Kurza ślepota – niebezpieczna choroba oczu. Skąd się bierze gorsze widzenie po zmroku?

Narząd wzroku odgrywa kluczową rolę, a problemy z widzeniem negatywnie wpływają na codzienne funkcjonowanie. Jednym z nich może być kurza ślepota, która objawia się nieprawidłową adaptacją narządu wzroku w niedostatecznie oświetlonych miejscach lub po zmroku. Wada ta częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Potoczna nazwa tej choroby pochodzi od ptaków, które mają upośledzone widzenie w słabo oświetlonych warunkach.

Kurza ślepota inaczej ślepota zmierzchowa lub nyktalopia to poważna wada wzroku, charakteryzująca się zaburzeniem widzenia. Powstaje ona wskutek upośledzenia receptorów wzrokowych tzw. pręcików. Umiejscowione są one w siatkówce oka i odpowiadają za odbieranie bodźców wzrokowych. Zawierają jeden rodzaj pigmentu – rodopsynę, która wraz z witaminą A jest odpowiedzialna za wszystkie procesy biochemiczne, umożliwiające pręcikom poprawny odbiór obrazu. W przypadku, kiedy organizm nie ma dostarczanej odpowiedniej dawki witaminy A, wówczas powstają zaburzenia funkcjonowania rodopsyny, co skutkuje pogorszeniem widzenia po zmroku, dlatego też kurza ślepota nazywana jest ślepotą zmierzchową.

Przyczyny występowania ślepoty zmierzchowej

Do prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku kluczowa jest witamina A. To właśnie jej niedobór wywołuje kurzą ślepotę. Osoby, które zaniedbują kwestię dobrze zbilansowanej diety, mogą zmagać się z gorszym widzeniem. Witamina A kompleksowo chroni narząd wzroku, wpływa na pracę pręcików oraz ma kluczowy wpływ na widzenie zmierzchowe. Nadmierne rogowacenie spojówki i rogówki również powoduje kurzą ślepotę. Przyczyny występowania tej wady wzroku mogą być powiązane z innymi dysfunkcjami np. zaćma, jaskra czy krótkowzroczność.

Ślepota zmierzchowa może mieć podłoże genetyczne, stąd też jest dziedziczona. Do jej powstawania przyczynia się także nadmierne spożywanie alkoholu. Dodatkowo na występowanie kurzej ślepoty narażone są osoby zmagające się z zaburzeniami odżywiania spowodowanymi ortoreksją, bulimią czy anoreksją. Niedożywienie lub zakłócenia w przyswajaniu witamin również zwiększają ryzyko pojawienia się tego schorzenia. Ślepota zmierzchowa może być samoistną wadą bądź następstwem innych chorób.

Kurza ślepota – objawy

Pierwszym, a zarazem najbardziej charakterystycznym objawem kurzej ślepoty jest nieumiejętność przystosowania się wzroku do zmieniające go się natężenia światła. Suchość gałki ocznej, podrażnienie oka czy rozmazany obraz również są charakterystycznymi objawami kurzej ślepoty. Wskutek uszkodzenia nerwu lub choroby siatkówki oko nie potrafi przystosować się do widzenia w ciemności. Bardzo często schorzenie ujawnia się przy przechodzeniu z ciemnego pomieszczenia do oświetlonego i na odwrót.

Nie dzieje się to nagle, jest to proces, który przebiega stopniowo. Ostrość widzenia pogarsza się z dnia na dzień, więc bardzo trudno jest uchwycić początek choroby, pacjenci zwykle trafiają, kiedy kurza ślepota jest w stanie zaawansowanym. Kolejnym objawem jest podrażnienie pojawiające się w wyniku suchości oka.

Ślepota zmierzchowa – kto jest w grupie ryzyka?

Niebezpieczeństwo wystąpienia ślepoty zmierzchowej jest duże u pacjentów, borykających się z wymienionymi wcześniej chorobami. Ponadto w grupie ryzyka znajdują się seniorzy, ze względu na ryzyko rozwoju zaćmy. Ostrożność powinny wykazać również osoby chorujące na niewydolność trzustki. W ich organizmie dochodzi bowiem do gorszego przyswajania witaminy A – kluczowej w kontekście ślepoty zmierzchowej. Osoby z nieskorygowaną krótkowzrocznością też mogą mieć takie objawy – to kolejny powód do regularnego badania wzroku.

Kurza ślepota – diagnoza i leczenie

Ślepota zmierzchowa jest chorobą postępującą, dlatego w przypadku wystąpienia niepokojących symptomów konieczna jest jak najszybsza wizyta u specjalisty. Okulista zleci badanie krwi, które pozwoli ustalić ewentualne niedobory. Przeprowadzi szczegółowy wywiad i wykona podstawowe badania wzroku. Pozwoli to określać przyczyny oraz stopień zaawansowania choroby. W celu zdiagnozowania ślepoty zmierzchowej okuliści wykonują oftalmoskopię, badanie elektrofizjologiczne i perymetrię. Wdrożone leczenie będzie zależne od przyczyny wystąpienia wady narządu wzroku.

W przypadku niedoborów witaminy A chory otrzyma ją doustnie lub domięśniowo, ponadto musi zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę. W sytuacji, gdy kurza ślepota jest spowodowana innym schorzeniem, wówczas leczenie jest dostosowane do danej wady. Przy krótkowzroczności okulista zleci noszenie soczewek korekcyjnych, natomiast w przypadku zaćmy konieczny będzie zabieg operacyjny. W leczeniu ślepoty zmierzchowej stosuje się również środki nawilżające oczy. Przy znacznym stopniu zaawansowania choroby, stosuje się specjalne implanty. Jeżeli kurza ślepota jest spowodowana czynnikami genetycznymi, wówczas nie ma możliwości jej skutecznego wyleczenia, można ją jedynie zahamować.

Zobacz też: Stan przedcukrzycowy: kiedy warto się przebadać i jak nie doprowadzić do cukrzycy?

Kurza ślepota jest chorobą postępującą. Brak odpowiedniego leczenia znacząco wpłynie na pogorszenie pola widzenia oraz może prowadzić do utraty sprawności wzroku. Schorzenie to może być błędnie mylone z innymi chorobami, dlatego kluczowa jest odpowiednia diagnostyka przeprowadzana przez okulistę.

[email protected],  fot. www.freepik.com