Zaloguj się
To już plaga. Tak oszuści na potęgę czyszczą bankowe konta. Jak działają?
Niebezpieczny trend potwierdzają też dane Narodowego Banku Polskiego. Liczba oszustw dokonywanych za pomocą bezgotówkowych instrumentów płatniczych, takich jak na przykłąd przelewy online wzrosła o 21,6 proc. w ostatnim kwartale 2023 roku. Oznacza to więc, że każdy z nas może stać się ofiarą przestępstwa i stracić swoje pieniądze. W dobie tego typu oszustw warto więc wiedzieć, w jaki sposób się przed tym zabezpieczyć.
Czytaj też Będzie można dostać ekspresowy rozwód u... notariusza? Szykuje się rewolucja w przepisach
Jak działają oszuści?
Przestępcy stosują różnorodne metody, aby wyłudzić dane i ukraść pieniądze. Według raportu „Cyberdojrzali. Bądź mądrzejszy od oszusta”, aż 42 proc. badanych spotkało się z próbą takiego ataku.
- Złodzieje często korzystają z techniki zwanej phishingiem. Polega ona na wyłudzaniu danych osobowych, podszywając się pod policjanta, pracownika banku czy urzędnika – tłumaczy Agnieszka Szymańska, ekspert formy Intrum. - Następnie podejmowane są próby nakłonienia ofiary do podania np. danych karty bankowej. Inną formą tego działania jest wysyłanie wiadomości SMS lub e-maili z linkiem lub załącznikiem, które zawierają złośliwe oprogramowanie lub przekierowują na fałszywą stronę. Na niej ofiara, myśląc, że np. loguje się do banku, przekazuje swoje dane. Popularnymi przykładami tego typu oszustw, z którymi można spotkać się na co dzień, są dopłata do paczki albo do rachunku za media. Każdy z nas powinien więc zachować wzmożoną czujność.
Czytaj też Ręce opadają. Oszuści znowu ruszyli do akcji. Mogą zapukać do waszych drzwi
Metoda na „nigeryjskiego księcia”
Kolejny rodzaj przestępstwa powiązany z phishingiem to scam. Tutaj również celem jest wyłudzenie danych. Scammer bazuje jednak na zaangażowaniu emocjonalnym i zmanipulowaniu ofiary, np. podszywając się pod potrzebującego żołnierza. Jest to popularna wariacja „nigeryjskiego księcia” - czyli metody, kiedy to złodziej prosi o pomoc finansową w zamian za późniejszą, większą gratyfikację. Jednak, w momencie, gdy ktoś nam oferuje ponad przeciętne zyski należy pamiętać, że nikt nie rozdaje swoich pieniędzy przypadkowym osobom, których nawet nie zna. Nie powinno się więc wierzyć w takie wiadomości.
Oszustwo na blika
Warto wspomnieć również o oszustwie na blika. Przestępca podszywa się pod bliskie ofierze osoby i prosi o pożyczkę poprzez wygenerowanie kodu i zatwierdzenie transakcji. Ta metoda jest szczególnie popularna w social mediach i pozwala złodziejom szybko ukraść duże sumy pieniędzy. Jeśli więc znajome osoby wystosują taką prośbę, pierwszym odruchem powinno być zadzwonienie do nich i sprawdzenie, czy to rzeczywiście z nimi piszemy.
Co zrobić, kiedy padniesz ofiarą przestępstwa?
- Kluczowe w walce z oszustwami finansowymi jest szybkie reagowanie i powiadamianie służb o podejrzanych incydentach. Strony, które nie budzą zaufania, warto zgłaszać w zakładce „Zgłoś incydent” CERT Polska. Takie proste działanie zwiększa bezpieczeństwo wszystkich użytkowników sieci - mówi Agnieszka Szymańska, ekspertka Intrum.
Każde przestępstwo finansowe jest karalne. Należy zatem niezwłocznie zgłosić je na policję. Pomoże ona zabezpieczyć tożsamość i dokumenty, aby nie zostały wykorzystane przez złodziei do zaciągnięcia kolejnych pożyczek czy innych nieuczciwych działań. W sytuacji, kiedy to my jesteśmy ofiarą, istotne jest również zablokowanie kart płatniczych oraz zmiana danych do logowania w banku. Należy to zrobić, aby uniknąć kolejnych szkód, które może wyrządzić nam oszust.
Jak skutecznie chronić się przed wyłudzeniami?
Najważniejsza jest świadomość tego, że zagrożenie może czyhać wszędzie oraz zachowanie czujności i zasady ograniczonego zaufania. Jakich jeszcze reguł warto przestrzegać?
- Zachowaj ostrożność podczas rozmów telefonicznych. Jeśli ktoś np. podaje się za pracownika banku i prosi o Twoje dane, rozłącz się i zadzwoń na infolinię placówki. Możesz też sprawdzić autentyczność rozmowy w aplikacji swojego banku.
- Nigdy nie udostępniaj swoich danych. Żadna z zaufanych instytucji nie będzie pytała o twoje hasła, PIN-y czy stan konta. Poruszenie takich kwestii przez rzekomego pracownika banku powinno od razu wzbudzić twój niepokój.
- Nie klikaj w podejrzane linki i załączniki – szczególnie, kiedy są przesyłane są od nieznanych nadawców. Mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie, które wyłudzi informacje o tobie.
- Jeśli wszędzie używasz tego samego hasła, mocno ułatwiasz działanie złodziejom. Zamiast tego korzystaj z managerów haseł, dzięki którym twoje zabezpieczenia będą skomplikowane– i trudne do złamania.
- Unikaj logowania do banku przez publiczne sieci Wi-Fi. Oszuści mogą wtedy łatwo przechwycić dane.
- Pamiętaj, że cyberoszuści cały czas udoskonalają swoje metody. Dlatego korzystaj z programów antywirusowych i regularnie aktualizuj oprogramowanie komputera. To umożliwia usuwanie luk w zabezpieczeniach.
- Ustaw weryfikację dwuetapową. Dzięki temu nawet jeśli twój login i hasło wpadną w ręce przestępców, nie będą w stanie się zalogować.
Nie działaj pod wpływem emocji
- Kluczowe w przeciwdziałaniu oszustwom finansowym jest zachowanie spokoju. Przestępcy często próbują wywołać strach lub presję czasową, np. prosząc o dopłatę do paczki w ciągu dwóch godzin, bo inaczej jej wysyłka zostanie anulowana. W takiej sytuacji należy zachować spokój i zweryfikować wiarygodność nadawcy (np. dzwoniąc na infolinię). Trzy głębokie oddechy i chłodna analiza sytuacji mogą uchronić przed utratą pieniędzy. Dlatego nie warto działać pochopnie – podsumowuje Agnieszka Szymańska, ekspertka Intrum. ([email protected])
