Zaloguj się
W ramach projektu "Sądeczanie dla Niepodległej": generał Kazimierz Horoszkiewcz
Kazimierz Horoszkiewicz urodził się pod Złoczowem w 1867 r. Był synem zarządcy majątku ziemskiego. Uczęszczał do Gimnazjum w Brzeżanach, gdzie zdał maturę w 1888 r. Następnie udał się do Lwowa, na Uniwersytecie Jana Kazimierza rozpoczął studia prawnicze. W międzyczasie odbył jednoroczną, ochotniczą służbę w C.K. armii. W 1891 r. został podporucznikiem. W tym czasie służył w 55. Pułku Piechoty we Lwowie (jako rezerwista), a następnie w 19. Pułku Piechoty Obrony Krajowej Lwów. W 1898 r. został porucznikiem. Jego kariera wojskowa nabierała rozpędu.
W 1901 r. Horoszkiewicz trafił do Rzeszowa, do 17. Pułku Piechoty Obrony Krajowej. W 1913 r. wrócił do 19 pp we Lwowie. Tam zastała go I wojna światowa. W czasie walk dowodził kompanią, a następnie batalionem. W 1914 r. został ranny, ale szybko wrócił na front walki. W 1915 r. został awansowany do stopnia majora, a w 1917 r. na podpułkownika. Tak zastała go wolna Polska. Horoszkiewicz był już sprawdzonym dowódcą, bowiem pod koniec działań wojennych kierował pułkiem.
Początkowo trafił do pułku piechoty w Krakowie. Od stycznia 1919 r. kierował 1 psp w Nowym Sączu. Nie było to zadanie łatwe – przygraniczny teren był pełen napięć narodowościowych i społecznych. We Florynce powstała samozwańcza Łemkowska Republika, którą żołnierze 1 psp kontrolowali. Horoszkiewicz nie zajmował się tylko wojskiem. Wpłynął na działalność podhalańczyków na wiele sposobów, próbując angażować żołnierzy w wiele aktywności. Z jego inicjatywy powstał Oficerski Klub Sportowy 1 Pułku Strzelców Podhalańskich (1921 r.). Dowódca zabiegał także o kształcenie w zakresie czytania i pisania żołnierzy, którzy tych umiejętności nie posiadali. Horoszkiewiczowi przyszedł także w udziale zaszczyt powitania w Nowym Sączu Józefa Piłsudskiego. W imieniu władzy wojskowej witał go na dworcu kolejowym, a następnie w koszarach wygłosił okolicznościową mowę.
Horoszkiewicz z pułkiem stoczył ciężkie boje w 1920 r. Brał udział zdobyciu Kijowa i w słynnej zwycięskiej defiladzie. Po zdobyciu dzisiejszej stolicy Ukrainy przebijał się przez formacje Armii Czerwonej. Został ranny 20 czerwca 1920 r. podczas okrążenia przez bolszewików w lasach nad rzeką Żołoń. Mimo to nadal dowodził swoimi żołnierzami. Następnie dowódca 1 psp brał udział w walkach o Brześć nad Bugiem i w uderzeniu znad Wieprza. W czasie wojny został podniesiony do stopnia pułkownika. Ze swoją jednostką Horoszkiewicz przemierzył cały szlak bojowy roku 1920. W maju 1921 r. został uhonorowany Krzyżem Srebrnym Orderu Virtiti Militari.
Przeczytaj o Nowym Sączu i innych bohaterach cyklu "Sądeczanie dla Niepodległej"
W 1921 r. dowódca podhalańczyków udał się do Warszawy na kurs doskonalący, ale potem wrócił na swoje stanowisko do Nowego Sącza. 1 psp kierował do sierpnia 1921 r.Horoszkiewicz w kolejnych miesiącach był przenoszony służąc jako dowódca dywizji piechoty. W końcu, w 1922 r. został dowódcą 23. Dywizji Piechoty w Katowicach. W tym samym roku został podniesiony do stopnia generała brygady. Horoszkiewicz zajmował na Śląsku ziemie, które przyznano Polsce po plebiscycie. Jego kariera wojskowa zakończyła się w 1926 r. Został wówczas przeniesiony w stan spoczynku, jednocześnie decyzją Prezydenta RP podniesiony do rangi generała dywizji.
Jako emerytowany wojskowy, Horoszkiewicz zamieszkał w Katowicach. Jego życie przerwała kolejna wojna. W 1939 r., tak jak tysiące Polaków, po ataku Niemiec uciekał w kierunku wschodnim. Trafił do Lwowa, do którego wkroczyła Armia Czerwona. W 1940 r. wraz z rodziną został wywieziony w głąb ZSRR. Horoszkiewicz ucieszył się z tworzącej się armii gen. Andersa i postanowił się do niej zapisać. Niestety nie dotarł do miejsca rekrutacji. Zmarł po drodze, 12 grudnia 1942 r. w Tobolsku. Tam też go pochowano.
Horoszkiewicz w czasie swojej kariery zdobył wiele odznaczeń wojskowych polskich i zagranicznych. W Nowym Sączu, na cmentarzu komunalnym został symbolicznie upamiętniony (kwatera 4). Jego nazwisko znajduje się także na tablicy w kościele garnizonowym 1 psp (Kościół św. Kazimierza), pośród innych dowódców podhalańczyków. (Łukasz Połomski)
Dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej"
