeckiego działają jeszcze: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Beskid Gorlicki" oraz Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Przyjazna Ziemia Limanowska".
Opr. JG
Źródła:
Lokalna Grupa Działania "Stowarzyszenie Białych Górali i Lachów Sądeckich"
Lokalna Grupa Działania "Brama Beskidu"
Lokalna Grupa Działania "Beskid Gorlicki"
Lokalna Grupa Działania "Na śliwkowym szlaku"
Lokalna Grupa Działania „Korona Sądecka”
Lokalna Grupa Działania „Korzenna”
Lokalna Grupa Działania "Perły Beskidu Sądeckiego"
Lokalna Grupa Działania „Przyjazna Ziemia Limanowska"
Lokalna Grupa Działania "Beskid Gorlicki"