Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
09/10/2020 - 08:00

Grodzisko sprzed tysiąca lat! Nadleśnictwo odkrywa skarb na górze Chełm

Na górze Chełm – lub jak mówią inni - Paściej Górze w gminie Chełmiec jest grodzisko liczące sobie aż tysiąc lat, wprost ze średniowiecza. Jednak niewiele osób ma świadomość jaka jest wartość historyczna tego miejsca. Dzięki Nadleśnictwu Stary Sącz już niebawem się to zmieni.

Grodzisko sprzed tysiąca lat! Nadleśnictwo odkrywa skarb na górze Chełm

Do niedawna było wiadomo tylko tyle – według oficjalnych źródeł - że w tzw. czasach Wiślan, wczesnopiastowskich, na górze Chełm funkcjonował rozległy gród. Majdan, czyli część główna, znajdował się na wypłaszczeniu i otoczony był trzema pierścieniami wałów ochronnych. Od południa były dwa podgrodzia chronione dodatkowymi  wałami. W sumie grodzisko miało aż 300 metrów rozpiętości.

Jaki był charakter tego miejsca? Celem grodu była ochrona szlaku handlowego wzdłuż Dunajca. Są przesłanki by sądzić, że grodzisko zostało najechane i zniszczone przez Madziarów.

Niewiele z tego wynika, prawda? Na miejscu niewprawne oko nie będzie nawet umiało odróżnić elementów grodziska od naturalnych nierówności terenu. Jest jednak szansa, że w niedługim czasie się to zmieni.

Od wiosny 2019 roku, mając pozwolenie Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatorem Zabytków na prowadzenie badań archeologicznych, Nadleśnictwo Stary Sącz wykonało pomiary geodezyjne grodziska oraz przeprowadziło badania. Wszystko to dzieje się zgodnie z porozumieniem, które nadleśnictwo zawarło  na wykonanie badań już bezpośrednio z Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu.

Zobacz też: Wykopali wielki, srebrny skarb ze wzgórza zamkowego w Nowym Sączu

- Przeprowadzone już zostały badania archeologiczne profili w rejonie przecięcia wałów z drogami technologicznymi, a niedługo, po otrzymaniu szczegółowej dokumentacji, dowiemy się dużo więcej  – informuje nadleśniczy Paweł Szczygieł.

Brzmi skomplikowanie? Nic bardziej mylnego – zespół młodych pracowników z nadleśnictwa pod kierownictwem i nadzorem archeologa Bartłomieja Urbańskiego precyzyjne i skrupulatnie na całym wyznaczonym wcześniej obszarze grodziska porośniętego starymi jodłami, dokonał kompleksowych prac, tak aby można było jeszcze lepiej poznać historię tego miejsca oraz określić zakres ewentualnych działań na przyszłość.

- By tam, gdzie wystąpiły uszkodzenia w wałach w wyniku ingerencji człowieka, można było przywrócić  je do stanu do pierwotnego - zaznacza nadleśniczy. W ich trakcie sporządzona została też szczegółowa dokumentacja archeologiczna: rysunkowa, fotograficzna i pomiarowa.

Jednocześnie Bartłomiej Urbański wszędzie tam, gdzie natrafiono na tzw. rozwaliska konstrukcyjne wałów pobierał próbki do badań izotopem węgla C14, dzięki czemu już niebawem poznamy dokładny wiek pozostałości. Pobrał też materiał do tzw. badań palinologocznych, które pozwolą na określenie, z jakich gatunków drzew je wykonano i jakie gatunki roślin porastały ten teren w minionych tysiącleciach.

Zobacz też: To lepsze niż trafić szóstkę w totka! Ziemia oddała skarb sprzed 3 tysięcy lat

Z kolei całe belki i ich fragmenty powiązane z konstrukcją i zabudową grodu poddane zostały dodatkowo badaniom dendrologicznym. Da to obraz kondycji zdrowotnej współczesnych grodowi drzew. Pełne sprawozdanie Urbański już kończy a konserwatorowi i nadleśnictwu przedstawi podsumowanie w listopadzie.

To pierwsze zakrojone na tak wielką skalę badania grodziska od 1958 roku a najważniejsze jest to, że teren objęty ścisłą ochroną konserwatorską wyłączony jest także z prowadzenia gospodarki leśnej będąc drzewostanem reprezantatywnym. Jeśli na górze Chełm w Chełmcu zobaczycie zielone opaski  na drzewach możecie być pewni – wewnątrz granicy kryje się relikt sprzed tysiąca lat.

Kolejna dobra wiadomość dla pasjonatów historii – Nadleśnictwo Stary Sącz w przyszłości chce ustawić tablice edukacyjno- informacyjne, dzięki którym każdy turysta, nawet laik, będzie mógł w leśnym gąszczu wyłowić i zidentyfikować poszczególne elementy grodziska. ([email protected] Fot.: Nadleśnictwo Stary Sącz)







Dziękujemy za przesłanie błędu