Egzoszkielet wspomaga rehabilitację pacjentów

Testowane urządzenie do rehabilitacji chorych było wykorzystywane najpierw przez armię amerykańską. Po wielu modyfikacjach znalazło ono teraz także swoje zastosowanie do usprawniania pacjentów z dysfunkcją ruchu.

Jak działa egzoszkielet i jakie są efekty rehabilitacji za pomocą tego sprzętu można było zobaczyć podczas konferencji pn. „Egzoszkielet EKSO GT we wstępnej rehabilitacji neurologicznej”, która odbyła się w Centrum Rehabilitacji Tukan w Łabowej. Wzięli w niej udział m.in. Andrzej Harężlak, wicewojewoda małopolski, lekarze neurolodzy i fizjoterapeuci rehabilitujący osoby cierpiące na niedowład kończyn dolnych po całkowitym i częściowym przerwaniu rdzenia kręgowego, udarze połączony z niedowładem połowicznym, chorujące na stwardnienie rozsiane, dystrofię mięśniową czy chorobę Guillame-Barra.

Egzoszkielet jest przypinany do chorego specjalnymi pasami. Dzięki temu urządzeniu pacjent z niedowładem kończyn dolnych może wstać lub siadać na krześle, a także po przyjęciu postawy pionowej może chodzić. Jego ruchy kontrolują silniki. Bioniczny sprzęt wspomaga utracone funkcje nerwowo-mięśniowe.

To urządzenie testuje w Centrum w Łabowej m.in. pani Zofia.

- Cieszę się, że mogę ćwiczyć w takim urządzeniu. Kiedy mam je na sobie, noga mi już tak nie „ucieka”. Mam nadzieję, że pomoże mi ono w rehabilitacji – powiedziała naszemu portalowi pacjentka.

Przy chorym poruszającym się w egzoszkielecie musi czuwać non stop opiekujący się nim fizjoterapeuta.

- Trening z jednym pacjentem, w zależności od możliwości fizycznych chorego, trwa kilkadziesiąt minut, czasami krócej – mówi Adrian Michałek, fizjoterapeuta. - Rehabilitacji za pomocą egzoszkieletu poddawani są obecnie pacjenci po udarze mózgu. Jego konsekwencją w wielu przypadkach jest afazja czuciowa, bądź ruchowa. Trudno tym pacjentom się z nami komunikować. Natomiast widzimy ich mimikę twarzy. Widzimy, że pacjenci są zadowoleni i chcą się rehabilitować. Egzoszkielet nie tylko chodzi za pacjenta, ale także przyczynia się aktywizacji zdrowej i chorej części ciała. Pacjent ćwiczący w tym urządzeniu daje od siebie tyle, ile może, a sprzęt uzupełnia pojawiające się braki.

Bioniczny egzoszkielet przetestowała już pierwsza sześcioosobowa grupa pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu rehabilitujących się w Centrum Tukan w Łabowej.

- U pacjentów, którzy byli usprawniani w ramach pierwszego turnusu, dało się zaobserwować, że chodzą oni zdecydowanie lepiej. Niektórzy po incydencie udarowym zaczęli się w ogóle poruszać – mówi dr Anna Mika z PWSZ w Nowym Sączu. – W egzoszkielecie byli oni w stanie przejść dużo więcej kroków, niż na początku terapii.

Obecnie korzysta z niego nieodpłatnie druga grupa 5 chorych. Testowanie urządzenia odbywa się w ramach projektu "Ocena efektów rehabilitacji z pomocą egzoszkieletu EKSO GT u pacjentów po udarach mózgu", wspieranego merytorycznie przez Instytut Kultury Fizycznej PWSZ w Nowym Sączu. Badania te prowadzi ośrodek badawczo-rozwojowy, który został utworzony na bazie CR Tukan i Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu. Wspomniany projekt koordynują dr hab. Anna Mika z IKF PWSZ w Nowym Sączu i AWF w Krakowie (kierownik naukowy projektu) wraz z Łukaszem Oleksym z IKF PWSZ w Nowym Sączu i AWF w Krakowie, firmą „Technomex” oraz Functional Movement Polska. Celem tego projektu jest zbadanie efektów rehabilitacji za pomocą tego urządzenia.

- Egzoszkielet jest jedną z najnowocześniejszych metod rehabilitacji pacjentów z dysfunkcją ruchu z powodu przerwania rdzenia, udaru, stwardnienia rozsianego czy zaniku mięśni. Dzięki urządzeniu pacjenci poruszający się dotychczas jedynie na wózku mają bardzo duże szanse, aby znów zacząć chodzić - mówi dr hab. Anna Mika, koordynator merytoryczny projektu. – Obecnie urządzenie testują pacjenci po udarach niedokrwiennych mózgu, ale w przyszłości będą je testowali również pacjenci po urazach rdzenia kręgowego.

Projekt jest realizowany od kilku tygodni. Doktor Mika podkreśla, że mimo, iż urządzenie waży około 25 kg, pacjent nie odczuwa absolutnie tego ciężaru.

Egzoszkielet do badań testowych wypożyczyła Centrum Rehabilitacyjnemu Tukan w Łabowej firma Technomex.

- Od kilku lat szukaliśmy nowych rozwiązań, które można wykorzystać w rehabilitacji chorych – przyznaje Krzysztof Cygoń z gliwickiej firmy Technomex. – Egzoszkielet zobaczyliśmy na targach i z jego producentem podpisaliśmy umowę na dystrybucję w Polsce. To urządzenie ma trzy główne funkcje – pozwala pacjentowi wstać, chodzić i usiąść. Ma ono wielki potencjał, daje bardzo dobre efekty w rehabilitacji.

Mariola Pawlak, dyrektor Centrum Rehabilitacji Tukan w Łabowej nie kryje zadowolenia, że ten sprzęt jest testowany w placówce, którą kieruje.

- W naszym centrum wprowadzamy nowe technologie w rehabilitacji osób po incydentach neurologicznych (m.in. po udarach i wylewach) – podkreśla szefowa Centrum. – Podczas tej konferencji chcieliśmy przybliżyć środowisku medycznemu nowoczesne metody usprawniania pacjentów z takimi schorzeniami. To urządzenie pracuje już w innych krajach, natomiast w Polsce jest testowane. Obecnie w naszym ośrodku rehabilitowanych jest 78 pacjentów. Okres pracy z takim chorym (w ramach kontraktu z NFZ), w zależności od jednostki chorobowej wynosi od 4 do 16 tygodni.

Podczas konferencji jednym z prelegentów był m.in. Mirosław Rodak, ordynator Oddziału Rehabilitacji Neurologicznej w Centrum Tukan.

- Pacjenci po incydentach neurologicznych posiadają w mniejszym lub większym stopniu niepełnosprawność zarówno ruchową, jak i psychofizyczną – mówi ordynator. – W naszym centrum zajmujemy się przywracaniem tej sprawności. Rehabilitujemy pacjentów po udarach, urazach i guzach mózgu, po schorzeniach rdzenia i urazach kręgosłupa powodujących niesprawność ruchową, a także pacjentów po innych chorobach układu nerwowego, obwodowego, ośrodkowego prowadzących do niesprawności ruchowej.

(MIGA)
Fot. (MIGA)