Wybory w Macedonii Północnej wyborami o historycznych konsekwencjach

Specyfiką tych wyborów było to, że po raz pierwszy na listach znajdowały się dwie wieloetniczne koalicje przedwyborcze. Po jednej stronie znajdowała się koalicja partii rządzących, na czele której stoi Socjaldemokratyczna Unia Macedonii (SDSM) i trzy etniczne albańskie partie polityczne – DUI/Demokratyczna Unia na rzecz Integracji/, Besa i DPA/Demokratyczna Partia Albańczyków/. Z drugiej strony była koalicja partii opozycyjnych, na czele z konserwatywno-prawicowym skrzydłem -VMRO-DPMNE i partie z bloku albańskiego – Sojusz na rzecz Albańczyków i Alternatywy.

Republice Macedonii Północnej udało się przezwyciężyć głęboki wieloletni kryzys polityczny, spowodowany nielegalnym podsłuchiwaniem ponad 20 000 obywateli i defraudacji ponad pięciu miliardów euro publicznych pieniędzy przez reżim, ponieważ zorganizował przedterminowe wybory parlamentarne w grudniu 2016 roku.

Nastąpiła transformacja demograficzna i konsolidacja kraju. Państwo walczyło o dominację demokracji nad autorytaryzmem, czyli obywatelskim nad etnicznym charakterem Macedonii Północnej. Trudna spuścizna rządów Nikoli Gruewskiego (VMRO-DPMNE) pozostawiła głęboki ślad i daleko idące konsekwencje. Reżim Gruewskiego-Mijalkowa nie został całkowicie zdemontowany i nadal jest obecny w sposób sympotomatyczne we wszystkich segmentach państwa macedońskiego. Pozostałości reżimu Gruewskiego nieustannie blokują procesy i w ten sposób utrudniają demokratyczne zmiany i rozwój funkcjonalnego państwa.

Państwowość macedońską uzupełniało członkostwo w NATO. NATO gwarantuje trwałość i integralność terytorialną nowoczesnego państwa macedońskiego. Odkąd stała się członkiem NATO, nikt już nie może liczyć na Macedonię w kontekście różnych projektów hegemonicznych, co jest szczególnie ważne w uwadze burzliwe otoczenie regionalne i liczne zagrożenia. Zmiany demokratyczne i wyniki osiągnięte w ciągu ostatnich czterech lat pokazały, że zmiany są możliwe i wykonalne, a także to, że Macedonia Północna i cały region Bałkanów Zachodnich mają do tego niezbędny potencjał. Było to silnym sygnałem i stanowi bodziec dla innych krajów w regionie. Należy również zauważyć, że oficjalnie Bruksela uznała trend zmian w Macedonii Północnej, ale nie zareagowała na niego pozytywnie i konstruktywnie, chociaż obiecała to zrobić. Bez demokratycznych zmian w Czarnogórze i Kosowie nie byłoby demokratycznych zmian w Macedonii Północnej. Oczekuje się, że zmiany demokratyczne nastąpią również w Bośni i Hercegowinie po kolejnych wyborach parlamentarnych, które mają się odbyć 2 października 2022 r. Zoran Zaev (SDSM) wraz z prezydentem Serbii Aleksandarem Vučiciem (SNS) i premierem Albanii Edim Ramą (PS) zainicjowali najważniejszą regionalną inicjatywę o nazwie "Open Balkan", która przyniesie wiele korzyści obywatelom Macedonii Północnej i regionu.

Analitycy uważają, że Macedonia Północna jest najbezpieczniejszym krajem na Bałkanach Zachodnich. Mianowicie, od czasu utworzenia rządu kierowanego przez Zorana Zaewa (SDSM) w kraju nie zgłoszono ani jednego incydentu międzyetnicznego, podczas gdy za rządów Nikoli Gruewskiego incydenty międzyetniczne były regularnym zjawiskiem. Główna tego  zasługa jest minister spraw wewnętrznych Oliver Spasovski (SDSM), co jest jednym z powodów, dla których jest on stale atakowany. Mianowicie, oprócz walki z przestępczością i środków zapobiegawczych podejmowanych w celu zwiększenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, wykrył i zdemontował również sieci konkretnych zagranicznych służb wywiadowczych na terytorium Macedonii Północnej, dlatego ataki na niego są wymyślone jako rodzaj odwetu za jego udaną pracę.

Wyniki wyborów nie tylko przyniosły nazwiska burmistrzów i radnych w radach miejskich, ale także zadecydowały o kierunku, w którym Republika Macedonii Północnej będzie się poruszać.  Pokazały, ze kraj pogrąży się z powrotem w rządach Nikoli Gruevskiego i VMRO-DPMNE, którzy zagrali kartą fałszywego patriotyzmu, a nie podąży za perspektywą rozwoju i reform w zamożny i odnoszący sukcesy kraj z licznymi przyjaciółmi na poziomie międzynarodowym została zaniechana. Socjaldemokratyczna Unia Macedonii (SDSM) Zorana Zaeva poniosła porazke w wyborach merów kluczowych miast.

„Biorę odpowiedzialnośc za te wydarzenia. Rezygnuje ze stanowiska premiera i przewodniczącego partii” – powiedział Zaev, na powyborczej konferencji prasowej transmitowanej przez krajowe media. (Anna Górska Fot. Pixabay)