Czytelnicy "Sądeczanina" pytają, Państwowa Inspekcja Pracy odpowiada

Reżim sanitarny, system zdalny, kwarantanna… pandemia nie tylko zdemolowała uporządkowane wcześniej życie zawodowe. Niektórzy, także w Nowym Sączu, pogubili się też w przepisach. Mnożą się pytania. W rozwianiu tych wątpliwości pomagają sądeccy eksperci Państwowej Inspekcji Pracy, którym można było zadawać pytania drogą telefoniczną. Jak wygląda prawo pracy w czasie pandemii po sądecku?

W firmie, w której jestem zatrudniona, organizowane są comiesięczne spotkania zespołu pracowników zajmujących się przygotowywaniem strategii marketingowej na nadchodzący okres. Od czasu pandemii zazwyczaj odbywają się one w formie zdalnej, ale tym razem polecili nam spotkanie w siedzibie firmy. W moim dziale jest 13 osób, a sala przeznaczona do spotkań jest mała. Czy mogę odmówić udziału w zebraniu, w obawie o zarażenie COVID-19 i zaproponować uczestnictwo online? Do tej pory nie było z tym problemu.

Sformułowane w przepisach Kodeksu pracy, przypadki uprawniające pracownika do powstrzymania się od wykonywania obowiązków, oprócz stanu psychofizycznego w warunkach określonych w przepisie, zasadniczo dotyczą sytuacji, w których warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i jednocześnie stwarzają bezpośrednie (zatem nie potencjalne) zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika oraz przypadków, w których wykonywana przez pracownika praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom. Kluczowa jest w tych przypadkach bezpośredniość zagrożenia, co oznacza – ogólnie rzecz ujmując - stan, w którym zagrożenie jest realne, rzeczywiste i konkretne, a okoliczności fatyczne konkretnego przypadku, uzasadniają przekonanie co najmniej wysokiego prawdopodobieństwa jego wystąpienia. Zatem, pracownik decydując się na odmowę wykonania polecenia służbowego w przypadku opisanym w pytaniu musi być niezmiernie ostrożny, albowiem nieuzasadniona odmowa może narazić pracownika na reperkusje ze strony pracodawcy.

Pracodawca, decydując się na opisane spotkanie, musi jednak pamiętać o obowiązku zachowania określonych zasad i ograniczeń, m. in. zapewnienia niezależnie od podstawy zatrudnienia, rękawiczek jednorazowych lub środków do dezynfekcji rąk czy odległości pomiędzy stanowiskami pracy wynoszącej co najmniej 1,5 m (z wyjątkami określonymi w przepisach niżej przywołanego rozporządzenia). Pracownik także musi pamiętać o konieczności stosowania się do wspomnianych zasad, np. w poprzez zakrywanie na terenie zakładu pracy, ust i nosa przy pomocy maseczki, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż jedna osoba, chyba ze pracodawca postanowi inaczej.