Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Czwartek, 28 marca. Imieniny: Anieli, Kasrota, Soni
16/07/2014 - 11:09

Zwycięzcy rankingu gmin Subregionu Sądeckiego. Część IV

Samorządy mogą samodzielnie kreować swój rozwój gospodarczy. Czy korzystają z takich z możliwości? Z jakim skutkiem? Odpowiedź na te pytania daje opracowanie ekonomistów sądeckiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej „Ocena Aktywności Gmin Subregionu Sądeckiego w 2013 roku” na podstawie którego powstał sygnowany przez Fundacją Sądecką ranking najlepszych samorządów.
Niemal wszystkie miasta i gminy subregionu nowosądeckiego obejmującego 38 gmin z powiatu nowosądeckiego, limanowskiego i gorlickiego, a także miasto Nowy Sącz zmagają się dziś z migracją ludności. Zmiana miejsca zamieszkania może wynikać, między innymi odległości od miejsca pracy, możliwości lepszej egzystencji, czy choćby atrakcyjności danego regionu. Tymczasem problem migracji pozostaje w ścisłym związku z kondycją finansową samorządów. Odpływ mieszkańców może przyczyniać się do utraty części dochodów, zwłaszcza podatku dochodowego od osób fizycznych, co jest zjawiskiem niekorzystnie wpływającym na lokalną gospodarkę finansową. Właśnie dlatego ekonomiści Sadeckiej PWSZ w opracowaniu „Ocena Aktywności Gmin Subregionu Sądeckiego w 2013” analizowali saldo migracji w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców. To różnica między napływem (imigracja) a odpływem (emigracja) ludności z danego obszaru w określonym czasie.

Saldo migracji w badanych 39 gminach Subregionu Sądeckiego charakteryzowało się w 2013 roku znacznym zróżnicowaniem. Pierwsze miejsce pod względem wartości wskaźnika migracji na 1000 mieszkańców zajęła gmina Chełmiec z wynikiem 6,69. Wskaźnik o 1,68 mniejszy od najwyższego osiągnęła z kolei gmina Jodłownik, w przypadku której różnica między napływem a odpływem ludności w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wyniosła 5,01, plasując się tym samym na drugiej pozycji w ogólnej klasyfikacji. W gronie liderów znalazła się także gmina Kamionka Wielka, która z wynikiem 3,73 zajęła trzecie miejsce wśród wszystkich gmin Subregionu Sądeckiego.

Kwestią związaną z polityką społeczną jest bezrobocie. W opracowaniu sądeckiej PWSZ wskaźnik bezrobocia rejestrowanego stanowi relację liczby zarejestrowanych bezrobotnych i liczby ludności w wieku produkcyjnym w gminie, przy czym do liczby ludności w wieku produkcyjnym, w omawianym wskaźniku, zaliczono osoby mieszczące się w przedziale wiekowym od 18 do 59 (kobiety) i od 18 do 64 lat (mężczyźni).

Stopa bezrobocia rejestrowanego w badanych gminach Subregionu Sądeckiego cechowała się w 2013 roku znacznym zróżnicowaniem. Wartość omawianego wskaźnika w 39 badanych gminach mieściła się w przedziale od 2,41proc do 32,31%.

Gdzie odnotowano najniższe bezrobocie w 2013 roku? Pierwsze miejsce w ogólnym zestawieniu, z wynikiem 2,41 zajęła gmina Bobowa. Drugą pozycję ze stosunkowo wyższą wartością wskaźnika (o 3,2 wyższą od najniższego), uzyskała gmina Mszana Dolna (5,61). Trzecią lokatę w zakresie najniższego wskaźnika bezrobocia rejestrowanego wśród wszystkich gmin Subregionu Sądeckiego zajęła gmina Ropa, dla której wartość omawianego wskaźnika była o 5,19 wyższa od najwyższego i wynosiła 7,60.

Wydatki na ochronę zdrowia, to także istotny czynnik odnoszący się do efektów polityki społecznej. To środki wydawane przez samorządy między innymi na kształcenie i szkolenie personelu medycznego, wydatki na badania i rozwój w ochronie zdrowia, kontrola żywności, higieny i wody pitnej to także wydatki na usługi administracyjne, odnoszące się do świadczeń powiązanych z ochroną zdrowia w ramach systemu zabezpieczenia społecznego, udzielanych niepełnosprawnym lub innym osobom wymagającym opieki.

Jakie wyniki przynosi w rankingu ten składnik polityki społecznej? Jeśli policzyć wydatki na ochronę zdrowia przypadające na jednego mieszkańca to największą wartość omawianego wskaźnika (67 zł) osiągnęło w analizowanym okresie miasto Nowy Sącz, zajmując tym samym pierwsze miejsce wśród 39 badanych jednostek. Na drugim miejscu, z kwotą niższą od najwyższej o 23 zł, uplasowało się miasto Mszana Dolna (44 zł). Trzecią pozycję w grupie liderów zajęła z kolei Limanowa (miasto) z wynikiem 40 zł na 1 mieszkańca, natomiast na czwartym miejscu, z kwotą 36 zł, znalazła się gmina Krynica-Zdrój.

