W Nowym Sączu demonstrowali w piątek. Akcja "Wolne Sądy" ma wolną sobotę [ZDJĘCIA]

- Prawo i Sprawiedliwość przeprowadza ustrojowy zamach stanu. Ustawą chcą zmienić przepisy Konstytucji RP i upolitycznić polskie sądy. To ogromne zagrożenie dla swobód i wolności obywatelskich,a także prawa do sprawiedliwego procesu - pisali organizatorzy protestu w zaproszeniach na demonstrację.

Ich zdaniem "zdemolowano Krajową Radę Sądownictwa. Nowa ustawa w praktyce likwiduje niezależność sądów, a tym samym konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy. Ustawa o Sądzie Najwyższym procedowana w ekspresowym tempie w Sejmie, dokończy dzieła przejęcia i upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości. 

Zobacz też: "Wolne sądy" na Pijarskiej. Demonstrowali bez partyjnych emblematów

- Nowe przepisy dają nieograniczoną władzę ministrowi sprawiedliwości Zbigniewowi Ziobrze. Ma już kontrolę nad prokuratorami, a dostanie także nad sądami. Będzie mieć wpływ na to kto może być sędzią i jak sędziowie mają orzekać. To nie ma nic wspólnego z demokracją i trójpodziałem władzy. Władza ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza w jednym ręku to dyktatura - dodają.

- Proces legislacyjny kończy się w Pałacu Prezydenckim. To od prezydenta Andrzeja Dudy, jego uczciwości, zależy czy polska demokracja nie podda się temu gwałtowi, którego dokonuje teraz PiS. Wzywamy wszystkich obywateli, którym leży na sercu dobro Polski, do spotkania dzisiaj (piątek, 21 lipca) na sądeckim Rynku godz. 21.  

PiS ma większość w Sejmie i Senacie, więc tylko prezydent Duda może zatrzymać tę zbrodnię na polskim państwie. Zaapelujemy razem do Jego przyzwoitości, rzetelności i zwykłej ludzkiej uczciwości.  Tylko nasz wyraźny i głośny obywatelski sprzeciw może zatrzymać machinę państwa PiS" - przekonują organizatorzy protestów, trwających w Nowym Sączu od niedzieli.

Jak reformę sądownictwa przedstawia Ministerstwo Sprawiedliwości?

- Reforma Krajowej Rady Sądownictwa zwiększy stopień demokratyzacji trybu wyboru kandydatów do Rady oraz zobiektywizuje ten tryb, a także wprowadzi cywilizowane, europejskie standardy. Jest odpowiedzią na duże społeczne oczekiwanie zmian w polskim sądownictwie - zapewnia ministerstwo. 

Nowy sposób wyboru

Uchwalone przez parlament przepisy zakładają zmianę sposobu wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa będących sędziami oraz sposobu podejmowania decyzji przez Krajową Radę Sądownictwa w zakresie wyboru kandydatów do objęcia urzędu sędziego.

Równe szanse na wybór do Rady zyskają wszyscy sędziowie, bez względu na szczebel sądu, w którym orzekają – decydujące mają być kompetencje. Dotąd, przez ponad ćwierć wieku funkcjonowania Krajowej Rady Sądownictwa, zasiadało w niej zaledwie dwóch sędziów sądów rejonowych, w których rozpatrywana jest największa liczba spraw i którzy najlepiej znają z praktyki problemy sądownictwa. O wyborze członków Rady decydowały w praktyce sędziowskie elity.

Demokratyzacja wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa ma równocześnie służyć podniesieniu prestiżu i niezależności tej instytucji, a także uwolnieniu jej od korporacyjnych interesów sędziowskiego środowiska.

Zmiany polegają na utworzeniu dwóch nowych organów KRS: Pierwszego i Drugiego Zgromadzenia Rady. W skład pierwszego wejdą: I Prezes Sądu Najwyższego, Minister Sprawiedliwości, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, osoba powołana przez Prezydenta RP, czterech posłów i dwóch senatorów. Drugie Zgromadzenie ma tworzyć 15 sędziów wszystkich szczebli wybieranych przez Sejm, a zgłaszanych przez Prezydium Sejmu lub co najmniej 50 posłów. Kandydaci będą mogli być zgłaszani wyłącznie spośród sędziów zarekomendowanych przez stowarzyszenia sędziowskie i prokuratorskie oraz grupy co najmniej 25 sędziów lub prokuratorów, a także naczelne organy samorządów zawodowych adwokatów, radców prawnych i notariuszy.
 

Min. @ZiobroPL: Nawet prezes Jerzy Stępień mówił, że #KRS jest miejscem zaklepywania kandydatur, gdzie dba się tylko o interesy korporacji. pic.twitter.com/67ZzMKaQve

— Min. Sprawiedliwości (@MS_GOV_PL) 12 lipca 2017

Obiektywizm i równowaga 

Przyjęte rozwiązanie gwarantuje równowagę obu Zgromadzeń – każde z nich ma autonomicznie podejmować uchwały w sprawie kandydata na urząd sędziego. Ustawa nie faworyzuje, jak to jest przyjęte choćby w systemie niemieckim, „czynnika politycznego”, a więc Pierwszego Zgromadzenia, w którym oprócz sędziów zasiadają przedstawiciele władzy wykonawczej. Złożone wyłącznie z sędziów Drugie Zgromadzenie ma pełnić równoprawną rolę - KRS pozytywnie opiniuje kandydata wyłącznie w przypadku zgodnego przyjęcia przez oba Zgromadzenia takiego rozstrzygnięcia.

Przewidziano także możliwość skierowania kandydatury do rozpatrzenia i oceny przez Radę w pełnym składzie, jeśli obydwa zgromadzenia w różny sposób ocenią danego kandydata (rozbieżne opinie o kandydacie wydane przez oba Zgromadzenia). W takim przypadku wydanie przez Radę oceny pozytywnej będzie wymagało uzyskania większości 2/3 głosów wszystkich członków Rady. Przyjęte w tym zakresie rozwiązania zapewnią większą transparentność procedowania przez Krajową Radę Sądownictwa wniosków o powołanie na urząd sędziego.

Obiektywizm w wyborze członków Krajowej Rady Sądownictwa i ich niezależność od korporacyjnych interesów środowiska sędziowskiego zapewni wyłanianie ich przez Sejm, a nie przez samych sędziów. To właśnie Sejm dysponuje bowiem najpełniejszym, weryfikowanym regularnie w wyborach powszechnych demokratycznym mandatem.

Mandat dotychczasowych wybieranych członków Krajowej Rady Sądownictwa (15 sędziów, 4 posłów i 2 senatorów) wygaśnie po 30 dniach od daty wejścia znowelizowanej ustawy w życie, z uwagi na wprowadzenie wspólnej kadencji wszystkich wybieranych członków Rady, w miejsce dotychczasowych kadencji indywidualnych.