Klamka zapadła. Zbudują w Polsce małe reaktory jądrowe

Umowa  KGHM z amerykańskim koncernem dotyczy też  rozpoczęciu prac nad uruchomieniem pierwszych w Polsce zaawansowanych małych reaktorów modułowych, w skrócie SMR od angielskiej nazwy Small Modular Reactor.

Pierwszy z planowanych czterech reaktor w technologii modułowej NuScale VOYGR powstałby w Polsce już w 2029 roku. Docelowo w grę wchodzi nawet 12 reaktorów, każdy o mocy 77 MW W sierpniu 2020 r. SMR firmy NuScale stał się pierwszym i jak dotąd jedynym projektem SMR, który uzyskał aprobatę amerykańskiej Komisji ds. Regulacji Jądrowych.

Pierwszym zadaniem w ramach podpisanej umowy jest identyfikacja i ocena potencjalnych lokalizacji projektów oraz opracowanie kamieni milowych w zakresie strategicznego planowania projektu i oszacowania jego kosztów. Elektrownie NuScale VOYGR będą rozwiązaniami służącymi do ponownego wykorzystania węgla dla istniejących elektrowni. Wdrażanie elektrowni VOYGR ma docelowo zapewniać bezpieczną, bezemisyjną i niezawodną, ale i przystępnej cenowo energię dla ich działalności oraz wspierać innych polskich przemysłowych użytkowników energii.

Nowa umowa jest następstwem podpisania Memorandum of Understanding (MoU) we wrześniu 2021 r. przez NuScale Power, KGHM i firmę konsultingową PBE zajmującą się doradztwem w zakresie inżynierii biznesowej. Celem podpisanego memorandum było wspólne zbadanie możliwości wdrożenia technologii SMR firmy NuScale jako rozwiązania do ponownego zasilania lub zmiany przeznaczenia istniejących elektrowni węglowych oraz energii elektrycznej i ciepła dla procesów przemysłowych KGHM w Polsce, a więc do docelowo do rozwoju, licencjonowania i budowy zakładu NuScale VOYGR w Polsce. A KGHM jest przecież bardzo dużym przemysłowym odbiorcą energii.

Zgodnie z podpisanym porozumieniem NuScale będzie wspierać badanie KGHM i PBE, które będzie obejmowało analizę czynników technicznych, ekonomicznych, prawnych, regulacyjnych, finansowych i organizacyjnych. Zdaniem ekspertów podpisana umowa handlowa stanowi zasadniczy kamień milowy NuScale w kierunku komercjalizacji i rozwoju czystej, niezawodnej i przystępnej cenowo energii w Polsce. W obliczu globalnego wyścigu o szybkie zmniejszanie emisji na całym świecie, technologia NuScale stanowi idealne rozwiązanie. Pozwala bowiem osiągnąć ten cel, przyczyniając się do rozwoju nie tylko poszczególnych podmiotów, ale również w aspekcie globalnym. Dla NuScale KGHM jest również wysoko ocenianym partnerem biznesowym. Jest przecież niekwestionowanym liderem innowacji, a można się spodziewać, ze wspólny projekt będzie de facto kolejną erą zaawansowanego wdrażania czystej energii, co w kontekście obecnej sytuacji klimatycznej nie jest bez znaczenia.

Projekt Małych Reaktorów Modułowych w swoim założeniu ma być projektem bezemisyjnej w 100 procentach energii. Idzie to w parze z zobowiązaniem firmy do prowadzenia szeoko-zakrojonych działania prowadzonych na rzecz dekarbonizacji. Technologia Małych Reaktorów Modułowych (SMR) zwiększy jednocześnie efektywność kosztową firmy i mocno wpłynie na transformację sektora energetycznego w Polsce. Wdrożenie małych modułowych Reaktorow  pozwoli Polsce uniknąć nawet 8 mln ton emisji CO2 rocznie. Uruchomienie elektrowni VOYGR do 2029 roku jest bezpośrednio związane z Polityką Klimatyczną KGHM oraz nowym kierunkiem strategicznym Spółki jakim jest energetyka. Jest też i inny aspekt tego projektu - firma NuScale podała, że jej elektrownie VOYGR mogą generować do 270 stałych miejsc pracy w elektrowniach, 1200 miejsc pracy w budownictwie i przeszło 4600 miejsc pracy w produkcji

KGHM jest pierwszą, ale nie jedyną firmą, która poszukuje Partnerów do efektywnych, czystych rozwiązań i chce wdrażać nowe rozwiązania oparte na energii jądrowej.

W grudniu 2021 roku GE Hitachi Nuclear Energy, BWXT Canada i polska firma Synthos Green Energy podpisały list intencyjny w sprawie współpracy przy wdrażaniu SMR w Polsce. Firma Synthos Green Energy to z kolei spółka joint venture PKN Orlen i Synthos Głównym celem przedsięwzięcia będzie przygotowanie i komercjalizacja w Polsce technologii małych reaktorów jądrowych, a w szczególności reaktorów BWRX-300 GE Hitachi Nuclear Energy. Synthos Green Energy wraz ze swoimi partnerami planuje wdrożyć w Polsce co najmniej 10 małych reaktorów modułowych o nazwie BWRX-300 w ciągu najbliższych 10-15 lat. Synthos podpisał również w listopadzie 2020 r. umowę o współpracy z Ultra Safe Nuclear Corporation, która opracowuje wysokotemperaturowy chłodzony gazem reaktor mikromodułowy (MMR).

Jest więc nadzieja, że inwestycje w mikro i małe reaktory jądrowe pomogą w rezultacie redukować emisję dwutlenku węgla. A energetyka jądrowa – jako docelowo jeden z najtańszych źródeł wytwarzania energii - będzie atrakcyjnym uzupełnieniem portfolio energetycznego opartego o odnawialne źródła energii i gaz. Czy w ostatecznym rozrachunku nastąpi więc ożywienie tematyki energetyki jądrowej, która od lat – z większym lub mniejszym nasileniu – pojawia się w kontekście transformacji energetycznej w Polsce?.

Takie bloki nigdzie jeszcze nie działają komercyjnie. Zgodnie z planami pierwszy taki reaktor powinien zostać uruchomiony w Kanadzie, ale dopiero w roku 2028 r. KGHM i Orlen chcą, aby ich reaktory powstały w Polsce już w kolejnym roku. Promujący to rozwiązanie Amerykanie są zdania, że stawiane cele są bardzo ambitne, ale jednak wykonalne. A o tym czy będzie to realne – zobaczymy….(Anna Surała) fot.pixaby