Nowe wiersze poetów sądeckich: Jadwiga Marzec

Nie ma wśród wydanych dotąd tomów zbiorów poezji, choć autorka – jak oświadczyła w rozmowie ze mną podczas 2. Sądeckich Targów Książki w lutym br. w Krynicy Zdroju – i na tym polu próbuje swych sił. Zanim zatem przedstawię Czytelnikom „Sądeczanina” przykłady jej poczynań w tym zakresie, parę zdań o znajdujących się już na rynku księgarskim pozycjach. Niezwykły tydzień Frani składa się z dziewięciu rozdziałów, w których autorka przedstawia przygody rezolutniej i ciekawej świata dziewczynki.

Książka ma wyraźnie charakter dydaktyczny. Próbuje odpowiedzieć na wiele pytań, jakie nurtują młodego czytelnika. Podejmuje temat istnienia Boga, stara się wpływać na kształtowanie osobowości odbiorcy, wyjaśnia trudne słowa używane przez starszych, lokuje wydarzenia w przestrzeni regionalnej (Święto Dzieci Gór, Miasteczko Galicyjskie).

O drugiej książce dla dzieci Jadwigi Marzec Puzzelkowe serce (2019) napisała sądecka poetka Joanna Babiarz:„Puzzelkowe serce to bajka o bajkach, oparta na prawdziwych bohaterach i prawdziwych wydarzeniach. Oczywiście jedną z bohaterek jest sama autorka, ale też i jej wnuki.

Babcia opowiada dzieciom mądre i pouczające historie, które przekazują najważniejsze wartości, prawdy i zasady oraz uczą tego, co w życiu najistotniejsze. Autorka skupiła się przede wszystkim na tym, aby dzieci z jej książeczki mogły dowiedzieć się o miłości (rozdział Skąd się bierze miłość), o tolerancji i akceptacji (Aniołek Maciuś), zrozumieniu dla innych, wierze w siebie i wartości, jakie niesie ze sobą rodzina”.

To prawda. Książka – podobnie jak poprzednia – jest nacechowana dydaktycznie. Wyraźnie odstaje od modnych dzisiaj opowieści o superbohaterach czy fantastycznych postaciach. Zastanawiam się jedynie, czy sygnalizowany tutaj dydaktyczny aspekt książeczki nie jest zbyt nachalnie eksponowany.

Całkiem odmienny charakter ma adresowana do innego czytelnika książka Jadwigi Marzec Marzenia nie liczą lat (2018) o Grażynie Kulig, sądeckiej malarce, która urodziła się w 1937 roku w Wielkopolsce, po ciężkich doświadczeniach życiowych, po pobycie w Krakowie, od 1958 roku związana jest z Nowym Sączem, a od 1964 roku z Sądeckim Towarzystwem Przyjaciół Sztuk Pięknych.

W sensie formalnym jest to swego rodzaju kontaminacja typowej biografii z tzw. wywiadem rzeką. Narracja tej opowieści została bowiem zbudowana ze streszczeń wypowiedzi bohaterki. Wyłania się z nich dramatyczny życiorys, pełen tragicznych zdarzeń, biografia dzielnej kobiety, uprawiającej prozaiczny zawód tapicerki, realizującej rozliczne obowiązki rodzinne, z drugiej zaś strony znajdującej swoiste ukojenie w sztuce, w realizacji pasji malarskiej.

Jako poetka Jadwiga Marzec debiutowała wierszem Senne marzenia w „Dobrym Tygodniku Sądeckim” 25 maja 2017 roku. Jej wiersze były publikowane w Almanachu Sądeckiego Klubu Literackiego Na szlakach poezji (2018) i w Antologii poetyckiej Być solą ziemi (2019). Pisze wiersze, fraszki, bajki.

