Prasa sądecka w internecie. W sieci jest tygodnik „Dunajec”

Akcja digitalizacji zbiorów odbywa się w ramach projektu Urzędu Miasta Nowego Sącza, który pozyskał fundusze unijne na ten cel, co skrywa się pod mało powabnym tytułem pt. „Wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych ICT dla rozwoju ekonomicznego oraz poprawy jakości życia mieszkańców subregionu Nowy Sącz”.
- Biblioteka w ramach tego projektu otrzymała możliwość digitalizacji części swoich zbiorów i udostępnienia ich Sądeczanom. Oczywiście podjęliśmy decyzję, wydaje mi się, jedyną rozsądną w tej sytuacji, że na pierwszy rzut pójdą, po pierwsze - druki w jakiś sposób zagrożone, a po drugie - związane rzeczywiście z Nowym Sączem – mówi Marta Treit, zastępca kierownika działu informacyjno-bibliograficznego sądeckiej biblioteki, wielce zasłużona dla ochrony dziedzictwa piśmienniczego Sądeczan, autorka prowadzonej od siedmiu lat bibliografii Sądecczyzny, której obszerne fragmenty są zamieszczane w kolejnych tomach „Rocznika Sądeckiego”.
- Z początku mieliśmy pomysł, żeby pójść trochę dalej i żeby to były druki ogólnopowiatowe, sądeckie, ale na początek - bo wiadomo, że trzeba było dokonać jakiegoś sensownego wyboru - postanowiliśmy się ograniczyć do rzeczy stricte sądeckich, chociaż nie do końca – dodała bibliotekarka.
W pierwszej kolejności „wrzucono” do sieci rzeczy stare: tytuły prasy z przełomu XIX i XX wieku oraz czasopisma do 1939 roku. Zdigitalizowano też wszystkie druki przedwojenne, dotyczące Nowego Sącza, częściowo urzędowe, np. sprawozdanie z urzędowania burmistrza Władysława Barbackiego, wydane w 1907 roku; opracowanie Kazimierza Golachowskiego pt. „Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, które ukazało się w 1937 roku; pracę Kazimierza Górskiego zatytułowaną „Zakład wodno-elektryczny Szczawnica-Jazowsko-Kraków” z 1919 roku” oraz wiele kalendarzy i dzieła historyczne sądeckiego dziejopisarza ks. Jana Sygańskiego SJ.
- Generalnie chodzi o pozycje – tłumaczy Marta Treit - których nie chcemy udostępniać czytelnikom fizycznie, dlatego że mamy je najczęściej w jednym egzemplarzu, najwyżej - w dwóch. Poza tym są to już rzeczy nadszarpnięte zębem czasu, co przede wszystkim dotyczy czasopism. Po prostu w oczach widać, jak się one rozsypują.
Jest jeszcze taka maniera czytelników, że każdy, gdy przychodzi do biblioteki i korzysta na przykład z roczników przedwojennego „Podhalańskiego Kuriera Tygodniowego”, czy równie starego „Szkolnictwa Ludowego”, to najchętniej by te pożółkłe stronice kserował. Tymczasem są to rzeczy, które kategorycznie nie powinny być kserowane, co najwyżej - fotografowane, dlatego, że kruchość papieru jest taka, że on się już rozsypuje, a dodatkowa dawka ciepła i światła powoduje dalej idącą jego degradację.
- Chcielibyśmy dojść do takiego punktu, że digitalizujemy nasze zbiory, udostępniamy wszystko poprzez internet, nawet poprzez nasze komputery, jeżeli taka będzie wola czytelników, natomiast, niestety, przestajemy podawać fizycznie tę prasę czytelnikom. Chyba, że ktoś jest naukowcem i bardzo mu zależy na fizycznym oglądzie wybranego dzieła – stawia kropkę nad i pani Marta.
Jeżeli chodzi o prasę, to zdigitalizowano dotąd 53 tytuły, w tym wspomniany na wstępie „Almanach Sądecki”, numery do 2000 roku, tygodnik „Dunajec” w całości i „Rocznik Sądecki”, od I tomu do tomu XXXVII.
Z prasy przedwojennej umieszczono w internecie „Gazetę Sądecką” (wychodziła w 1909 roku), „Szkolnictwo Ludowe” (1883-1912), „Głos Podhala” (1929-1934), przedwojennego „Gońca Podhalańskiego”, a także czasopismo „Zew Gór”, które wydawała młodzież szkół średnich Nowego Sącza od 1934 do 1939 roku.
(Fragment artykułu Henryka Szewczyka z październikowego numeru miesięcznika „Sądeczanin”).
(BS)