Metformina - jak działa, dawkowanie, przeciwskazania

Cukrzyca typu 2 to choroba, w której organizm nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub wytwarzana przez niego insulina nie działa prawidłowo. Może to powodować wysoki poziom cukru we krwi (hiperglikemia). PCOS to stan, który negatywnie wpływa na pracę jajników. Metformina obniża poziom cukru we krwi, poprawiając to, jak organizm radzi sobie z insuliną. Zespół policystycznych jajników (PCOS) to stan, w którym jajniki wytwarzają zbyt dużo androgenu, męskiego hormonu płciowego, który zwykle występuje u kobiet w niewielkich ilościach. Przy zespole policystycznych jajników występują liczne małe torbiele, które tworzą się w jajnikach.

Metmorfina jest zwykle przepisywana na cukrzycę, gdy sama dieta i ćwiczenia nie wystarczają do kontrolowania poziomu cukru we krwi. U kobiet z PCOS metformina obniża poziom insuliny i cukru we krwi, a także może stymulować owulację. Metformina jest dostępna na receptę w postaci tabletek i płynu do picia.

Metformina działa poprzez zmniejszenie ilości cukru uwalnianego przez wątrobę do krwi. Sprawia również, że organizm lepiej reaguje na insulinę. Insulina to hormon kontrolujący poziom cukru we krwi. Metforminę najlepiej przyjmować z posiłkiem, aby zmniejszyć skutki uboczne. Najczęstsze działania niepożądane to nudności i wymioty, biegunka, ból brzucha i brak jedzenia. Metformina nie powoduje przyrostu masy ciała, w przeciwieństwie do niektórych innych leków przeciwcukrzycowych. Metformina może być również nazywana markami Bolamyn, Diagemet, Glucient, Glucophage i Metabet. Ciekła metformina spotykana jest pod marką Riomet

Kto może, a kto nie może przyjmować metforminę?

Metformina jest przepisywana dorosłym i dzieciom w wieku 10 lat i starszym. Metformina nie jest odpowiednia dla niektórych osób. Należy poinformować lekarza przed rozpoczęciem stosowania leku, jeśli:

• w przeszłości wystąpiła reakcja alergiczna na metforminę lub inne leki;
• masz niekontrolowaną cukrzycę
• masz problemy z wątrobą lub nerkami
• przechodzisz ciężką infekcję
• jesteś leczony z powodu niewydolności serca lub niedawno przebytego zawału serca;
• masz poważne problemy z krążeniem lub trudnościami w oddychaniu
• pijesz dużo alkoholu

Konieczne może być przerwanie przyjmowania metforminy przed operacją i niektórymi badaniami medycznymi. Poinformuj lekarza o przyjmowaniu metmorfiny przed badaniem takim jak prześwietlenie lub skan polegający na wstrzyknięciu barwnika zawierającego jod do krwioperacja, oraz operacji, przed którą zostaniesz uśpiony

Dawkowanie

Tabletki metforminy najlepiej przyjmować podczas posiłku, aby zmniejszyć skutki uboczne. Tabletki metforminy należy połykać w całości, popijając szklanką wody. Nie żuj ich. Maksymalna dzienna dawka to 2000 mg dziennie (na przykład 4 tabletki po 500 mg). Tabletki metforminy mają różne stężenia substancji aktywnej. Lekarz poinformuje, ile tabletek należy przyjmować dziennie. Metformina występuje w postaci dwóch  różnych rodzajów tabletek: tabletek o standardowym uwalnianiu i tabletek o powolnym uwalnianiu.

Tabletki o standardowym uwalnianiu szybko uwalniają metforminę do organizmu. Może być konieczne przyjmowanie ich kilka razy dziennie, w zależności od dawki. Tabletki o powolnym uwalnianiu rozpuszczają się powoli, dzięki czemu nie trzeba ich brać tak często. Zwykle wystarcza jedna dawka i przyjmujesz ją podczas wieczornego posiłku. Lekarz lub farmaceuta wyjaśni, jaki rodzaj tabletek metforminy pacjent przyjmuje i jak je przyjmować.

Metformina jest również dostępna w postaci płynu dla dzieci i osób, które mają trudności z połykaniem tabletek. Lekarz będzie regularnie kontrolował stężenie cukru we krwi i w razie potrzeby może zmienić dawkę metforminy. Kiedy po raz pierwszy zaczniesz przyjmować tabletki metforminy o standardowym uwalnianiu, zalecone zostanie powolne zwiększanie dawki. Zmniejsza to szanse wystąpienia skutków ubocznych.

Przykładowe dawkowanie:

• jedna tabletka 500 mg ze śniadaniem lub po nim przez co najmniej tydzień, a następnie
• następnie jedną tabletkę 500 mg ze śniadaniem i wieczornym posiłkiem lub po nim przez co najmniej tydzień
• jedna tabletka 500 mg ze śniadaniem, obiadem i wieczornym posiłkiem lub po nim
• Jeśli okaże się, że nie tolerujesz działań niepożądanych metforminy o standardowym uwalnianiu, lekarz może zasugerować zmianę na tabletki o spowolnionym uwalnianiu.

