O przyrodzie i osobliwościach Ziemi Sądeckiej

Przedstawiamy książkę pt. „Środowisko przyrodnicze i osobliwości historyczno-krajobrazowe Sądecczyzny”, autorstwa Mateusza Ćwikły, młodego „podróżnika, pasjonata fotografii i nauki” z Jankowej (powiat gorlicki), jak się przedstawia, absolwenta Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach (dwa fakultety: inżyniera środowiska i geografia), także studiów podyplomowych (odnawialne źródła energii).

Autor obecnie jest stypendystą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, doktorantem w Krakowie, zatrudniony jako specjalista ds. ochrony środowiska w niemieckim koncernie samochodów użytkowych MAN. Wydał książkę o rodzinnej wsi - „Jankowa na przestani dziejów” , ogłosił w specjalistycznych periodykach 30 artykułów z zakresu kształtowania środowiska, geografii społeczno-ekonomicznej, hydrogeologii, przemysłu oraz turystyki.

**

„Sądecczyzna to jeden z najpiękniejszych regionów w Polsce i z pewnością nie jestem w tym poglądzie odosobniony. Bo jeśli nawet ktoś nigdy nie był osobiście w tym miejscu, to zapewne widział fotografie z pięknymi krajobrazami, słyszał o Jaworzynie Krynickiej, łąckiej śliwowicy, uzdrowiskach lub też posmakował jednej z wielu wód mineralnych, które są dostępne w całym kraju. (…) To właśnie na Sądecczyźnie znajduje się  osobliwości zaliczane do  najstarszych w Polsce, wśród  których należy wymienić: rezerwat w Barnowcu (1906), romański kościół w Tropiu (1045), czy łemkowska cerkiew w Powroźniku (1600). Ponadto w Stróżach znajduje się największe prywatne muzeum  i ośrodek pszczelarstwa w kraju. Na Ziemi Sądeckie funkcjonuje szereg słynnych kurortów, wyposażonych w najnowocześniejszą infrastrukturę sportową. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych i uznanych uzdrowisk jest krynica-Zdrój, w której odbywa się słynne Forum Ekonomiczne” – pisze autor we wstępie i na  następne stronach (150) rozwija tę myśl. 

Mateusz Ćwikła szkicuje dzieje Sądecczyzny, opisuje jej sytuację społeczno-ekonomiczną, charakteryzuje środowisko geograficzno-przyrodnicze, wreszcie ocenia atrakcyjność turystyczną szesnastu gmin wchodzących w skład powiatu nowosądeckiego i jest to w zasadzie ocena na szóstkę, z małymi wyjątkami (autor dostrzega degradację środowiska naturalnego niektórych terenów). Nie brakuje tabelek, wykresów i barwnych fotografii. Całość uzupełnia bogata bibliografia przedmiotu, obejmująca 160 pozycji.  

W sumie wartościowa rzecz. Owszem, nie brakuje przewodników, które opisują hotele i szlaki turystyczne Sądecczyzny, ale jak  do tej pory nie było publikacji, które prezentuje całościowo środowisko przyrodnicze w połączeniu z historią i sytuacją społeczno-ekonomiczną.

„Korzystając ze zbiorów Sądeckiej Biblioteki Publicznej wiem, że książka o powiecie nowosądeckim z 2000 r. cieszyła się dużym zainteresowaniem, stąd też uważam, że pisząc tę książkę (z wykorzystaniem narzędzi badawczych), uzupełniłem pewną lukę, wnosząc tym coś nowego” – mówi Mateusz Ćwikła o swojej publikacji.  

--

Mateusz Ćwikła, Środowisko przyrodnicze  i osobliwości historyczno-krajobrazowe Sądecczyzny, Kielce 2015. 

(HSZ)