Camino de Santiago. Między historią, legendą i mitem
Synody czy parlament w Toledo?
Sukces św. Izydora z Sewilli
W Toledo, urbs regia visigotorum, pomiędzy rokiem 397 a 702 odbyło się osiemnaście synodów. Miały one charakter religijno-polityczny, unikalny w Europie. Uczestniczyli w nich nie tylko przedstawiciele hierarchii kościelnej, ale także król i arystokracja. Niestawienie się do udziału w synodzie karane było ekskomuniką na okres jednego roku. Na synodach tych rozważano tematy dogmatów wiary oraz spraw organizacyjnych Kościoła, a także petycje związane z rządzeniem, przedstawiane przez króla. Decyzje były podejmowane większością głosów.
Dwom synodom toledańskim (w roku 633 i 636) przewodniczył wielki erudyta i organizator, arcybiskup Sewilli, św. Izydor* (556–636). Ojciec jego był wysokiej rangi urzędnikiem Cesarstwa Rzymskiego w Konstantynopolu. Matka należała do arystokracji wizygockiej. Dyplomatyczna, acz stanowcza mediacja arcybiskupa zabiegającego o konwersję doprowadziła do ostatecznego załagodzenia konfliktów religijnych oraz przyjęcia katolicyzmu przez króla i dwór.
W czasach gwałtownych konfliktów i spadku znaczenia kultury klasycznej oraz braku wykształcenia warstw rządzących św. Izydor miał wielki wpływ na odzyskanie równowagi tak politycznej, jak i religijnej kraju. Wskazywał na potrzebę nauki języków obcych, praw i medycyny. Dzięki niemu osiągnięcia kultury rzymskiej zostały zachowane i zasymilowane przez Wizygotów. Zorganizował bibliotekę autorów starożytnych i scriptorium kopistów w Escuela de Sevilla założonej przez swego brata i poprzednika na fotelu arcybiskupim, św. Leandro. Był autorem wielu dzieł z dziedziny historii: Chronicon o historii uniwersalnej, Liber de viris illustribus o wybitnych osobistościach swego czasu, Historia de los godos, vandalos y suevos, a z dziedziny przyrody Etimologias. Był także autorem dzieła Regula monachorum o organizacji monastycznej oraz prekursorem unifikacji liturgicznej wizygockiej Hiszpanii według obrządku mozarabskiego, zwanego też obrządkiem hiszpańskim (rito mozarabe, rito hispanico). Jego pióra są również piękne, natchnione poematy mistyczne, które wyprzedziły o dziewięćset lat wielkich mistyków hiszpańskich XVI wieku.
W roku 1598 został kanonizowany jako San Isidoro, a ponad 1000 lat po jego śmierci, w roku 1722, papież Innocenty XIII ogłosił go doktorem Kościoła. Główne relikwie św. Izydora znajdują się przy Drodze Francuskiej, w Basílica Real de San Isidoro w León. O tym, w jaki sposób tam zawędrowały, opowiada legenda. W Codex Calixtinus znaleźć można specjalne zalecenie odwiedzenia relikwi tego wielkiego świętego – erudyty.
Anna Maria Stefaniak, „Camino de Santiago. Między historią, legendą i mitem”, Wydawnictwo WAM, 2018
Dziękujemy Wydawnictwu WAM za udostępnienie wybranych fragmentów