Dłoń
ile zmieścisz w dłoni
garść ryżu
mandarynkę
trochę bilonu
taka mała dłoń
i tyle możliwości

wykona każdy rozkaz
może być
twoim Betlejem lub Alcatras
taka mała dłoń

Z miłością
jej dłonie były sprawne
palce precyzyjnie
podążały za ściegiem igły

oczami śledziła
drobniutkie ruchy
dumna gdy z niczego
wyłaniał się kolejny kwiat

na pamiątkę
dla dzieci
wnucząt
a może prawnucząt

marzyła i tworzyła
dla nich
z miłości
dziś dłonie
z ledwością podnoszą łyżkę do ust
oczy z wytężeniem oglądają stare fotografie
niezdarne dłonie głaszczą je z czułością

obrusy złożone w szafie
wyszły z mody
tak jak ona

Moja tkanina
moja tkanina prawie gotowa
wzorzysta
wielobarwna
utkana z codziennych radości
pragnień
marzeń
przepleciona smutkiem
gdzieniegdzie czarny supeł
i szaroniebieska plama
moja tkanina prawie gotowa

to co najtrudniejsze
dopiero przede mną
kolory których nie znam
nocą budzą demony lęku
jak korniki drążą umysł
zabierają spokój

Pamięć
ostatnio jest bardzo niepoprawna
powiedziałabym nawet
niegrzeczna
znika w nieodpowiednim momencie
akurat wtedy kiedy
jest mi potrzebna
wychodzi bez słowa

zdarza się że zachowuje się
bezczelnie
zostawiając mnie w połowie zdania
patrzy na moje zakłopotanie
nic sobie z tego nie robi

ostatnio namówiła do współpracy
okulary telefon i klucze
ciągle wymyślają nowe kryjówki
kiedy przywołują ją do porządku
uśmiecha się ironicznie

będzie tylko gorzej
ostrzega
i zatrzaskuje mi drzwi
przed nosem

Pułapka
bez krat
bram
zamków
bez wieży 
strażników
nowoczesne więzienie

kont
kredytówdebetów
haseł
pinów
logingów
wymarzony  świat
wolności
jak koń trojański
przygotował pułapkę
na miarę XXI wieku

***

Jadwiga Marzec urodziła się w 1958 roku w Makowie Podhalańskim. Szkołę podstawową ukończyła w rodzinnym mieście, a liceum ogólnokształcące w Jordanowie. Z latami licealnymi wiąże się jej aktywność w Związku Harcerstwa Polskiego. Edukację kontynuowała w Studium Obsługi Ruchu Turystycznego w Nowym Sączu. Ukończyła studia na kierunku pedagogika (w zakresie: pedagogika społeczno-opiekuńcza) w Akademii Pedagogicznej im. KEN w Krakowie (obecnie Uniwersytet Pedagogiczny) i w Akademii Świętokrzyskiej (obecnie Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach) na kierunku pedagogika (w zakresie pedagogika szkolna i środowiskowa). Do roku 2013 pracowała w Ochotniczych Hufcach Pracy na różnych stanowiskach.

W 2001 roku zdobyła I nagrodę na konkursie dziennikarskim, ogłoszonym przez Międzynarodowy Magazyn „Obyczaje”. Praca konkursowa pt. Po co mi to było została opublikowana w książce Polacy i Niemcy – dalecy i bliscy (2001).

Od 2015 roku współpracuje z Wydawnictwem Świętego Macieja Apostoła w Lublińcu. Publikowała w Almanachu R.I.P. (2015), W klatce własnego EGO (2015), Drapaczce Anioła Stróża (2015), Krainie wyjątkowości (2016), Antologiach literackich z okazji 300-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej (2017) i 40-lecia pontyfikatu Ojca Św. Jana Pawła II (2018).

W wolnych chwilach maluje i bierze udział w wystawach zbiorowych organizowanych przez TPSP. W październiku 2018 roku miała miejsce jej pierwsza wystawa indywidualna pt. Poszukiwania amatorki, a w 2019 roku, na XL Konkursie Plastyki Twórców TPSP zdobyła II miejsce w kategorii „pozostałe techniki malarskie”. (Wybrał i skomentował: prof. Bolesław Faron)