Likwidacja sądeckich kopciuchów to totalna porażka? Mamy niechlubny ranking gmin

Czy likwidacja kopciuchów w Małopolsce to katastrofa?  Tak wynika z danych dotyczących realizacji Programu Ochrony Powietrza w trzecim kwartale tego roku. W tym rankingu ledwie sześć gmin z naszego regionu znalazło się w pierwszej setce tych samorządów, w których w trzecim kwartale tego roku najwięcej mieszkańców złożyło wnioski o wymianę źródła ciepła i termomodernizację.

Czytaj też Zbadali to pierwszy raz. Tak nas truje dwutlenek azotu z rur wydechowych 

Małopolskę biję na głowę Śląsk, który spośród wszystkich województw w całej Polsce z wymianą kopciuchów poradził sobie najlepiej.  - Tak jak w poprzednim kwartale i tym razem to województwo jest liderem – komentuje wyniki zestawienia Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.  - W pierwszej setce rankingu znalazły się aż 52 śląskie gminy.  Widać wyraźnie, że tam, gdzie samorząd lokalny aktywnie zachęca do wymiany starych urządzeń grzewczych i informuje o uchwale antysmogowej, tam zainteresowanie mieszkańców „Czystym Powietrzem” jest wyraźnie większe

To samo mówi minister klimatu i środowiska Anna Moskwa. - Tylko wspólne działania administracji rządowej i samorządowej na rzecz poprawy jakości powietrza przyniosą oczekiwane rezultaty.

- Zwycięzcą trzeciej edycji rankingu została śląska gmina Godów, której mieszkańcy złożyli 262 wnioski do programu na łączną liczbę budynków jednorodzinnych wynoszącą 3721.

Jakie miejsca w rankingu wymiany kopciuchów zajmują sądeckie samorządy? Bardzo odległe. Spośród nich tylko miasto Grybów znalazło się na początku drugiej setki, zajmując 104.Skrajne, 2362 miejsce, zajmuje gmina Grybów. Nowy Sącz zajmuję 1058 pozycję.

Ranking został utworzony na podstawie dostarczonych przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej danych o liczbie wniosków do programu "Czyste Powietrze" złożonych przez właścicieli budynków jednorodzinnych.  Powstał na bazie liczby przyjętych wniosków . O pozycji gminy decyduje wskaźnik, którego wartość wyznacza liczba wniosków  z terenu danej gminy na tysiąc budynków jednorodzinnych.

Dlaczego  tak opornie idzie likwidacja pieców, które zatruwają nas toksycznym, czarnym dymem? Jak wskazuje działaczka Polskiego Alarmu Smogowego Anna Dworakowska jeszcze w 2019 roku trwała akcja wymiany kopciuchów w Krakowie. Ta już się zakończyła. -Nie zmienia to jednak tego, że tempo wymiany kotłów musi w Małopolsce znacząco przyspieszyć, jeżeli chcemy zdążyć na wejście w życie uchwały antysmogowej. Większość gmin robi zdecydowanie zbyt mało, by wygrać ze smogiem i nie dać się zaskoczyć nowym przepisom. 

Jeśli wymiana pieców będzie szła w takim tempie jak obecnie, to problem można rozwiązać za około trzydzieści lat –mówiła Dworakowska, przy okazji komentowania niepokojących danych dotyczących realizacji Programu Ochrony Powietrza w 2020 z których wynikało, że   na terenie województwa małopolskiego wymieniono kotły w 10207 budynkach.

A czas nagli, bo już za półtora roku wchodzi w życie wojewódzka uchwała antysmogowa, która zakaże używania najstarszych i najbardziej emisyjnych urządzeń. Tych, którzy nie dostosują się do przepisów, będzie można karać mandatem do 500 zł lub karą grzywny do 5 tysięcy zł.

Z danych dotyczących realizacji programu wynika, że w 2020 roku informacje związane z ochroną powietrza dotarły ledwie do jednej trzeciej mieszkańców województwa. – To gminy powinny zadbać o to, aby informacja o wchodzącym w życie prawie dotarła do każdego mieszkańca. Taka praktyka była stosowana w Krakowie i przyniosła efekty – mówiła Dworakowska i podkreślała, że aby zmobilizować mieszkańców do wymiany „kopciuchów” i zachęcić do stosowania nowoczesnych sposobów ogrzewania, konieczne jest podjęcie przez gminy wielu skoordynowanych działań, ale przede wszystkim mieszkańcy powinni być skutecznie poinformowani o przepisach zawartych w uchwale antysmogowej o obowiązku wymiany kotłów i nieuchronności kary.

Jednak ten kij ma dwa końce. Tempo wymiany kopciuchów ma ścisły związek z rosnącymi cenami gazu. Trudno zachęcać ludzi, żeby rezygnowali z ogrzewania domów węglem, który jest tańszy od błękitnego paliwa.

 Czy likwidację węglowych kotłów przyspieszy nowy bat ukręcony na kopciuchy? Z początkiem lipca została uruchomiona Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków. To obowiązek składania deklaracji o źródłach ogrzewania budynków w całej Polsce.

Więcej na ten temat można przeczytać w artykule Musisz zgłosić, czym palisz w piecu. Pobierz formularze, uniknij grzywny

Chodzi między innymi o piece węglowe i gazowe, kominki i fotowoltaikę. Nowe przepisy wprowadziła nowelizacja o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Dlaczego? Bo jak dotąd nie ma dokładnych informacji o tym, czym i jak grzeją się Polacy. ([email protected]) fot.jm