Regionalne przepisy na zupy idealne na zimę

Jest zimowe chłodne popołudnie, jesteśmy głodni i zmarznięci. Na nic nie mamy wtedy bardziej ochoty jak na rozgrzewający obiad. Z pomocą przychodzą wyjątkowe regionalne przepisy  zup, które swoim niepowtarzalnym smakiem już od dziesięcioleci podbijają serca rodaków. 

Barszcz czerwony z fasolą „Jaś”

Składniki: 0,5 kg fasoli, 1,5 kg buraków ćwikłowych, 0,5 opakowania suszu buraczanego, 1kg kości wieprzowych, 1 porcja rosołowa z kurczaka, cebula, marchew, seler, pietruszka, pieprz ziarnisty i mielony, ziele angielskie, liść bobkowy, grzyby suszone, sok z cytryny, czosnek,

sól, cukier (do smaku) Wykonanie: Na kilka dni przed gotowaniem barszczu robimy kwas z buraków: myjemy je, kroimy na części, układamy w słoju, zalewamy letnią, osoloną wodą. Można dodać piętkę razowego chleba. Przykrywamy gazą, obwiązujemy gumką, odstawiamy w ciepłe miejsce.

Dzień przed gotowaniem barszczu płuczemy i moczymy fasolę, aby napęczniała. Potem gotujemy w tej samej wodzie, w której się moczyła (należy ją posolić). Osobno gotujemy wywar z kości i porcji rosołowej z dodatkiem warzyw i przypraw. Dokładamy kilka pokrojonych buraków i susz buraczany. Równocześnie gotujemy grzyby w osobnym naczyniu. Po ugotowaniu obydwa wywary cedzimy i łączymy, dolewamy kwas z buraków i podgrzewamy (ale nie doprowadzamy do wrzenia). Gdyby barszcz był mało kwaśny dolewamy sok z cytryny. Dosmaczamy solą, cukrem, pieprzem. Jeśli kolor jest zbyt jasny - dodajemy pokrojonego, surowego buraka. Przed podaniem wciskamy ząbek czosnku. Na talerz nakładamy fasolę i zalewamy gorącym barszczem.

Korpielanka

Składniki: 4 średniej wielkości karpiele (brukiew), 1 szklanka białej, drobnej fasolki, 1 marchewka, 1/2 kostki masła, 2 łyżki mąki, 1 szklanka słodkiej śmietanki, sól, natka pietruszki, ew. kostki rosołowe.

Wykonanie: Fasolkę wypłukać, zalać wodą, gdy napęcznieje ugotować. Brukiew obrać, sparzyć wrzątkiem, pokroić w kostkę, ugotować. Z mąki i masła przygotować zasmażkę, dodać do zupy. Połączyć z ugotowaną fasolką, doprawić śmietanką, posypać natką pietruszki.

Brukiew jest bardzo łatwa w uprawie. Nie ma wielkich wymogów glebowych. Wszędzie urośnie. Czas jej gotowania jest dość długi.

Kiedy bieda dokuczała, posiłkowano się także plasterkami karpieli upieczonymi na blasze i posypanymi solą. Nosiły one nazwę,kłopcie”.

Kwaśnica

Składniki: 0,5 kg kapusty kiszonej, golonka, żeberka wieprzowe, czosnek, sól, pieprz.

Wykonanie: Kapustę przygotować tak, jak do bigosu, osobno ugotować żeberka i golonkę (z dodatkiem soli i przypraw). Ugotowaną golonkę pokroić na małe porcje, żeberka podzielić i dodać do kapusty. Doprawić do smaku pieprzem, solą, można dodać maggi. Chwilę pogotować. Podając pamiętać, aby do każdej porcji dodać kawałek mięsa i małe żeberko. Zeberka mogą być wędzone.

Kapusta była nieodzownym produktem w każdej kuchni. Każda gospodyni sadziła ją wiosną w ogródku lub wśród pól uprawnych. Świeża, poszatkowana, ugotowana na słodkiej lub kwaśnej śmietanie z dużą ilością koperku służyła jako dodatek do drugiego dania. Popularna też była z łazankami, w pierogach, gołąbkach, surówkach. Kwaszona występowała w bigosach, kapuśniaku, a jej sok podawano do picia dzieciom na czczo, aby nie miały „robaków". Na liściach kapusty pieczono chleby, placki ziemniaczane.

Gorącymi, wyjętymi z wody owijano bolące kolana, zimnymi robiono okład na czoło przy bólu głowy.

Zupa kminkowa

Składniki: 31 wody, opakowanie kminku (2 łyżeczki), sól, pieprz, 2,5 łyżki mąki, 10-15 dag słoniny (lub boczku).

Wykonanie: Zagotować wodę z przyprawami. Słoninę pokroić w kostkę, przetopić, wyjąć skwarki, dodać kminek, chwilę przesmażyć, zasypać mąką, zrumienić na ciemny kolor, rozprowadzić wodą lub wlać prosto do zupy. Można dołożyć skwarki ze słoniny lub z boczku. Podawać z chlebem lub grzankami.

Wykonanie: Serwatkę zagotować, dodać pokrojoną wędlinę, chwilę gotować. Zdjąć z ognia, dodać łyżkę startego chrzanu (można dodawać więcej lub mniej - wg uznania), pokrojone na ćwiartki jajka. Doprawić. Podawać z pieczywem.

Święceninę podaje się w Wielką Niedzielę na śniadanie.

Zupa „syrzanka”

Składniki: 2 kg ziemniaków, 2 kostki bryndzy, kwaśna śmietana, 2 listki laurowe, 3 ząbki czosnku, natka pietruszki i koperku, sól.

Wykonanie: 2 litry wody zagotować z solą i listkami laurowymi, wcisnąć sprasowany czosnek. Bryndzę rozmieszać ze śmietaną, dodać do zupy, posypać posiekaną pietruszką i koperkiem. Podawać z ugotowanymi ziemniakami.

Przepisy został zebrane wśród najstarszych mieszkanek okolic Popradu i opublikowane w książce autorstwa Pań: Danuty Kulig oraz Bogumiły Janik. (red. Tomasz Szewczyk, fot. Danuta Kulig)