O życiu gospodarczym Nowego Sącza w pierwszych dwustu latach jego istnienia mamy niewiele informacji. Los nie był łaskawy dla dokumentów dziejowych miasta. Choć dawne władze miejskie starały się zabezpieczać i chronić ważne dokumenty, nadania, pergaminy z przywilejami, księgi radzieckie, spisy praw etc., umieszczając je w przeznaczonych ku temu sklepionych izbach i przechowując w okutych dębowych skrzyniach, to często klęski żywiołowe czy wojny niweczyły ich zabiegi.

W 1486 roku Nowy Sącz nawiedza pierwszy wielki pożar, który niszczy ratusz. Płoną w nim wszystkie księgi radzieckie i ławnicze. Jednak rajcom udaje się uratować w całości przywileje królewskie. Szczęsny Morawski, w swej pracy pt. "Sądecczyzna", w następujący sposób wyjaśnia przyczyny tego pożaru: „Z końcem (zdaje się) roku 1486, po niedawnej powodzi ze szczętem zgorzał Nowy Sącz, tak jak zgorzało pod owe czasy wiele miast wraz z Krakowem, o które pożogi posądzano nawet Macieja, króla węgierskiego”. W pożarze wraz z trzema kościołami i ratuszem spłonęły i księgi miejskie.

Nowe księgi poczynają się od 28 lipca 1488 r. Co spłonęło i w jakiej ilości w następnych a częstych pożarach, a przede wszystkim w dwóch wielkich pożarach 1522 i 1611, nie da się dokładnie określić. Większość przechowywanych w ratuszu dokumentów miejskich zniszczył kolejny wielki pożar miasta w 1894 roku. Księgi ławnicze, radzieckie, cechowe i pergaminy, które zachowały się do II wojny światowej, wywieźli w 1944 roku Niemcy. Dopiero zachowana księga wójtowsko-ławnicza z lat 1486–1505 oraz istniejące od roku 1516 akta grodzkie sandeckie, dają niejakie wyobrażenie o rzemiośle, handlu i stosunkach w Sączu lat ówczesnych.

Piotr J. Tengowski, „Dzieje Rzemiosła Nowosądeckiego”, Wydawca Cech Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości w Nowym Sączu, 2017

Wybór fragmentów: Piotr J. Tengowski