Debata moderowana przez dr Małgorzatę Gałązkę-Sobotkę, dyrektora Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia z Uczelni Łazarskiego, miała odpowiedzieć między innymi na pytanie czy wszystkie szpitale powinny być zarządzane przez samorząd?

Zwolennicy tych tez wskazywali na potrzebę dostosowania systemu opieki zdrowotnej do potrzeb lokalnych. Samorząd, ich zdaniem, dużo trafniej rozpoznaje potrzeby społeczności niż centralny dysponent jakim jest NFZ.

Obecna na kongresie wiceminister zdrowia Józefa Żelazko -Szczurek w rozmowie z „Sądeczaninem” podkreślała, że różne samorządy, różnie radzą sobie z kwestiami związanymi z ochroną zdrowia.

Wojewódzkie Rady Zdrowia w tej propozycji miałyby przesądzać o tym, na co wydaje środki NFZ na danym terenie. Prof. Iwona Kowalska-Bobko przywoływała w tym kontekście przykład reformy brytyjskiej służby zdrowia premiera Camerona, która rozpoczęła ewolucję od modelu centralistycznego do samorządowego.

Oponenci wskazywali z kolei na fakt, że tak czy inaczej dysponent środków będzie miał przewagę nad Radami i zmiana wprowadzi niepotrzebny chaos. NFZ zebrał już potrzebne doświadczenie, ma specjalistów i zmiana modelu byłaby po prostu nieefektywna.

Zgodnie z założeniami debaty oxfordzkiej dyskusję po punkcie pierwszym zakończyło głosowanie publiczności, wygrane jednym głosem przez zwolenników opcji samorządowej.

Dyskusja rozpoczęła się od radykalnej propozycji, aby wszystkie środki na funkcjonowanie szpitali przesunąć do samorządów (łącznie ze składką zdrowotną osób zamieszkujących na danym terenie). Dodatkowo obowiązkiem władz centralnych byłoby oddłużenie szpitali oraz finansowanie niektórych procedur, takich jak program onkologiczny, z budżetu. Kluczowym argumentem zwolenników tezy o samorządowym zarządzie szpitali było zapobieżenie marnotrawstwu środków. Różne podmioty na tym samym terenie budują szpitale o podobnym profilu. W rezultacie ani sprzęt, ani kadra nie są optymalnie wykorzystane.

Wiceminister Józefa Szczurek uczestniczyła w debacie na temat efektywnej redystrybucji środków na ochronę zdrowia pomiędzy województwami. Debatę zdominowała kwestia algorytmu, według którego oblicza się świadczenia dla poszczególnych oddziałów wojewódzkich NFZ. W prezentacji wstępnej Marek Wójcik, ekspert do spraw ochrony zdrowia Związku Miast Polskich, podkreślił, że świadczenia są bardzo rożne w różnych województwach. Wskazał również na problem migracji pacjentów pomiędzy poszczególnymi regionami. Województwo Mazowieckie ma na przykład ponad pół miliona „migrantów” czyli pacjentów z innych regionów. Z kolei łódzkie produkuje największą liczbę pacjentów migrujących do innych regionów. Generalnie Warszawa oraz województwa Śląskie i Małopolskie absorbują niemal cały ruch migracyjny pacjentów. Marek Wójcik polemizował również z metodologią obliczeń ministra Szumowskiego – jego zdaniem zadłużenie szpitali w większości wzrasta.

Dyrektor mazowieckiego NFZ Filip Nowak, podkreślił, że w Mazowieckiem jest 20 szpitali ogólnopolskich czyli ponad dwa razy więcej, niż w następnym Śląskim (9) a np. w województwie lubuskim jest tylko jeden szpital ogólnopolski z 40 łóżkami. Skutkiem takiego nasycenia placówkami wysokospecjalistycznymi jest to, że brakuje niekiedy środków na POZ, gdyż priorytetem są placówki ratujące życie. F. Nowak postawił pytanie o to czy algorytm powinien decydować wyłącznie o podziale środków.

Prof. Maria Węgrzyn z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu skupiła się na opisie mechanizmów powstawania i modyfikowania algorytmu. Zwróciła uwagę na zmniejszanie się liczby osób ubezpieczonych (co w znacznym stopniu definiuje ilość przydzielanych środków). Sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Józefa Szczurek-Żelazko komentując, stwierdziła, że zdefiniowanie równego dostępu do świadczeń jest bardzo złożone. Podkreśliła, że dofinansowania wymaga opieka długoterminowa nad pacjentami. Ponieważ brakuje na nią środków, pacjenci przechodzą do szpitali.

Także poseł Krzysztof Ostrowski zwrócił uwagę na to, że obecnie istniejący algorytm rozdziału środków źle działa. W jego opinii Wielkopolska traci 123 złote na każdym pacjencie. Poseł zwrócił także uwagę na konieczność finansowania profilaktyki i wczesnej diagnostyki. Jest duża rezerwa w finansowaniu diagnostyki przez POZ, a koszty leczenia mogą być znacznie obniżone dzięki wczesnemu wykrywaniu schorzeń.

Starosta łańcucki Adam Krzysztoń także skrytykował obowiązujący algorytm. Istniejące w jego powiecie Centrum Medyczne jest spółką prawa handlowego i nie generuje długów, a dobra gospodarka sprawia, że ma środki na finansowanie leczenia specjalistycznego.

W podsumowaniu minister Szczurek-Żelazko podkreśliła kluczową rolę samorządów w działaniach na rzecz opieki zdrowotnej. Jest za migracją kompetencji w tej dziedzinie.

jagienka.michalik@sadeczanin.info fot.Jm