„Kronika 110-lecia Spółdzielni Ogrodniczej Ziemi Sądeckiej”. Historia spółdzielców i spółdzielczości na 300 stronach

Publikacja wieńczy dzieło 110-lecia istnienia Spółdzielni na Ziemi Sądeckiej. To znacząca pozycja odnotowująca zaangażowanie w tym czasie setek sądeczan, rolników, ogrodników, firm i organizacji.

Powstanie Spółdzielni Ogrodniczej datuje się na 1907 rok. Została założona z inicjatywy sądeckich chłopów-właścicieli sadów, plantacji, producentów warzyw, kwiatów i pszczelarzy.

Książka została zgłoszona do konkursu im. Ks. Prof. Bolesława Kumora w kategorii „Książka o Sądecczyźnie” przez Grzegorza Piechotkę z Krynicy-Zdroju.

- Wartością tej publikacji jest uratowanie od zapomnienia działalności jej członków począwszy od czasów z przed I wojny światowej aż do czasów nam współczesnych – pisze w formularzu zgłoszeniowym Grzegorz Piechotka. - Poza działalnością produkcyjno-handlową, spółdzielnia troszczyła się i troszczy także o ludzi, którzy byli i są z nią związani. Dla spółdzielców organizowane były i są wycieczki, spartakiady sportowe oraz szkolenia.

W Spółdzielni zatrudnione były od pokoleń niekiedy całe rodziny sądeczan, którzy piastowali różne funkcje i stanowiska.

Spółdzielnia jest jedną z niewielu organizacji na Sądecczyźnie, która od lat nieprzerwanie działa, rozwija się, modernizuje, dając zatrudnienie setkom mieszkańców tego regionu, dostarczając wiele wartościowych produktów i usług.

Oddajemy głos recenzentce kroniki: Marii Treit z Sądeckiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Szujskiego w Nowym Sączu:

„Kronika 110-lecia Spółdzielni Ogrodniczej „Ziemi Sądeckiej” w Nowym Sączu” autorstwa Zuzanny Mróz, została wydana z myślą o pracownikach i działaczach Spółdzielni. Nieprzeznaczona do szerszej dystrybucji, ale dostępna w bibliotekach, wypełni lukę
w wiedzy o dziejach Spółdzielni oraz rozwoju spółdzielczości na Sądecczyźnie, gdzie rolnictwo było i jest ważnym elementem gospodarki.

Książka liczy blisko 300 stron wydrukowanych w formacie A4, w twardej oprawie, napisana prostym, zrozumiałym językiem, a całość uzupełnia bogaty wybór fotografii archiwalnych i współczesnych, co jeszcze bardziej podnosi jej atrakcyjność. W pierwszej kolejności wzrok czytelnika przyciąga barwna okładka zestawiająca fotografię ul. Jagiellońskiej w Nowym Sącza z roku 1907 z jej obecnym wyglądem, na której niezmiennie mieści się siedziba Spółdzielni. Autorka monografii omawia ponad 100-letnią historię Spółdzielni Ogrodniczej w oparciu o bogaty materiał, dotąd niepublikowany, zawarty w kronikach, sprawozdaniach, protokołach oraz wspomnieniach pracowników i członków.

W przekroju historycznym ukazuje początki organizowania spółdzielczości rolniczo-handlowej w Nowym Sączu, jej reorganizacje i adaptację w zmieniających się systemach ekonomicznych, aż po jubileuszowy rok 2017. Publikacja zwraca szczególną uwagę na osoby zasłużone dla ziemi sądeckiej, ujawniając trud pracowników i producentów włożony
w rozwój sadownictwa i ogrodnictwa na Sądecczyźnie, poprzez zapoczątkowanie zakładania licznych sadów i szklarni.

W licznych tabelach i wykresach przedstawione są precyzyjne dane liczbowe, dotyczące zatrudnienia, członkostwa i wyników finansowych, co świadczy
o skali działalności Spółdzielni na Sądecczyźnie. Autorka wyróżnia dane, z których wynika, jak istotny element stanowi Spółdzielnia w regionie, tworząc setki miejsc pracy na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Natomiast zamieszczone zdjęcia obiektów są dowodem nieprzeciętnego dorobku Spółdzielni, a tym samym ubogacają teren naszego regionu.

Monografia stanowi cenne źródło wiedzy o dziejach gospodarczych Sądecczyzny od początków XX wieku. W Kronice wyraźnie pojawia się także aspekt wielopokoleniowości i tradycji przekazywania członkostwa w Spółdzielni z ojców na synów. Dzięki temu wielu Sądeczan może odnaleźć w tekście lub na zdjęciach informacje o swoich przodkach, ludziach przez lata tworzących Spółdzielnię – kadrze zarządzającej, działaczach, pracownikach, innymi słowy o sobie i swoich bliskich.

Pragnę dodać, iż Kronika jest jedną z nielicznych takich publikacji w naszych zbiorach, opisującą rozwój spółdzielczości na ziemi sądeckiej. Dlatego tym bardziej cieszymy się, że niniejsza publikacja ubogaca zbiory regionalne naszej biblioteki.

„Kronika 110-lecia Spółdzielni Ogrodniczej „Ziemi Sądeckiej”, Zuzanna Mróz, Wydawnictwo Spółdzielnia Ogrodnicza Ziemi Sądeckiej, Nowy Sącz 2017.

Opr. IM.