Zespół folklorystyczny Makovica jest jednym z najstarszych zespołów narodowych

W lutym 1997 roku założono również dziecięcy zespół folklorystyczny (DFS) Makovička, który liczy już 150 członków. Do jego założenia przyczyniła się Mária Pajzniková. Przy zrodzeniu się Makovičky był również intendent państwowy Podduklianskiego Ośrodka Edukacyjnego w Svidníku, Štefan Čabrej.

Zarówno do utworzenia zespołu, jak i do osiąganych przez niego sukcesów niewątpliwie przyczynił się również Milan Vaňuga, który był najbardziej wyrazistą postacią Makovicy, w której przez wiele lat pełnił funkcję kierownika. Był wybitnym choreografem, pedagogiem tanecznym, a wcześniej przez wiele dekad pracował w zespole jako tancerz.

Nie możemy pominąć również nazwiska Vierki Kačuriakovej, która odeszła na emeryturę przed feriami. Przez długich czterdzieści lat pracowała w FS Makovica nie tylko jako korepetytorka, ale także jako kierownik muzyki ludowej. Działalność obydwu zespołów nie przetrwałaby tych dziesięcioleci bez wsparcia zarządu miasta Svidník i rodziców wszystkich ich członków.

Jako dziewięcioletnie dziecko na konkurs do DFS Makovička przyszedł również jego aktualny kierownik organizacyjny Miroslav Štoffa. Jego zainteresowanie folklorem przejawiało się już we wczesnym dzieciństwie.

- W naszym repertuarze znajduje się wyłącznie folklor – tradycyjny materiał taneczny, muzyka i śpiew z okolic Šariša i Zemplína. Opracujemy głównie materiały pochodzące z dziedzictwa rusińskiego – rusińskie śpiewy i tańce. To wszystko są regiony w naszej Słowacji Wschodniej. Niektóre są także z regionu Spiš, aczkolwiek tylko folklor rusiński z miejscowości Kyjov, Jakubany i innych - wyjaśnił Miroslav Štoffa i dodał:

- Zdobyliśmy różne nagrody na szczeblu ogólnonarodowym i w różnych pokazach. W ostatnich latach sukcesy osiągał głównie DFS Makovička, który się dostał do rundy krajowej z tańcem, a rok wcześniej również z muzyką ludową i dziecięcym zespołem wokalnym. Dziecięca muzyka ludowa znalazła się w 2018 roku na podium w ogólnosłowackim pokazie „Videčanová Habovka”, czyli była jedną z najlepszych na Słowacji w tym roku.

Na zaproszenie konsula w październiku 2020 roku członkowie FS Makovica wyruszyli do chińskiego Szanghaju. - Bogactwo ludowe ma pewne standardy i procedury. To jest tak samo, jak z nauką pisania. Nie pisze się od razu wypracowania. Najpierw trzeba nauczyć się rysować litery, później je łączyć w słowa, następnie tworzyć zdania, i dopiero wtedy można napisać opowiadanie lub wiersz. Tak samo to wygląda w przypadku pracy DFS Makovička oraz w FS Makovica. Najpierw należy nauczyć się poszczególnych kroków, następnie połączyć je w jakieś układy, a potem tworzyć z tego co raz większe jednostki - podsumował.

Członkowie spotykają się dwa razy w tygodniu. - Jest to zespół młodych ludzi, którzy się znają od dawna i łączą ich dobre relacje. Chce się ich rozwijać zarówno pod względem technicznym, jak i osobowościowym, ponieważ treningi, to są również rozmowy, śmiech i zabawa. Zajmujemy się także sprawami poważnymi. Za tymi ludźmi się zwyczajnie tęskni. To tak jak zobaczyć po długim czasie kuzyna na imprezie rodzinnej, z którym chciałeś porozmawiać, ale nie było takiej możliwości. To samo jest w zespole. Chociaż nie jesteśmy rodziną i łączą nas relacje „służbowe”, lubimy się - wyjaśnił i dodał:

- Jeździmy na wycieczki, spotykamy się i mamy wspólne przeżycia. Bardzo cieszyliśmy się, gdy w pełni wróciliśmy do treningów. Połączyliśmy to też z latem. Większość festiwali folklorystycznych na wsiach i w miastach na całej Słowacji została odwołana. Chcieliśmy jednak nadrobić stracone treningi, dlatego latem pojechaliśmy na cztery obozy, na których przygotowywaliśmy pierwszą część naszego corocznego programu - zdradził M. Štoffa i dodał, że chodzi o projekt o nazwie „Między dwoma górami”, który ze środków publicznych wsparł Fundusz Wspierania Sztuki.

Właśnie dzięki temu projektowi Funduszu można było wziąć udział w czterech trzydniowych obozach. - Pracowaliśmy nad nowymi częściami repertuaru. Ćwiczyliśmy również stare rzeczy, odzyskiwaliśmy dobrą kondycję, tworzyliśmy nowe bloki ze śpiewem, nowe tańce, kończyliśmy „Slovácky Verbuňk”, który tylko zaczęliśmy - powiedział i dodał, że wszystko to robią kosztem czasu osobistego i wypoczynku, co jednak nikomu nie przeszkadza.

- Trenujemy, przygotowujemy się i uczymy się przez cały rok, abyśmy mogli latem zaprezentować nasze osiągnięcia i pocieszyć widzów. W tym roku nauczyliśmy się układów, aczkolwiek nie mieliśmy komu ich prezentować. Przygotowaliśmy się do tego, że będziemy realizować założenia wspominanego projektu. Mieliśmy jednak jakieś cztery występy.

Jednym z nich była „Łemkowska watra” w Polsce. Jest to święto kultury łemkowskiej tuż poza naszymi granicami. To lato nie minęło zupełnie bez udziału widzów, aczkolwiek było wiele ograniczeń. Dla nas to lato skupiało się przede wszystkim na przygotowaniach i realizacji projektu „Między dwoma górami” - dodał kierownik organizacyjny M. Štoffa, który z DFS Makovička przeszedł do FS Makovica, po czym miał kilkuletnią przerwę od folkloru. Następnie wszedł do Podduklianskiego Ośrodka Edukacyjnego i zajmuje się zespołem, jako jego kierownik organizacyjny aż do dziś. (Andrea Fecková)

Artykuł powstał przy realizacji projektu „Local Media for V4 Cooperation & Integration”
Opracowanie: Partner słowacki

Nazwa medium: Týždenník Dukla

www.e-dukla.sk  
Wydawca: KORONA Dukla s.r.o.

The project is co-financed by the Governments of Czechia, Hungary, Poland and Slovakia through Visegrad Grants from International Visegrad Fund. The mission of the fund is to advance  ideas for sustainable regional cooperation in Central Europe.

Projekt współfinansowany przez rządy Czech, Węgier, Polski i Słowacji poprzez Granty Wyszehradzkie Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego. Misją funduszu jest promowanie pomysłów na trwałą współpracę regionalną w Europie Środkowej.