Można zadać pytanie, po co Wacławowi II było nowe miasto, położone tak blisko istniejącego Sącza? Przecież podstawą lokacji miasta nie może być chęć wyrządzenia psoty komukolwiek. Wprawdzie Przemyślida był władcą – ujmijmy to dyplomatycznie – nieco ekscentrycznym, nie umiał pisać ani czytać, nawet jako dorosły bał się ciemności oraz burz (chował się wówczas w komnacie wyłożonej relikwiami świętych), panicznie lękał się też miauczenia kotów, modlił się godzinami i golił głowę jak mnich, uczęszczał codziennie na wiele mszy, przejawiając skłonność do ascezy połączoną z, o dziwo, zamiłowaniem do rozpusty i zabawy, notorycznie łamał obietnice i nie dotrzymywał przyrzeczeń, ale był jednocześnie władcą wybitnie inteligentnym i ambitnym, a ponadto miał doświadczonych doradców.

Do czego niezbędny był królowi nowy gród? Musiał istnieć ważny interes. I był. Strategiczny. Ochrona niezwykle dochodowych szlaków handlowych i strzeżenie granic królestwa, którego Wacław II spodziewał się być długoletnim panem. W 1292 roku miał wszak zaledwie dwadzieścia jeden lat. W czasach, którymi się zajmujemy, ważną rolę miastotwórczą spełniały nie tylko połączenia drożne, lecz także obrona granicznych rubieży. Wprawdzie grodzisko na Winnej Górze w Biegonicach kontrolowało dolinę Popradu i Dunajca, ale było oddalone od szlaku wzdłuż Kamienicy; gród w Starym Sączu strzegł jedynie drogi nad Popradem i nie panował nad szlakiem dunajcowym i kamienieckim. Grodziska w Podegrodziu czy też w Naszacowicach zabezpieczały tylko szlak dunajcowy. Dopiero gród położony w widłach Dunajca i Kamienicy w Nowym Sączu zapanował nad tymi trzema trasami komunikacyjnymi. Jest to jedna z najważniejszych przyczyn zlokalizowania tu miasta Nowego Sącza.

Piotr J. Tengowski, „Dzieje Rzemiosła Nowosądeckiego”, Wydawca Cech Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości w Nowym Sączu, 2017
Wybór fragmentów: Piotr J. Tengowski