Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
18/08/2022 - 14:15

Stary Sącz: modlili się w miejscu, gdzie Niemcy rozstrzelali Żydów

W 80. rocznicę likwidacji getta w Starym Sączu, mieszkańcy i historycy przywrócili pamięć tych, po których zostały tylko nieliczne pamiątki.

80 lat temu na kartach historii Starego Sącza zapisała się niewyobrażalna tragedia. Ci, którzy do niedawna mieszkali i pracowali w małym miasteczku, już nigdy do niego nie powrócili. O 80. rocznicy likwidacji starosądeckiego getta pamiętali mieszkańcy miasta.

Wzruszające spotkanie, 17 sierpnia, rozpoczęło się na Piaskach, przy pomniku, który wskazuje miejsce rozstrzelania starosądeckich Żydów. To tu kule nazistów trafiły najsłabszych. Tych, którzy nie daliby rady dojść do Nowego Sącza. Reszta wygnańców z sąsiedniego miasta odjechała prosto do Bełżca. Tam czekała ich tylko śmierć i cierpnie.

W niewielkim lasku rozbrzmiały słowa Apelu Pamięci, który poprowadził Łukasz Połomski, prezes Sądeckiego Sztetlu. W spotkaniu wziął udział m.in. burmistrz Starego Sącza, Jacek Lelek, a także przedstawiciel Instytutu Pamięci Narodowej.

W starosądeckim lasu pojawiły się też córki Mońka Goldfingera, ostatniego świadka zagłady z 1942 roku. Adela i Linda przyjechały do małego miasteczka ze Stanów Zjednoczonych, aby przypomnieć o swoich przodkach.

Gdy jedna z córek Goldfingera odkładała zdjęcie swojej babci, która zginęła na Piaskach, trudno było powstrzymać łzy wzruszenia. Podobne emocje towarzyszyły uczestnikom spotkania, gdy Krystyna Dulak-Kulej odczytała wiersz swojego autorstwa.

Ciągnie śmierć brzegiem lokomotywę
Ciężką, ogromną i dymu grzywę
dym, dym, dym, dym, dym, dym
niesie w niebiosa nad mapą świata
spalone biblie z gett wymiata
Wagony do niej podoczepiali
Płaczę w nich starzy, młodzi i mali
dudni i dudni, świat na zagładę
niesie zdyszana w szranki z Popradem
kto pierwszy, kto szybszy, kto prędzej, kto dziś…
doniesie ładunek na popiół, na krzyż

Nie ma już Żydów w Gniezdnem, Rużbachach
w Starej Lubowni i w Starym Sączu
Naiwny pasterz im pomacha
gdy miną kirkut na Przyzamczu
Pan maszynista umorusany
węgla dorzuci w progach Bełżca…

W ludzkich paprociach milkną psalmy
W ludzkich pokosach dudnią serca

Na kolejnym etapie spotkania, w Powiatowej i Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Starym Sączu, uczestnicy mieli okazję wysłuchać autorów kwartalnika „Sądeczanin HISTORIA”. Redaktorzy pytani byli m.in. o kurierów przeprowadzających Żydów za granicę.

Wydarzeniu towarzyszy wystawa poświęcona starosądeckim Żydom w Muzeum Regionalnym w Starym Sączu. ([email protected], fot. MS)

Spotkanie w Starym Sączu na Piaskach, ku pamięci pomordowanych Żydów




W 80. rocznicę likwidacji getta w Starym Sączu, mieszkańcy i historycy przywrócili pamięć tych, po których zostały tylko nieliczne pamiątki. (fot. MK)






Dziękujemy za przesłanie błędu