Zza grobu wysłała rodzinie koszmarny prezent

Z takim problemem mierzy się mieszkaniec Nowego Sącza. Za pośrednictwem serwisu zadał pytanie Barbarze Ferenc-Karolczyk, która udziela bezpłatnych porad prawnych na łamach naszego portalu i miesięcznika.

Niedawno zmarła moja krewna. Niewiele wiem o tym, jaki dokładnie spadek po sobie zostawiła, ale w większości są to długi. Byłem u notariusza i odrzuciłem spadek. To samo zrobiła moja siostra. Moja siostra nie ma dzieci, a ja mam 8-letnią córkę. Czy mogę się zrzec spadku za córkę? – pyta  obdarowany niechcianym spadkiem.

Przeczytaj też Była miłość, teraz jest rozwód i… niechciane nazwisko po mężu

Powinien pan odrzucić spadek w imieniu małoletniej córki, jednak jest to czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu, dlatego też rodzice nie mogą jej dokonać ani wyrazić zgody na jej dokonanie przez dziecko bez zgody sądu opiekuńczego (art. 101 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) – wyjaśnia prawniczka.

Sądem opiekuńczym, udzielającym zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka, jest sąd rodzinny (art. 568 k.p.c.). Co istotne, właściwy wyłącznie jest sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania dziecka, a w braku miejsca zamieszkania – sąd opiekuńczy miejsca jego pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy – właściwy jest sąd rejonowy dla m.st Warszawy (art. 569 § 1 k.p.c.). W wypadkach nagłych sąd opiekuńczy wydaje z urzędu wszelkie potrzebne zarządzenia nawet w stosunku do osób, które nie podlegają jego właściwości miejscowej, zawiadamiając o tym sąd opiekuńczy miejscowo właściwy (art. 569 § 2 k.p.c.).

Przeczytaj też Ona chce sprzedać, a on nie. Małżeński spór o dom

Zezwolenia na dokonanie przez rodziców czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka sąd opiekuńczy udziela na wniosek jednego z rodziców po wysłuchaniu drugiego. Postanowienie sądu opiekuńczego staje się skuteczne dopiero z chwilą uprawomocnienia się i nie może być zmienione ani uchylone, jeżeli na podstawie zezwolenia powstały skutki prawne względem osób trzecich (art. 583 k.p.c.).

Procedurę odrzucenia spadku poznała już Pani na własnym przykładzie. Jednak w gwoli wyjaśnienia, oświadczenie o odrzuceniu spadku może być złożone przed notariuszem lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. Notariusz lub sąd prześle niezwłocznie oświadczenie, wraz z załącznikami, do sądu spadku (art. 640 § 1 k.p.c.).

Oświadczenie takie, zgodnie z treścią art. 641 § 1 k.p.c., powinno zawierać: imię i nazwisko spadkodawcy, datę i miejsce jego śmierci oraz miejsce jego ostatniego zamieszkania; tytuł powołania do spadku; treść złożonego oświadczenia, a ponadto wymienienie wszelkich wiadomych składającemu oświadczenie osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, jak również wszelkich testamentów, chociażby składający oświadczenie uważał je za nieważne, oraz danych dotyczących treści i miejsca przechowania testamentów (art. 641 § 2 k.p.c.).

Przeczytaj też Najpierw kredyt, potem rozwód. Co z tym długiem?

Zatem będzie pan musiał złożyć w sądzie opiekuńczym (którym jest sąd rejonowy, wydział rodzinny i nieletnich, w którego okręgu mieszka dziecko) wniosek o wyrażenie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem małoletniej córki, polegającej na odrzuceniu spadku po zmarłej.

Rozpatrując wniosek, sąd ocenia przede wszystkim to, czy odrzucenie spadku jest zgodne z obowiązującymi przepisami oraz to, czy przez odrzucenie spadku nie ucierpi majątek dziecka. Dlatego też tak istotne jest uprawdopodobnienie, że przyjęcie spadku pozostaje w sprzeczności z dobrem i interesem dziecka.

Dopiero po uzyskaniu zgody, będzie pani mógł złożyć w imieniu córki oświadczenie o odrzucenie spadku. Ma pan na to sześć  miesięcy od dnia, w którym sam odrzucił pan spadek.

Pytania do adwokata można zadawać drogą mailową: [email protected].

(ami), fot.A.M