​Kim są nowi właściciele „Rzeczpospolitej”?

„Rzeczpospolita” to jeden z najważniejszych tytułów prasowych w Polsce. Wraz z Gazetą Giełdy „Parkiet” wchodzi w skład portfolio grupy wydawniczej Gremi Media S.A. Jej właścicielem jest krakowski przedsiębiorca Grzegorz Hajdarowicz. Przejął on „Rzeczpospolitą” w 2011 roku. Najpierw kupił 51 proc. udziałów spółki, wówczas funkcjonującej pod nazwą Presspublika, od brytyjskiego funduszu Mecom za 80 mln zł, a kilka miesięcy później - pozostałe 49 proc. udziałów od państwowego Przedsiębiorstwa Wydawniczego „Rzeczpospolita” za 55 mln zł.

Od 2018 Grzegorz Hajdarowicz regularnie informował o zamiarze sprzedaży „Rzeczpospolitej” lub części udziałów w wydawnictwie. We wrześniu 2021 roku agencja ISBnews podała, że wśród kandydatów do przejęcia pakietu kontrolnego były spółki skarbu państwa Orlen i PZU oraz takie grupy mediowe jak Polsat i Wirtualna Polska Holding. Ze względu na to, że Orlen w I kwartale 2021 roku przejął Grupę Polska Pres od Verlagsgruppe Passau GmbH, część komentatorów wieszczyła połączenie obu spółek w ramach państwowego giganta naftowego.

Pozwoliłoby to na stworzenie silnego wydawcy zależnego od państwa działającego zarówno na rynku mediów lokalnych jak i ogólnopolskich. Jak wynikało z informacji przekazywanych prasie przez zainteresowane strony do transakcji nie doszło ze względu na brak porozumienia co do finalnej ceny. Sprzedający wycenił spółkę na 300 mln zł. Rynek przyjmował wycenę sceptycznie. Z raportów finansowych wynika, że w 2020 firma przyniosła łącznie 21 413 tys PLN EBITDA.

Wkrótce okazało się jednak, że jest nowy podmiot zainteresowany zakupem. 26 listopada 2021 spółka KCI S.A. czyli właściciel Gremi Media S.A. w komunikacie poinformowała o wyborze Pluralis B.V. z siedzibą w Amsterdamie jako nabywcy części akcji Gremi Media. Transakcja została sfinalizowana 16 grudnia. W jej rezultacie Pluralis B.V. w ramach dwóch transz objął łącznie 691 299 akcji stanowiących 40 proc. kapitału zakładowego Gremi Media SA. i uprawniających do 37,6 proc. głosów na walnym zgromadzeniu Gremi Media.

Spółka z Amsterdamu za 40 proc. udziałów zapłaciła 96,78 mln zł, co daje wycenę całego Gremi Media w wysokości 241,95 mln zł. Według wstępnych informacji liczba przedstawicieli udziałowca w Radzie Nadzorczej będzie proporcjonalna do udziałów, czyli ma być ich przynajmniej kilku.

Pluralis B.V., to spółka należąca do funduszu Media Development Investment Fund (MDIF), jednej z najbardziej rozpoznawalnych belgijskich firm medialnych Mediahuis i King Baudouin Foundation. Udziały rozkładają się następująco: King Baudouin Foundation (28,46 proc.), Mediahuis (25,39 proc.), czy Soros Economic Development Fund (17,41 proc.). Dalszymi inwestorami są VP Capital (20,64 proc.), fundacja Tinius Trust i KIM (6,07 proc.) czy globalny fundusz medialny Media Development Investment Fund (MDIF, 2,02 proc). Pod poszczególnymi firmami znajdują się spółki z różnych części Europy. Są to między innymi: niemiecki GLS Bank, francuski holding cyfrowy Maxime Kurkdjian i media.

Główny właściciel, King Baudouin Foundation (holenderski: Koning Boudewijnstichting, KBS; francuski: Fondation Roi-Baudouin) jest niezależną fundacją z siedzibą w Brukseli. Fundacja powstała w 1976 r. z okazji 25-lecia panowania króla Baudouina, a od 2015 r. honorowe przewodnictwo sprawuje królowa Matylda. Jak informuje w statucie dąży do zmiany społeczeństwa na lepsze i inwestuje w inspirujące projekty i jednostki. Fundacja wspiera projekty filantropijne w Belgii oraz na poziomie europejskim i międzynarodowym.
 
Co ciekawe, ze środkowoeuropejskiego punktu widzenia, jednym z głównych współwłaścicieli spółki jest George Soros. Poprzez Soros Economic Development Fund oraz Media Development Investment Fund, który również jest wspierany finansowo przez węgierskiego miliardera, Soros posiada 19,61 proc. udziałów. Spółka MDIF Media Holdings była już wcześniej obecna w Polsce. W połowie 2016 roku zainwestowała w Agorę kupując 5,35 mln akcji stanowiących 11,22 proc. kapitału zakładowego spółki. Dało jej to 8,26 proc. głosów na walnym zgromadzeniu.

Walorów pozbyły się wówczas m.in. fundusze emerytalne PTE PZU, Nationale Nederlanden PTE i Aegon PTE. Z kolei zależna od MDIF czeska spółka SFS Ventures na początku 2019 roku wspólnie z Agorą kupiła 100 proc. udziałów spółki Eurozet, nadawcy m.in. Radia ZET. Agora za 40 proc. udziałów zapłaciła 130,7 mln zł, a jesienią 2019 roku na mocy umowy ze wspólnikiem zapowiedziała przejęcie pozostałych 60 proc.

Trzeci główny właściciel to Mediahuis, belgijska grupa medialna działająca od 2014 roku. Wydaje m.in. irlandzkie dzienniki „Irish Independent”, „The Herald” i „Belfast Telegraph”, luksemburski „Luxemburger Wort”, a także holenderskie tytuły „NRC Handelsblad”, nrc.next, „Dagblad van heta”, „Noorden”, „Leeuwarder Courant”, „Friesch Dagblad”.

Informacja o podpisaniu porozumienia była prawdziwym „Deus ex machina” dla obserwatorów poczynań Hajdarowicza. Rynek wyceniał jego aktywa poniżej oferowanej ceny i wielu komentatorów wieściło, że biznesmen będzie musiał obniżyć cenę. Transakcję niewątpliwie należy potraktować jako jego sukces. Nowy inwestor pozwoli „Rzeczpospolitej” na zachowanie niezależności redakcji. Stabilność finansowa umożliwi rozwój i cyfryzację.

Tu szczególnie przydatne może być doświadczenie członków Pluralis w transformacji mediów do sfery cyfrowej. Głównym wyzwaniem w najbliższej przyszłości będzie budowa i rozwój systemu płatnych subskrypcji na treści. Know-how partnerów oraz nowoczesne rozwiązania technologiczne czy marketingowe pozwolą na poszerzenie zasięgów treści przygotowywanych przez jedną z najlepszych redakcji w kraju.

Pod znakiem zapytania pozostają kontakty „Rzeczpospolitej” z obozem władzy. Obecność Georga Sorosa w zarządzie nowego współwłaściciela może te relacje popsuć. W przypadku otwartej krytyki redakcja może boleśnie odczuć rezygnację spółek Skarbu Państwa z reklam na łamach gazety. Mimo wejścia nowego współwłaściciela, Grzegorz Hajdarowicz twierdzi, że zachowa decydujący głos w Gremi Media i w związku z tym nie będzie zmian linii redakcyjnej. Najbliższy rok pokaże na ile uda się ten plan zrealizować. (Stefan Kotyk/ISW) Źródła: Press, Wirtualne Media, Wprost