W przypadku pominięcia dawki metforminy, następną dawkę należy przyjąć o zwykłej porze. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki. Jeśli często zapominasz o dawkach, pomocne może być ustawienie alarmu, który ci o tym przypomni. Możesz również poprosić farmaceutę o poradę na temat innych sposobów, które pomogą Ci pamiętać o zażywaniu leku. Przedawkowanie dużej liczby tabletek metforminy może spowodować poważne problemy zdrowotne. Objawy są ciężkie i szybko się pojawiają:

• ból brzucha
• biegunka
• szybki lub płytki oddech
• uczucie zimna
• niezwykła senność
• zmęczenie lub osłabienie

Skutki uboczne

Jak każdy lek, metformina może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Częste skutki uboczne.
Częste działania niepożądane występują u więcej niż 1 na 100 osób. Porozmawiaj z lekarzem lub farmaceutą, jeśli te działania niepożądane przeszkadzają lub nie ustępują po 1 tygodniu:

1. mdłości (nudności)
2. wymioty lub biegunka
3. ból brzucha
4. utrata apetytu
5. metaliczny posmak w ustach

Poważne skutki uboczne
Poważne działania niepożądane występują rzadko i występują u mniej niż 1 na 10 000 osób. Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem, jeśli wystąpią objawy ostrzegawcze:

1. ogólne uczucie dyskomfortu z silnym zmęczeniem, szybkim lub płytkim oddechem, zimnem i wolnym biciem serca;
2. zażółcenie skóry lub zażółcenie białkówek oczu – mogą to być objawy problemów z wątrobą
3. skrajne zmęczenie, brak energii, mrowienie, ból i zaczerwienienie języka, owrzodzenie jamy ustnej, osłabienie mięśni i zaburzenia widzenia – mogą to być objawy niedokrwistości z niedoboru witaminy B12
4. wysypka skórna, zaczerwienienie lub swędzenie – może to być oznaką choroby skóry
5. niski poziom cukru we krwi

Metformina zwykle nie powoduje niskiego poziomu cukru we krwi (znanego jako hipoglikemia lub „hipoglikemia”), gdy jest przyjmowana samodzielnie. Hipoglikemia może się zdarzyć, gdy przyjmujesz metforminę z innymi lekami przeciwcukrzycowymi, takimi jak insulina lub gliklazyd.

Wczesne objawy niskiego poziomu cukru we krwi obejmują:

1. uczucie głodu
2. drżenie lub drżenie
3. wyzysk
4. dezorientacja
5. trudności z koncentracją
6. możliwe jest również, że poziom cukru we krwi spadnie zbyt nisko podczas snu.

Jeśli tak się stanie, po przebudzeniu możesz czuć się spocony, zmęczony i zdezorientowany.

Niski poziom cukru we krwi może wystąpić, jeśli:

zażywasz za dużo niektórych rodzajów leków przeciwcukrzycowych
jesz posiłki nieregularnie lub pomijasz posiłki
pościsz
nie stosujesz zdrowej diety i nie otrzymujesz wystarczającej ilości składników odżywczych
zmieniasz dietę
zwiększyć aktywność fizyczną, nie jedząc więcej, aby to zrekompensować
pijesz alkohol, zwłaszcza po pominięciu posiłku
przyjmujesz jednocześnie inne leki lub leki ziołowe
masz zaburzenia hormonalne, takie jak niedoczynność tarczycy
masz problemy z nerkami lub wątrobą

Aby zapobiec hipoglikemii, ważne jest regularne spożywanie posiłków, w tym śniadania. Nigdy nie przegap ani nie opóźnij posiłku. Jeśli planujesz ćwiczyć więcej niż zwykle, upewnij się, że jesz węglowodany, takie jak chleb, makaron lub płatki zbożowe przed, w trakcie lub po wysiłku. Zawsze miej przy sobie szybko działające węglowodany, takie jak kostki cukru, sok owocowy lub słodycze, na wypadek, gdyby poziom cukru we krwi spadł. Sztuczne słodziki nie pomogą.

Możesz również potrzebować węglowodanów skrobiowych, takich jak kanapka lub herbatniki, aby dłużej utrzymać poziom cukru we krwi. Jeśli przyjmowanie cukru nie pomaga lub objawy hipoglikemii powrócą, skontaktuj się z lekarzem lub najbliższym szpitalem. Upewnij się, że Twoi przyjaciele i rodzina wiedzą o Twojej cukrzycy i objawach niskiego poziomu cukru we krwi, aby mogli rozpoznać hipoglikemię, jeśli to nastąpi.

Poważna reakcja alergiczna
Możliwe jest wystąpienie poważnej reakcji alergicznej (anafilaksji) na metforminę.

Wymagane natychmiastowe działanie: zadzwoń pod numer 112 lub udaj się do lekarza jeśli zauważysz następujące objawy:

1. wysypka skórna, która może obejmować swędzenie, zaczerwienienie, obrzęk, pęcherze lub łuszczenie się skóry;
2. rzęzisz
3. odczuwasz ucisk w klatce piersiowej lub gardle
4. masz problemy z oddychaniem lub mówieniem
5. twoje usta, twarz, usta, język lub gardło zaczynają puchnąć

Możesz mieć poważną reakcję alergiczną i możesz potrzebować natychmiastowego leczenia w szpitalu.