Już dawno minęły czasy, kiedy mężczyźni poza domem zawsze mieli na sobie kapelusz, marynarkę i krawat. Zdjęcia z dawnych rozgrywek baseballowych ukazują mężczyzn na trybunach w płaszczach i krawatach – nawet przy pełnym słońcu. Panowały pewne społeczne oczekiwania dotyczące sposobu, w jaki należy się ubierać w miejscach publicznych. I nie chodzi tu tylko o kwestię staroświeckości: bycie zadbanym i troskę o własny wygląd uznawano za wyraz szacunku względem innych.
Niechlujstwo było rzeczą nie do pomyślenia dla każdego, kto miał choć za grosz godności i szacunku dla samego siebie. Ale tak było kiedyś. Teraz żyjemy w świecie, w którym wszystko jest akceptowane. Poza publiczną nagością zasadniczo w kwestii mody nie ma rzeczy zakazanych. Czy w takiej atmosferze w ogóle warto zadawać pytanie: jak powinien ubierać się katolicki dżentelmen? Nie potrafię znaleźć lepszego sposobu na odpowiedzenie na to pytanie aniżeli zacytować świętego – świętego, który, tak się akurat składa, jest doktorem Kościoła. Mam na myśli św. Franciszka Salezego. W swoim słynnym dziele zatytułowanym Filotea – czyli droga do życia pobożnego św. Franciszek udziela ponadczasowych rad dotyczących dbałości o własny wygląd. Oto, co mówi:

Stosowność stroju i związanych z nim ozdób wiąże się z materiałem, fasonem i dbałością. Jeśli chodzi o dbałość, to powinniśmy ją zachowywać prawie zawsze tak samo, na ile to możliwe nigdy nie pozwalając sobie, żeby nasze ubrania nosiły jakieś ślady brudu czy wynikającego ze skąpstwa zużycia. Dbałość zewnętrzna odzwierciedla w jakiś sposób ułożenie wewnętrzne. Takiego ułożenia w wymiarze ciała Bóg wręcz domaga się u tych, którzy zbliżają się do Jego ołtarzy i pełnią główną rolę w zakresie pobożności. (...)

Co do mnie, to chciałbym, żeby moi duchowi podopieczni (i mężczyźni, i kobiety) byli zawsze z całego towarzystwa ubrani najlepiej, ale najmniej pompatycznie i sztucznie. Jak uczy Księga Przypowieści: z wdziękiem, stosownie i godnie. Święty Ludwik mówi krótko: „Każdy ma się ubierać wedle stanu, ale tak, żeby ani mądrzy i dobrzy nie mogli mu mówić, że przesadza, ani młodzi, że się nie postarał”. Ale gdyby młodych stosowność nie zadowalała, trzeba się trzymać zdania mądrych (1.)

Proszę bardzo. Porady dotyczące stylu autorstwa doktora Kościoła. Jego zasady są proste i ponadczasowe. (...) Jako dżentelmeni katolicy powinniśmy zawsze ubierać się z godnością i szacunkiem dla siebie i innych. Powinniśmy unikać niechlujstwa, ale nie powinniśmy zbytnio skupiać się na swoim wyglądzie. Powinniśmy odznaczać się prostotą, skromnością, klasą i elegancją. Jeśli będziemy stosować się do tych mądrych, praktycznych zasad, będziemy, jak ujmuje to św. Franciszek, „najlepiej ubranymi osobami w towarzystwie”.

Sam Guzman, Katolicki dżentelmen, Przedmowa Dale Ahlquist, Przełożyła Elżbieta Kopocz, wydawnictwo W drodze 2022