Nowy Sącz: Stary Cmentarz zasługuje na odnowę. Uratujmy tę nekropolię [ZDJĘCIA]

Fundacja  zamierza do 11 listopada 2021 roku zebrać sto tysięcy złotych na ratowanie cennych z historycznego punktu widzenia grobków. Sądeccy aktywiści chcą w najbliższych latach odnowić znajdujących się tam kilkanaście XIX wiecznych nagrobków.

Czytaj także: Nowy Sącz: w chłodzie i deszczu sprzątali Stary Cmentarz [ZDJĘCIA]

Stary Cmentarz w Nowym Sączu został założony w 1785 roku. Służył sądeczanom przez sto lat. Pochowano tam m.in. uczestników konfederacji barskiej i powstań listopadowego oraz styczniowego. Cmentarz, znajdujący się u zbiegu ul. Morawskiego i Jagiellońskiej miał kiedyś znacznie większy zasięg, ale z biegiem czasu teren był sukcesywnie zmniejszany. Dziś to tylko część dawnej nekropolii. Teren należy do parafii św. Kazimierza w Nowym Sączu. Niestety parafii nie stać na renowacje zabytkowych nagrobków. Większość z nich jest, niestety w takim stanie, że nie wiadomo, czy uda się je uratować.

Przypomnijmy, że Stary Cmentarz  funkcjonował do 1885 roku. Ponieważ władze miasta odrzuciły projekt renowacji trzech nagrobków, który Fundacja Nowe Kierunki przedstawiła w ramach Budżetu Obywatelskiego, jej członkowie postanowili wziąć sprawy w swoje ręce i zwrócili się z apelem do sądeczan o wsparcie zbiórki na ratowanie znajdujących się tam nagrobków.

- Nasz cel jest dość ambitny – mówi Joanna Nogal – Gromala, prezes Fundacji Nowe Kierunki. – Do 11 listopada 2021 roku chcemy zebrać sto tysięcy złotych. To sporo, ale wierzymy w hojność sądeczan. Zawsze chętnie wspierają tego typu akcje, a tu chodzi o uratowanie jednego z najcenniejszych zabytków historii naszego miasta.

Pochowano tam wielu zasłużonych mieszkańców Nowego Sącza. Do naszych czasów zachował się między innymi pomnik Wawrzyńca Gołębiowskiego - powstańca listopadowego, czy Leona Paszyńskiego - powstańca styczniowego, który był też zastępcą burmistrza Nowego Sącza. Na cmentarzu pochowani zostali również wybitni sądeccy kaznodzieje: ksiądz Bartłomiej Janczy, proboszcz kościoła świętej Małgorzaty w latach 1801-1852 oraz jego następca, legendarny ksiądz Jan Machaczek. Było to także miejsce spoczynku sądeckich ewangelików. Spacerując alejkami Starego Cmentarza możemy na przykład dostrzec nagrobek Johanna Johannidesa - burmistrza Nowego Sącza, który przeznaczył własne wynagrodzenie na wybrukowanie sądeckiego rynku.

Jednym z najpiękniejszych zachowanych pomników jest nagrobek poświęcony trójce dzieci - Helusi, Tadziowi i Maniusi „nieodżałowanych dziatek" Jana i Marii Dworzańskich. Przejmujące, choć mało wyraźne epitafium podaje, że dzieci odchodziły od rodziców kolejno, w wieku sześciu, pięciu i dwóch lat. Warto też zwrócić uwagę na nagrobek Franciszka Michała Otto. Był to lekarz, który urodził się w 1793 r. we Lwowie. Po odbyciu studiów medycznych pracował jako lekarz obwodowy obywateli wydziału w Nowym Sączu. Mieszkańcom pomagał do końca życia. Gdy w 1866 r. w Nowym Sączu wybuchła epidemia cholery, zaraził się chorobą i zmarł w wieku 73 lat.

Akcja ma pełną akceptację proboszcza parafii św. Kazimierza w Nowym Sączu ks. Jana Siedlarza.

- Odnowa poszczególnych nagrobków, która wiąże się z poważnymi kosztami, jest w tym momencie dla parafii nie do udźwignięcia, dlatego cieszę się, że taka akcja się pojawiła, że są ludzie, którzy mają oczy otwarte. Pamięć o zmarłych to nasz obowiązek. Najważniejsza jest oczywiście modlitwa, ale dzięki odnowieniu nagrobków, będziemy mogli poznać bliżej te osoby, które w XIX wieku miały ogromny wpływ na rozwój Nowego Sącza. – mówi ks. Jan Siedlarz.

Wpłaty na renowację nagrobków można dokonywać klikając tutaj https://zrzutka.pl/akjtvw

[email protected], fot. Fundacja Nowe Kierunki.