Warto wziąć do ręki książkę pt. „Kres i początek”. Papież Jan Paweł II – zwycięstwo wolności, ostatnie lata, dziedzictwo. Jej autorem jest George Weigel.

Książkę wydało Wydawnictwo „W drodze”. Ta oficyna wydawnicza podczas 6. Sądeckich Targów Książki, które odbyły się w styczniu tego roku w Pijalni Głównej w Krynicy – Zdroju zostało uhonorowane tytułem Grand Prix targów.

Kres i początek jest próbą podsumowania pontyfikatu papieża, którego George Weigel nazywa Janem Pawłem Wielkim. Książka jest zarówno uzupełnieniem, jak
i kontynuacją bestsellerowej biografii Jana Pawła II, zatytułowanej Świadek nadziei. „Im dłużej rozmyślam nad pontyfikatem Jana Pawła II, tym bardziej jestem przekonany, że stanowił on punkt zwrotny w dziejach Kościoła, przełom bardzo ważny wobec mającej obecnie miejsce konfrontacji religii z postmodernistycznym światem” – mówi George Weigel i przedstawia w książce portret człowieka, który pokazał światu moralne bankructwo komunistycznej ideologii.

Międzynarodowa perspektywa i unikalna wiedza o kulisach działania światowej dyplomacji pozwoliła autorowi wyczerpująco przedstawić ogromną rolę Jana Pawła II w upadku komunizmu.

Kres i początek to także przejmujący opis ostatnich, bardzo trudnych lat pontyfikatu, kiedy Jan Paweł II zmagał się z cierpieniem, postępującą chorobą, krytyką swojego nauczania i głośnymi skandalami w Kościele. Pomimo upływu lat, wnikliwa analiza nauczania i roli Jana Pawła II nie traci na aktualności, a nowa Przedmowa do tego wydania prezentuje i uzupełnia kluczowe pojęcia papieskiego politycznego leksykonu, pomagając ujrzeć w lepszej perspektywie opowieść zawartą w dalszej części tej książki.

Jest to lektura obowiązkowa dla każdego, kto chce zrozumieć tego człowieka i Kościół, któremu przewodził przez ćwierć wieku.

– Jan Paweł II przez cały swój pontyfikat starał się umacniać moralne i kulturowe fundamenty, na których w XXI wieku można by budować humanitarne społeczeństwa. W pełni świadomy, na podstawie własnego doświadczenia nazizmu i komunizmu, że idee naprawdę mają swoje konsekwencje, w tym konsekwencje ludobójcze, próbował uwypuklać te prawdy, które są niezbędne do solidarnego przeżywania wolności, tak aby na całej ziemi po zimnej wojnie społeczeństwa mogły dążyć do wspólnego dobra. W ten sposób papież zaoferował światu swego rodzaju leksykon kluczowych pojęć i idei pozwalających na przeżywanie wolności w sposób szlachetny. Przegląd tego politycznego leksykonu, który Jan Paweł II ukształtował najpierw w ciągu czterdziestoletniej walki z komunizmem o ludzką przyszłość, a następnie udoskonalił w dojrzałej refleksji nad podstawami wolnej polityki i wolnej gospodarki, pomoże ujrzeć w lepszej perspektywie opowieść zawartą w dalszej części tej książki – napisał George Weigel w przedmowie do nowego polskiego wydania książki Kres i początek. Papież Jan Paweł II – zwycięstwo wolności, ostatnie lata, dziedzictwo (tytuł oryginalny: The End and the Beginning).

Wśród idei głoszonych przez Jana Pawła II George Weigel wyróżnia: Wolne
i prawe społeczeństwo; Wolność; Trzecia idea: Europa i Zachód; Pamięć historyczna; Pluralizm; Patriotyzm; Kościół aktywny w sferze publicznej.

Książka dzieli się na cztery części. Pierwsza z nich obejmuje lata 1945-1989, a więc czas nie tylko posługi papieskiej, ale i kapłańskiej. Druga część książki (lata 2000–2005) poświęcona jest wprowadzeniu Kościoła w trzecie tysiąclecie i dotyczy przygotowań oraz obchodów Wielkiego Jubileuszu. Trzecia część to ostatnie lata życia Karola Wojtyły oraz jego śmierć. Autor wspomina ostatnie dni Jana Pawła II,
a także jego odejście, jako czas, który okazał się wielkimi rekolekcjami dla świata, choć prowadzący je praktycznie nie miał już głosu. W ostatnim czasie Jan Paweł II nauczał gestami, przyjmowaniem cierpienia, tuleniem krzyża. Koniec książki to podsumowanie nauczania, wizyt, gestów, decyzji i próba oceny całego pontyfikatu papieża Polaka.

George Weigel podsumował: „Karol Wojtyła, papież Jan Paweł II, stał się prorokiem nowego i autentycznego humanizmu – i zmienił świat – ponieważ był uczniem: radykalnie nawróconym chrześcijaninem, którego niewzruszona wiara w Chrystusa zrodziła przemieniającą świat nadzieję na nową wiosnę ludzkiego ducha”.

O autorze:

George Weigel (ur. 1951) – amerykański teolog, pisarz katolicki, działacz społeczny i polityczny. Zajmuje się głównie kwestiami dotyczącymi religii i kultury, obliczem chrześcijaństwa w dobie demokracji i kapitalizmu. Nakładem Wydawnictwa W drodze ukazały się książki jego autorstwa: Ostateczna rewolucja: Kościół sprzeciwu a upadek komunizmu (1995), Następny papież. Urząd Piotra i misja Kościoła (2020) oraz najlepiej sprzedająca się biografia papieża Jana Pawła II zatytułowana Świadek nadziei (2024).

(Opr. i.michalec@sadeczanin.info, fot. Wydawnictwo W drodze.)