Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
10/01/2016 - 19:40

„Światłoczuły” – film o Wojciechu Migaczu, człowieku, który wyprzedzał epokę

„Światłoczuły” – to tytuł przepięknego filmu dokumentalnego poświęconego Wojciechowi Migaczowi, rolnikowi z Gostwicy, który na początku XX wieku własnoręcznie wykonanym aparatem dokumentował życie wsi i jej mieszkańców. Najnowszą filmową produkcje poświeconą chłopskiemu „Leonardo da Vinci”, jak nazywają go niektórzy badacze, i jego fotograficznej pasji można było zobaczyć w piątkowy wieczór w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu.

Dokument o Migaczu zrealizowało Stowarzyszenie na rzecz Badań i Dokumentacji Kultury A POSTERIORI w Nowym Sączu w koprodukcji z Teatrem im. J. Słowackiego w Krakowie. Partnerem produkcyjnym filmu było Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, które w swoich zbiorach posiada bogatą spuściznę po wiejskim fotografie. Przypomnijmy, że w zbiorach sądeckiego muzeum znajduje się 787 fotografii i 1205 sztuk szklanych negatywów autorstwa Wojciecha Migacza. Dla muzealników i etnografów są one nieocenionym źródłem dokumentującym kulturę ludową Lachów Sądeckich, są zapisem pierwszych czterdziestu lat dwudziestego stulecia sądeckiej wsi. Migacz pozostawił po sobie spuściznę fotograficzną o dużej wartości dokumentacyjnej, historycznej i ikonograficznej. Przed czterema laty, w ramach projektu „Via Galicja”, muzeum przygotowało wystawę o Wojciechu Migaczu. Wtedy też ukazała się książka pt. "Sądecczyzna sto lat temu w fotografii Wojciecha Migacza" autorstwa Anny Bomby, głównego inwentaryzatora zbiorów Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Teraz przyszedł czas na realizacje przepięknego filmu o człowieku, który, zdaniem wielu badaczy, przerósł epokę, w której żył.

światłoczuły film o Wojciechu Migaczu

W piątkowy wieczór w sali koncertowej Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, w którym odbył się premierowy pokaz filmu, można było porozmawiać również z jego autorami: Joanną Hołdą i Jackiem Kurzeją ze Stowarzyszenia na rzecz Badań i Dokumentacji Kultury A POSTERIORI. Organizacja zgłosiła swój akces do projektu „Filmoteka Małopolska”, którego beneficjentem jest Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Konkurs realizowany jest ze środków województwa małopolskiego. Scenariusz filmu o Migaczu, jaki zgłosiło sądeckie stowarzyszenie, znalazł się wśród trzynastu innych produkcji zaakceptowanych do realizacji.

- Punktem wyjścia do napisania scenariusza filmu pt. „Światłoczuły” był album o Wojciechu Migaczu przygotowany przez Annę Bombę – mówiła muzealnik Joanna Hołda, po zakończeniu premierowego pokazu. – Do nakręcenia filmu o Migaczu zainspirował nas konkurs na scenariusz filmu dokumentalnego związanego z Małopolską i osobami zasłużonymi dla tego regionu, który został ogłoszony po raz kolejny przez Urząd Marszałkowski. Przyszło nam do głowy, że może warto pokazać postać Wojciecha Migacza, osoby nietuzinkowej, zasłużonej dla Małopolski, a ciągle mało znanej. 

film o Wojciechu Migaczu

Autorzy filmu stworzyli przepiękny dokument o wiejskim fotografie, mieszkańcu Gostwicy, który, zdaniem niektórych badaczy, daleko wyprzedzał epokę, w której żył. Jest to film o niepospolitym człowieku i jego pasji, której poświecił większość życia. Twórcy tej produkcji dotarli do etnografów, obecnie byłych już pracowników Muzeum Etnograficznego w Warszawie, którzy w 1976 roku odkryli dla Polski i Sądecczyzny Wojciecha Migacza. Wtedy to dwie panie etnografki, w tamtych trudnych czasach, przyjechały do Podegrodzia do siostrzenicy Wojciecha Migacza, w której posiadaniu znajdowała się potężna spuścizna fotograficzna Migacza. Ujrzały one wówczas wspaniałe fotograficzne  rarytasy. Unikaty. Warszawskie muzeum zakupiło wtedy od siostrzenicy Migacza cześć tego pokazanego zbioru. Duża natomiast część została zakupiona przez Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu. O Wojciechu Migaczu w filmie opowiadają także dwie mieszkanki Gostwicy, które pamiętały z dzieciństwa przystojnego sąsiada, któremu towarzyszył nieodłączny aparat.

film o Wojciechu Migaczu

- Migacz był wysoki, szczupły – tak charakteryzowała go jedna z mieszkanek Gostwicy występujących w filmie. – Z każdym porozmawiał.

W filmie wystąpił też Krzysztof Bodziony, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Podegrodziu i kierownik Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca „Podegrodzie”. On sam również zbierał i gromadził spuściznę pozostałą po Migaczu. Niedawno przekazał sądeckiemu muzeum kilkaset zebranych klisz fotograficznych. Wojciecha Migacza bardzo dobrze znał ojciec i babcia szefa podegrodzkiego GOK-u. W filmie zobaczymy także między innymi sądeckie etnografii – Marię Brylak-Załuską i Magdalenę Kroh.

film o Wojciechu Migaczu

- Migacz był świetnym fotografem. Zdjęcia robił doskonale – mówi Jacek Kurzeja ze Stowarzyszenia na rzecz Badań i Dokumentacji Kultury A POSTERIORI. – Był to prawdziwy, rasowy reporter. My muzealnicy mamy świadomość tego, że mamy do czynienia ze skarbem, niepowtarzalnymi zbiorami. Praca nad tym filmem pochłonęła prawie pół roku, ale była ogromną przyjemnością.

Wojciech Migacz prenumerował czasopisma fotograficzne, które sprowadzał z Wiednia. Z nich między innymi czerpał swoją wiedzę o fotografii. Niejednokrotnie kolorował swoje zdjęcia i opisywał je. Niektóre oprawiał w ramki.

- Był inicjatorem założenia kas pożyczkowych – mówił Krzysztof Bodziony – Był dobrym śpiewakiem. Grał na skrzypcach, które podobno sam zrobił.

W Muzeum Lachów Sądeckich w Podegrodziu można zobaczyć aparat fotograficzny Wojciecha Migacza i statyw, które sam skonstruował. Podobno w jego domu był też alarm, który także sam wykonał.

- Jest to wspaniały film poświecony wielkiemu badaczowi Sądecczyzny, reporterowi, „chłopskiemu Leonardowi da Vinci”, jak go określił jeden z badaczy – mówi Robert Ślusarek, dyrektor Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. - Rozpiera nas duma, że w naszym muzeum posiadamy duży zbiór tego, co wyszło spod ręki i oka Migacza.

Film „Światłoczuły” można będzie obejrzeć za kilka dni na You Tube.

Producentem filmu jest Stowarzyszenia na rzecz Badań i Dokumentacji Kultury A POSTERIORI w koprodukcji z Teatrem im. J. Słowackiego i współpracy Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu.

Reżyseria: Joanna Hołda, Jacek Kurzeja.

Scenariusz: Joanna Hołda.

Zdjęcia i Montaż: Jacek Kurzeja.

Muzyka Bartłomiej Zajkowski.

Opracowanie graficzne: Kaja Rękas

(MACH)

Fot. (MACH)

„Światłoczuły” – film o Wojciechu Migaczu, człowieku, który wyprzedzał epokę










Dziękujemy za przesłanie błędu