Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
10/05/2021 - 12:35

Za sądecką granicą: Przez Sputnik-V Słowacja straciła premiera. Kto go zastąpi?

Prezydent Słowacji Zuzana Czaputowa mianowała rząd Eduarda Hegera. W dniu 4 maja br. parlament Republiki Słowackiej przyjął uchwałę, którą zatwierdził program nowego rządu.

Zdjęcie ilustracyjne Pixabay, Bratysława

Efektem afery związanej z zakupem dwóch milionów rosyjskich szczepionek Sputnik-V była rezygnacja byłego premiera Igora Matowicza. W nowym rządzie, mianowanym przez prezydent Zuzanę Czaputową 1 kwietnia 2021 roku, nie doszło jednak do bardziej zasadniczych zmian, z wyjątkiem zmiany na stanowisku premiera i ministra finansów. W rzeczywistości, zamienili się oni swoimi stanowiskami. Były minister finansów Eduard Heger został przewodniczącym rządu a były premier Igor Matowicz zaś ministrem finansów.

Zgodnie z Art. 113 Konstytucji Republiki Słowackiej, rząd jest zobowiązany w ciągu 30 dni po swoim mianowaniu wystąpić przed Radą Narodową Republiki Słowackiej (parlamentem), przedłożyć jej swój program i zwrócić się o wyrażenie wotum zaufania. Z obecnych 144 posłów za uchwaleniem programu zagłosowało 89 posłów, a wstrzymało się 55 posłów.

Do głównych założeń programu rządu należą: wzmocnienie państwa prawa oraz stworzenie warunków dla wzrostu gospodarczego. Rząd powołuje się na wyniki wyborów z lutego 2020 r., które odbyły się „w cieniu zabójstwa dziennikarza Jana Kuciaka i jego partnerki Martiny Kusznirowej”. Wyzwaniem dla nowego rządu będzie niewątpliwie łagodzenie skutków pandemii koronawirusa w różnych dziedzinach życia publicznego. Program rządu na lata 2021-2024 obejmuje przede wszystkim dziedziny takie jak: walka z korupcją, odbudowanie zaufania w państwo prawa, stabilizacja gospodarki po pandemii, cyfryzacja administracji publicznej oraz zrównoważony rozwój.

Jednym z głównych priorytetów rządu Eduarda Hegera będzie zwalczanie korupcji. Rząd zamierza wprowadzić odpowiedzialność materialną urzędników, stworzenie publicznego rejestru świadczeń majątkowych polityków oraz zwiększenie przejrzystości działań organów administracji publicznej. Program rządu w tym zakresie przewiduje także stworzenie państwowej agencji, która będzie prowadziła postępowania rekrutacyjne na wysokie stanowiska w administracji publicznej.

Pandemia koronawirusa pokazała, że modernizacja słowackiego systemu opieki zdrowotnej jest niezbędna. Zdaniem rządu, państwo powinno gwarantować dostęp do opieki zdrowotnej dla każdego obywatela. Warto przypomnieć, że prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej należy do podstawowych praw zawartych w Konstytucji. Problematyczny jest jednak dostęp do opieki specjalistycznej w niektórych regionach Słowacji. W obecnym systemie, w którym współistnieją dwie prywatne ubezpieczalnie zdrowotne oraz jedna państwowa, pacjent nie może skorzystać ze służby zdrowia w poradni, z którą jego ubezpieczalnia nie zawarła umowy. Do założeń w dziedzinie ochrony zdrowia należy także wzrost dofinansowania systemu opieki zdrowotnej co roku o 0,3 proc.

W celu wzmocnienia polityki prorodzinnej rząd przewiduje zwiększenie wsparcia finansowego dla młodych rodzin, wprowadzenie systemu ulg na wejściówki do instytucji kultury oraz stworzenie efektywnego systemu ulg podatkowych dla rodziców dziecka.

W zakresie stosunków międzynarodowych, priorytetem nowego rządu będzie wzmacnianie współpracy z państwami Grupy Wyszehradzkiej. Niemniej ważna jest współpraca w ramach Unii Europejskiej oraz NATO. Słowacka dyplomacja zamierza udzielać wsparcie państwom Partnerstwa Wschodniego oraz aktywnie współpracować z państwami Bałkanów Zachodnich.

Przedstawiony program rządu wydaje się bardzo ambitny. Jednak pytaniem pozostaje, czy rząd będzie w stanie zastosować swoje przedsięwzięcia w praktyce. Należy zauważyć, że dyskusja w sprawie projektu odpowiedzialności materialnej toczy się już od ponad dwudziestu lat, na razie bez jakiegokolwiek sukcesu. Rząd również wcześniej zobowiązał się w obecnej kadencji do zmiany ustawy o legalizacji podwójnego obywatelstwa oraz do zbudowania 25 tys. mieszkań socjalnych.   

Opozycja parlamentarna wskazuje na to, że nowy rząd de facto pozostaje rządem Matowicza, ponieważ Matowicz jest nadal przewodniczącym partii Zwyczajni Ludzie i Niezależne Osobowości. Stąd też pytanie, czy Eduardowi Hegerowi uda się być niezależnym od Matowicza w podejmowaniu decyzji o charakterze zasadniczym. Opozycja parlamentarna jeszcze na jesień 2020 r. publicznie ogłosiła rozpoczęcie zbierania podpisów pod wnioskiem o przeprowadzenie przedterminowych wyborów.

W poniedziałek komitet obywatelski przekazał Kancelarii Prezydenckiej wniosek podpisany przez ponad 580 tys. obywateli. Według Konstytucji Republiki Słowackiej, referendum zarządza prezydent na wniosek przynajmniej 350 tys. obywateli, a to w ciągu 30 dni od przyjęcia wniosku od obywateli. Pod koniec lata można się więc spodziewać referendum na Słowacji oraz kolejnych trzęsień w rządzie. (Piotr Sieniawski, fot. Pixabay)







Dziękujemy za przesłanie błędu