Dukielski Bieg Pokoju. 19 kilometrów pokonane w 2 godziny lub w kilka miesięcy

5 października 1958 r. na cmentarzu wojennym w Dukli rozbrzmiał strzał, który rozpoczął dzisiaj już legendarny Dukielski Bieg Pokoju. 19 kilometrów – odległość, którą dzisiaj można pokonać w niecałe dwie godziny... Tym, którzy przynieśli nam pokój w 1944 i 1945 roku, pokonanie tej krwawej drogi zajęło czas od października do stycznia. Od początku operacji karpacko-dukielskiej w Dukli w październiku aż do stycznia, kiedy Svidník został wyzwolony. Dlatego pokój w nazwie naszego biegu nie jest tylko nic nie znaczącym słowem. Kosztował wiele ofiar ludzkich i zachowanie go jest naszym obowiązkiem.

W pierwszych edycjach udział w biegu brali wyłącznie profesjonaliści – biegacze wyczynowi, a nawet reprezentanci kraju, nie było mas, do Svidníka przyjeżdżało od ośmiu (w 1965 r.) do 36 (w 1970 r.) sportowców. Biegacze osiągali czas od 1:03:55 godz. (Kánya 1964 r.) do około 1:20:00 godz. W tym czasie nasz region był reprezentowany jedynie przez członka TJ Červená hviezda w Bardejowie pochodzącego z Vyšného Orlíka Andreja Barillę, który w piątej edycji Dukielskiego Biegu Pokoju z czasem 1:18:52 godz. zajął 14. miejsce.

Na początku lat siedemdziesiątych znaleźli się kolejni śmiałkowie pochodzący z już niezależnego powiatu Svidník. Pierwszym z nich był Milan Vančišin ze wsi Stročín, który w latach swojej najlepszej formy osiągał czas w zakresie od 1:06:53 godz. do 1:10:00 godz. Potem już byli kolejni i kolejni. W latach osiemdziesiątych w bieganiu nastąpił boom, a rekordowy udział odnotowano w 25. edycji (1984 r.), gdy w biegu wystartowało 160 uczestników, w tym 40 z powiatu Svidník (łącznie z obecnym powiatem Stropkov).

Nasz Dukielski Bieg Pokoju jest organizowany co roku w pierwszą niedzielę września. Niestety, z powodów społeczno-politycznych nie odbył się w latach 1968 i 1969. Trasa biegu była skracana wraz z modyfikacjami drogi I klasy z pierwotnych 21 km do aktualnych ok. 19 km. Do decydującego skrócenia doszło w wyniku przeniesienia mety z odległego stadionu piłkarskiego do centrum miasta w 52. edycji Dukielskiego Biegu Pokoju (2011 r.).

Dotychczasowa historia biegu odnotowała zwycięzców, których nazwiska były wówczas sławne. Wymienić należy przede wszystkim pochodzących ze słowackich Koszyc Svitaniča, Kanyę, Višnickiego oraz Poláka, Javorkę z Pieszczan, Czechów Česala, Cibocha, Podmolíka oraz Mládka, Niemca Grossmüllera, polskiego olimpijczyka Orła, pochodzących z Bardejowa Jakubašeka i Sahajdę, oraz naszych – Petnuchovą (Vančišinovą), Hanika...

Osobno należy oddać hołd pochodzącemu ze słowackich Koszyc zwycięzcy z 1982 roku (23. edycja) Františku Vyšnickiemu, który dystans klasyczny z przełęczy na lokalny stadion przebiegł w 0:59:07 godz., ustanawiając tym samym rekord, którego nikt już nigdy nie pobije… Najszybszym na trasie skróconej był jak na razie Lajos Berec z Węgier, który podczas 53. edycji przebiegł ją z czasem 58:22 minut, ustanawiając podstawowy rekord współczesnego Dukielskiego Biegu Pokoju.

Zmiana miejsca mety przyniosła za sobą również inne nowości. Częścią programu w 52. edycji Dukielskiego Biegu Pokoju stał się Mały Bieg Zdrowia na jeden kilometr dla dzieci, rodziców, a także całych rodzin. Rok później organizatorzy z gminy dołączyli do programu sportowego Dukielskiego Biegu Pokoju również Wielki Bieg Zdrowia od rozdroża przed Doliną Śmierci do Svidníka (6,5 km). Na swoje 60-lecie Dukielski Bieg Pokoju został wzbogacony o dwie kolejne kategorie, a dokładnie wyścig raczkowania, przeznaczony dla dzieci w wieku do 1 roku, oraz wyścig In-line na rolkach, trasa Svidník – rozdroże przed Doliną Śmierci – Svidník.

(Andrej Dudáš, fot.: svidnik.sk)

Artykuł powstał przy realizacji projektu „Local Media for V4 Cooperation & Integration”
Opracowanie: Partner słowacki
Nazwa medium: Týždenník Dukla

www.e-dukla.sk  
Wydawca: KORONA Dukla s.r.o.

The project is co-financed by the Governments of Czechia, Hungary, Poland and Slovakia through Visegrad Grants from International Visegrad Fund. The mission of the fund is to advance  ideas for sustainable regional cooperation in Central Europe.

Projekt współfinansowany przez rządy Czech, Węgier, Polski i Słowacji poprzez Granty Wyszehradzkie Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego. Misją funduszu jest promowanie pomysłów na trwałą współpracę regionalną w Europie Środkowej.