Tęgoborze: Promocja książki „Śladami podziemia”

Jest to pierwsza publikacja, w której została przedstawiona historia działań partyzanckich w rejonie gminy Łososina Dolna i gminy Chełmiec. Na tym terenie podczas okupacji niemieckiej działał oddział Józefa Toczka „Topora”, a po 1945 r. oddział „Wojsko Polskie” pod dowództwem Władysława Janura „Białego” i Jana Peciaka „Graba” oraz oddział „Wojsko gen. Andersa”, którego ostatni żołnierze zostali zabici podczas obławy UB 2 października 1953 r. w Klęczanach.
Spotkanie otworzyła i przywitała przybyłych gości dyrektor Gimnazjum w Tęgoborzu Irena Basta. Następnie gimnazjaliści zaprezentowali krótki program artystyczny nt. rocznicy napaści ZSRR na Polskę.
Dawid Golik z IPN-u przedstawił genezę powstania publikacji i omówił jej zawartość. Współautorzy: Tomasz Kosecki i Grzegorz Olszewski przybliżyli zebranym metodę pozyskiwania informacji wykorzystanych w książce. Mówili, że książka w głównej mierze zawiera informacje opracowane na podstawie dokumentów archiwalnych, znajdujących się w zasobach IPN-u , archiwach państwowych, Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, spisanych wspomnień partyzantów i relacjach osób pamiętających tamte czasy.
W promocji udział wzięło kilkadziesiąt osób. Wśród gości obecni byli m.in. proboszcz parafii Tegoborze ks. Stanisław Berdzik, wójt gminy Łososina Dolna Stanisław Golonka, szef sądeckiej „Solidarności” Andrzej Szkaradek, syn Józefa Toczka „Topora” - Adam Toczek oraz prezes PTH o/Nowy Sącz Leszek Zakrzewski.
W trakcie dyskusji padły głosy o konieczności upamiętnienia członków podziemia niepodległościowego z północnych rejonów powiatu nowosądeckiego. Tomasz Kosecki poinformował zebranych, że 5 października na Białowodzkiej górze odbędzie się uroczystość upamiętniająca partyzantów i nastąpi wówczas odsłonięcie pomnika. Szczegółowy program uroczystości zostanie wkrótce podany do wiadomości.

                                                                                     ***
Książka „Śladami podziemia” składa się z 5-ciu rozdziałów, opracowanych przez różnych autorów:
Tomasz Kosecki, Podziemie zbrojne w okolicy Tęgoborza w latach 1939–1945;
Grzegorz Olszewski, Represje niemieckie wobec mieszkańców i straty wojenne na terenie gminy Łososina Dolna;
Michał Wenklar, Podziemie niepodległościowe w Polsce po II wojnie światowej;
Dawid Golik, Oddziały partyzanckie „Wojsko Polskie” i „Wojsko Generała Andersa” w rejonie Tęgoborza w latach 1945–1953;
Marcin Kasprzycki, Milicja Obywatelska w powiecie Nowy Sącz w latach 1945–1949.
Przedmowę do książki napisał Maciej Korkuć. Możemy w niej przeczytać:
„Położone na Sądecczyźnie Tęgoborze nie jest szerzej znane poza Małopolską. Sceptyk mógłby zatem powątpiewać, czy opowieść o losach jego mieszkańców – a także okolicznych miejscowości – w latach 1939–1953 może znacząco wzbogacić pamięć o wydarzeniach z czasów II wojny światowej i powojennej instalacji systemu komunistycznego w Polsce. Nie miałby jednak racji. Ta lokalna, wydawałoby się, historia zmagań z okupacją niemiecką i sowiecką oraz peerelowskim aparatem represji w mikroskali przedstawia bowiem zjawiska, które w tym okresie stały się doświadczeniem całej Polski. Losy jej bohaterów były udziałem setek tysięcy Polaków, którzy stawili czoła totalitarnym reżimom, a zarazem musieli przystosować się do realiów życia przez te reżimy narzuconych. Poznając owe doświadczenia, możemy lepiej zrozumieć istotę działalności podziemnej – zarówno jej najbardziej spektakularny wymiar: akcje zbrojne, jak i codzienność: funkcjonowanie żołnierzy podziemia w społeczności lokalnej, z której wywodzili się także niekiedy ich przeciwnicy – pracownicy komunistycznego aparatu represji czy konfidenci. To bohaterowie z krwi i kości, zaś ich losy są „z życia wzięte". Tyle że to życie było niezwykłe – dramatyczne jak czasy, gdy się toczyło.”
Książkę można nabyć w księgarniach internetowych
Księgarnia internetowa www.ipn.poczytaj.pl
Ośrodek Myśli Politycznej [email protected]
(s)