Ważnym elementem polityki społecznej są organizacje pozarządowe. Założone przez obywateli, działają z własnej inicjatywy w interesie publicznym, a nie prywatnym. Jednostki samorządu powinny dążyć do tego, aby jak największa ilość zadań była realizowana przez– wspólnoty lokalne i środowiskowe, w tym lokalne organizacje pozarządowe.

Jak pod tym względem wygląda aktywności gmin Subregionu Sądeckiego ? Jeśli wziąć pod uwagę liczbę organizacji pozarządowych na tysiąc mieszkańców, to wśród wszystkich analizowanych jednostek samorządu terytorialnego pierwsze miejsce zajęła gmina Uście Gorlickie, w przypadku której omawiany wskaźnik kształtował się na poziomie 61. Wysoka wartość wskaźnika może świadczyć o dość dużej aktywności organizacji pozarządowych w życiu społeczno-gospodarczym gminy, jednakże nie można dokonywać w tym względzie jednoznacznych interpretacji. Na kolejnej pozycji z równie wysokim wynikiem uplasowała się gmina Krynica Zdrój z wynikiem 48 organizacji pozarządowych na tysiąc mieszkańców. Niższym, aczkolwiek znaczącym wskaźnikiem (o 5 proc niższym od najwyższego), charakteryzowało się miasto Nowy Sącz, zajmując tym samym trzecie miejsce w rankingu z wynikiem 46 organizacji na tysiąc mieszkańców.

Pod pojęciem efektów polityki społecznej kryje się także komputeryzacji szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
W zestawieniu wykorzystano wskaźnik przedstawiony jest jako liczba uczniów przypadająca na jeden komputer z dostępem do Internetu przeznaczony do użytku uczniów.
Analizując tego rodzaju dane w miastach i gminach Subregionu Sądeckiego można zauważyć, duże zróżnicowanie tegoż wskaźnika (od 5,30 do 33,85). Średnia wartość dla Polski w badanym okresie wynosiła w 11,91, a dla województwa małopolskiego 12,53. Warto podkreślić, iż dwadzieścia dziewięć z trzydziestu dziewięciu badanych jednostek (74,4proc. ) uzyskało wynik lepszy od powyższych. Pierwsze miejsce zajęła gmina Uście Gorlickie. Kolejne miejsca w czołówce zdobyły gminy: Moszczenica (5,47), Jodłownik (6,33)
i Rytro (6,76).

Warto przeanalizować również kolejny wskaźnik odnoszący się do gminnego szkolnictwa, także wpisujący się w efekty polityki społecznej. Mowa o wynikach sprawdzianów w szóstej klasie szkoły podstawowej oraz egzaminów gimnazjalnych według miejsca zamieszkania.
Skoro wyniki egzaminów zewnętrznych stanowią podstawę opinii o szkole, to, aby szkoła uzyskała pozytywną ocenę w zakresie swej skuteczności, musi się starać o wysoką liczbę punktów w egzaminach zewnętrznych. Dzięki wprowadzeniu jednolitych egzaminów dla szóstoklasistów i gimnazjalistów, oraz sposobu prezentacji wyników przez okręgowe komisje egzaminacyjne można porównać wyniki osiągane przez uczniów w „swoich” szkołach, a także według miejsca zamieszkania. Można zestawiać wyniki na poziomie województw, powiatów, a także, co jest istotne w tym opracowaniu, na poziomie gmin.

Wskaźnik wykorzystany w analizie PWSZ jest definiowany jako średni procent uzyskanych punktów egzaminu w klasie szóstej oraz gimnazjum.


Gminy powiatów gorlickiego, limanowskiego, nowosądeckiego oraz miasto Nowy Sącz w roku 2013 charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem wskaźnika wyników sprawdzianów w klasie VI i gimnazjum. W odniesieniu do wszystkich badanych jednostek wartości omawianego wskaźnika mieściły się w przedziale od 49,66 proc do 65,69 proc.. Wskaźnik przedstawia średni procent uzyskanych punktów w sprawdzianach. Średnia wskaźnika dla Polski w 2013 roku wynosiła 59,43 proc, natomiast dla województwa małopolskiego 61,81 proc. Dwanaście jednostek uzyskało wynik lepszy od średniej krajowej, natomiast wynik wyższy niż średnia dla województwa osiągnęło sześć gmin.
Pierwsze miejsce pod względem wartości omawianego wskaźnika zajęła gmina Łukowica, w przypadku której omawiany wskaźnik kształtował się na poziomie 65,69 proc. Drugie miejsce, z wynikiem 64,80 proc, zajęła gmina Kamionka Wielka, a trzecie gmina Podegrodzie (64,61 proc.

(mika)
Fot: sxc
 






Dziękujemy za przesłanie błędu