Błąd na tablicy: Czy kampania wrześniowa była w 1940 r.?

Informowaliśmy już na naszym portalu o ostatnich pracach przy pomniku Narcyza Wiatra „Zawojny”, który powstaje na starym cmentarzu w Nowym Sączu. Do artykułu dołączona jest galeria zdjęć. Na jednym z nich widać napis, jaki został wykuty na głównej tablicy. Po dokładnym przyjrzeniu się odkryliśmy dwa błędy, w tym jeden bardzo poważny, bo merytoryczny.

W szóstym wierszu od góry czytamy: UCZESTNIK KAMPANII WRZEŚNIOWEJ W 1940 R. Już dzieci w podstawówce wiedzą, że kampania wrześniowa zakończyła się w 1939 roku. Skąd więc taka kompromitująca wpadka? Można to wyjaśnić tylko w jeden sposób. Następne zdanie brzmi: KOMENDANT OBWODU BATALIONÓW CHŁOPSKICH NOWY SĄCZ. Wystarczy zajrzeć do życiorysu Narcyza Wiatra, by się dowiedzieć że komendantem BCh w Nowym Sączu został właśnie w 1940 roku. Czyli fragment „W 1940 R.” powinien znaleźć się na początku siódmego wiersza, a nie na końcu szóstego. Prawdopodobnie projektant napisu wcisnął w komputerze funkcję „wypośrodkuj” i bezduszna maszyna wypośrodkowała, przerzucając istotny fragment na niewłaściwe miejsce. Potem projekt zaczął żyć własnym życiem, przeszedł przez dziesiątki rąk, widziały go dziesiątki oczu i nikt nie zauważył, że w takiej formie zawiera historyczną nieprawdę. Kamieniarz wykonał napis w marmurze zgodnie z

projektem. Nie jest jego rolą sprawdzanie sensu napisu. Piszący te słowa był dzisiaj na cmentarzu i zwrócił uwagę pracowników firmy kamieniarskiej na ten błąd. Dopiero wtedy go zauważyli. – Nikt z nas studiów nie kończył. Napis został wykonany tak jak było w projekcie. Z przekuwaniem całego napisu nie zdążymy do poniedziałku – mówią kamieniarze. Zaproponowaliśmy więc tanie, proste i szybkie rozwiązanie. Wystarczy po słowach „UCZESTNIK KAMPANII WRZEŚNIOWEJ” postawić kropkę. Wtedy następne zdanie będzie brzmiało zgodnie z prawdą: W 1940 R. KOMENDANT OBWODU BATALIONÓW CHŁOPSKICH NOWY SĄCZ . Zakłóci to nieco kompozycję graficzną, ale przywróci właściwy sens. Pracownicy firmy kamieniarskiej obiecali to poprawić. Wczoraj zauważyliśmy też inny błąd, natury ortograficznej. Tu z kolei było o jedną kropkę za dużo. Po skrócie od słowa pułkownik nie stawia się kropki. Gdy w skrócie występuje ostatnia litera słowa, kropka jest niepotrzebna, jak np. w skrócie dr, mgr, czyli doktor, magister. Wczoraj kropka po skrócie „płk” była, ale na szczęście dzisiaj, po zdjęciu folii zabezpieczającej już jej nie ma. Ktoś może się zdziwić, że czepiamy się takich niby drobiazgów – tutaj kropkę postawić, tam zlikwidować itp. Jednak czasem taki drobny znak interpunkcyjny zmienia całkowicie sens komunikatu. Pomniki stawia się z założeniem, że będą stały całe wieki. Nie powinny być pośmiewiskiem dla potomnych, lecz źródłem wiedzy i pamiątką przeszłości.

Jan Gabrukiewicz
Fot. własne

Skomentuj