Bronisława Rychter-Janowska

Pamiątki po Bronisławie Rychter-Janowskiej w Zbiorach Regionalnych i Zabytkowych Sądeckiej Biblioteki Publicznej.

Bronisława Rychter-Janowska (1868-1953) artystka malarka. Najczęstszym tematem jej obrazów był polski dworek i sceny z życia jego mieszkańców. Była też autorką artystycznych tkanin inspirowanych sztuką ludową (makaty).

Jej związki z Sądecczyzną zaczęły się od pobytu na pensji dla dziewcząt przy klasztorze sióstr klarysek w Starym Sączu. Następnie przez kilka lat była nauczycielką w wiejskiej szkole w Siołkowej koło Grybowa. „Miałam bardzo zdolne uczennice, najzdolniejszą była Rózia Mendoniówna, która pięknie haftowała, a rezultatem jej zdolności były całe wyprawy przysyłane z Krakowa na moje ręce. Zarabiała ona, a przy niej inne […]. Założyłam czytelnię sprowadzając z Biblioteki Jagiellońskiej 400 dziełek, zaprenumerowałam pisemko „Pszczółka” (Rychter-Janowska, 2016)” Do Starego Sącza chętnie wracała, gdy jej matka, Malwina Janowska, zamieszkała tam jako emerytka w latach 1906-1916. W 1909 r. tu założyła Szkołę Malarstwa. ”Ponieważ zaczęto się do mnie zgłaszać o lekcje malarstwa, a kandydatów była spora liczba […] na miejscu było Seminarium Nauczycielskie, z którego zgłosiło się do mnie z góry 20 uczniów prywatnych i profesorów oraz kandydatów z Nowego Sącz drugie tyle (Rychter-Janowska, 2016)”. Jednak na wskutek nieprzychylności drobnomieszczańskiej społeczności szkołę zamknięto.

W Sądeckiej Bibliotece Publicznej znajduje się druk jednostronny (z drukarni Józefa Pisza) ogłaszający otwarcie Szkoły Malarstwa z informacją o zasadzie jej działania, godzinach zajęć, opłat itd. Posiadamy także 2 albumy oprawione w skórę z monogramem B.R.J. zawierające szkice ołówkiem aktów kobiecych i męskich, szkice zwierząt, chat, zarysy postaci, drobiazgi i detale architektoniczne. Zapraszamy do biblioteki, by zapoznać się z książkami: „Mój dziennik 1912-1950” Bronisławy Rychter-Janowskiej, „W poszukiwaniu piękna” Bogdana Podgórskiego, „Dwór w Jeżowie” Piotra Gryglaszewskiego oraz licznymi artykułami o malarce.

Cytaty z książki Bronisławy Rychter-Janowskiej „Mój dziennik 1912-1950”, Warszawa 2016.

tekst: Iwona Droździk z Działu Zbiorów Regionalnych i Zabytkowych, Sądecka Biblioteka Publiczna